Nastrój - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

5-HTP | Griffonia simplicifolia

5-hydroksytryptofan jest substancją, z której w mózgu wytwarzany jest neuroprzekaźnik serotonina. Aminokwas ten został zidentyfikowany podczas badań Griffonia simplicifolia. Roślina ta od wieków była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ludów zamieszkujących Zachodnią i Centralną Afrykę, szczególnie tereny Liberii i Gabonu. Obecnie w wielu krajach oksytryptofan dostępny jest bez recepty jako suplement diety przyjmowany w celu poprawy nastroju i jakości snu oraz obniżenia apetytu. Wchodzi też w skład leków przeciwdepresyjnych…

Acetylo-L-karnityna | ALCAR

L-karnityna jest aminokwasem występującego naturalnie w tkankach zwierzęcych, gdzie wytwarzana jest z lizyny i metioniny. Wyizolowano ją po raz pierwszy w roku 1905 z tkanki mięśniowej, stąd też pochodzi jej nazwa (łac. caro, carnis – mięso). Zaobserwowano, że jej brak w pożywieniu prowadzi do gromadzenia zwiększonych ilości tłuszczu u larw mącznika młynarka (Tenebrio molitor). Z tego względu, a także z uwagi na fakt, że jej mechanizm działania podobny jest do witamin z grupy B, początkowo nazywano ją witaminą BT. Obecnie zalicza się ją do substancji witaminopodobnych. Acetylo-L-karnityna jest estrem acetylowym L-karnityny…

Adrafinil | CRL-40028

Adrafinil jest syntetycznym związkiem nootropowym, którego systematyczna nazwa (nazwa IUPAC) to kwas (R,S)-2-[(difenylometylo)sulfanylo]acetohydroksamowy. Pierwszą syntezę tego związku przeprowadziła w latach 70. ubiegłego wieku grupa francuskich naukowców pracujących w Louis Lafon Laboratories. Początkowo był sprzedawany pod handlową nazwą “Olmifon” (do roku 2011). Adrafinil jest prekursorem modafinilu (lek o działaniu stymulującym), czyli po spożyciu zostaje w niego przekształcony. Różnica w budowie obu związków jest niewielka: adrafinil zawiera grupę hydroksylową (-OH) przyłączona do atomu azotu ugrupowania amidowego. Po spożyciu adrafinil ulega natychmiastowej enzymatycznej przemianie do modafinilu…

Alpha-GPC | Alfosceran choliny

ALPHA-GPC jest naturalnym związkiem choliny występującym w organizmie.W ośrodkowym układzie nerwowym pełni funkcję nośnika choliny oraz prekursora fosfatydylocholiny. W przeciwieństwie do choliny, alfosceran jest w stanie przekraczać barierę krew-mózg. Jest to związek charakteryzujący się dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Zwiększenie ilości choliny w mózgu przekłada się na większą produkcję acetylocholiny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego głównie za zdolność do koncentracji, a także za pamięć. Związek ten można otrzymywać także syntetycznie. W tym celu stosuje się chemiczne bądź enzymatyczne deacylowanie fosfatydylocholiny. Uzyskuje się go również w procesie chromatograficznego oczyszczania wyciągu z lecytyny sojowej…

Aniracetam | Ro-13-5057

Aniracetam jest związkiem z rodziny racetamów, opracowanym i opatentowanym w latach 70. XX wieku przez szwajcarski koncern Hoffmann-La Roche. Jak wszystkie racetamy, zawiera w cząsteczce pierścień pirolidonowy, będący pochodną kwasu γ-aminomasłowego (GABA). Choć uważany jest za analog piracetamu, największe podobieństwo strukturalne wykazuje w stosunku do nefiracetamu. Z tego względu jest też lepiej rozpuszczalny w tłuszczach niż piracetam. Podobnie jak inne racetamy, aniracetam wykazuje działanie nootropowe. Wpływa na gospodarkę neuroprzekaźnikową, szczególnie zaś na neuroprzekaźnictwo glutaminergiczne…

Berberyna | Berberine

Rośliny będące źródłem berberyny od dawna wykorzystywane były w tradycyjnej medycynie. Najlepiej znane są dwie spośród nich: berberys zwyczajny (Berberis vulgaris) i cynowód chiński (Coptis chinensis). Najstarsze zapiski świadczące o tym, że owoce berberysu używane były jako środek oczyszczający krew, pochodzą z glinianych tabliczek należących do biblioteki asyryjskiego cesarza Asurbanipala datowanych na 650 r p.n.e. Jednakże stosowanie różnych części berberysu – łodygi, korzeni czy kory – praktykuje się w tradycyjnej medycynie chińskiej już od 3000 lat…

Brahmi | Bacopa monnieri

Bakopa drobnolistna jest gatunkiem rośliny z rodziny trędnikowatych (Scrophulariaceae), choć niektóre systemy klasyfikują ją w obrębie rodziny babkowatych (Plantaginaceae). Głównym miejscem jej występowania są Indie, ale można ją znaleźć również w Nepalu, Chinach, Wietnamie i na Sri Lance, a także na Florydzie (USA), w Europie, Afryce i Australii. Jej naturalnym środowiskiem są tereny podmokłe, takie jak bagna i płytkie zbiorniki wodne, położone na wysokości nie większej niż 1300 m n.p.m. Jest to niewielkie, pnące ziele dorastające od 30 do 60 cm. Posiada podłużne, mięsiste liście w kolorze jasnozielonym oraz pojedyncze niewielkie kwiaty o pięciu białych, różowych lub fioletowych płatkach…

CDP-cholina | Citicolina

CDP-cholina, nazywana także cytykoliną, to substancja naturalnie występująca w mózgu człowieka. Posiada właściwości nootropowe, a także psychostymulujące. W jednym z wydań tygodnika “Wprost” związek ten określony został “viagrą dla mózgu”. Charakteryzuje się znacznie słabszym działaniem od kofeiny i w przeciwieństwie do tej ostatniej, cytykolina oddziałuje tylko na ośrodki odpowiedzialne za pamięć i koncentrację. Suplementacja pozwala na poprawienie wydajności umysłowej w krótkim czasie. Uważa się, że substancja ta jest niezastąpiona w stanach zmęczenia i rozproszenia uwagi. CDP-cholina odkryta została w roku 1955. Identyfikacji związku dokonał E. Kennedy, który rok później przeprowadził także jego pierwszą syntezę…

Cholekalcyferol | Witamina D3

Cholekalcyferol to związek organiczny należący do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jego odkrycia dokonał w roku 1921 amerykański biochemik Elmer McCollum, który poszukiwał przyczyny poważnej choroby – krzywicy – prowadzącej niejednokrotnie do śmierci. Naukowiec wykazał, że stosowanie witaminy D3 u dzieci jest skutecznym sposobem przeciwdziałanie krzywicy. Od lat 20. XX wieku cholekalcyferol jest więc przedmiotem wielu badań, a jego dobroczynny wpływ na organizm został dokładnie przebadany. Potwierdzeniem tego jak ogromny postęp naukowy został poczyniony w kierunku określenia wszystkich właściwości prozdrowotnych tej witaminy jest zbiór kilkudziesięciu tysięcy publikacji na jej temat…

Cholina | Choline

Cholina to zasadowy związek organiczny odkryty w latach 30. ubiegłego wieku. Jest ona rozpuszczalnym w wodzie składnikiem aktywnym. Dawniej zaliczana była do kompleksu witamin grupy B, skąd pochodzi jej potoczna nazwa czyli witamina B4. Obecnie ze względu na fakt, że organizm jest w stanie sam ją produkować oraz w związku z jej dużym znaczeniem biologicznym, uważana jest za substancję witaminopodobną lub pseudowitaminę. Cholina w organizmie wykorzystywana jest głównie przez wątrobę, gdzie odpowiada za metabolizm cholesterolu i innych tłuszczów. Zapobiega tym samym odkładaniu się tych lipidów w ścianach naczyń i pęcherzyku żółciowym. Duże znaczenie ma także udział choliny w funkcjonowaniu układu nerwowego…

Chrom | Chromium

Chrom to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 24, należący do grupy metali. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa “chroma” oznaczającego “kolor”, gdyż pierwiastek ten na różnych stopniach utlenienia tworzy związki chemiczne o różnych barwach. W postaci metalicznej jest srebrzystoszarym ciałem stałym. Reaguje z tlenem z powietrza tworząc warstwę tlenku chromu (III). Ciało dorosłego człowieka zawiera ok. 6 g chromu. Pierwiastek ten jest wchłaniany z pokarmu w jelicie cienkim, a jego przyswajalność wynosi 2-3%. W Stanach Zjednoczonych, Australii, Nowej Zelandii, Indiach i Japonii jest on uważany za niezbędny składnik odżywczy…

Coluracetam | BCI-540

Koluracetam jest syntetycznym związkiem z grupy racetamów, czyli substancji nootropowych, których suplementacja skutkuje poprawą funkcji kognitywnych oraz pamięci. BCI-540 został zaprojektowany z myślą o wzmocnieniu aktywności układu cholinergicznego w mózgu, głównie za sprawą większego wychwytu choliny, z której dalej produkowana jest acetylocholina. Po raz pierwszy związek ten udało się zsyntetyzować w 2005 roku w Japonii przez członków Mitsubishi Tanabe Pharma Corporation i przekazano go dalej do BrainCells Inc. Druga z firm wykonała większość badań nad skutecznością stosowania substancji…

Cynk | Zinc

Cynk (Zn) został wyizolowany jako czysty metal w 1746 r. przez niemieckiego chemika Andreasa Marggrafa. Jednak dopiero ponad 100 lat później przeprowadzono pierwsze badania dotyczące wpływu tego pierwiastka na organizm. Ich wykonawcą był francuski naukowiec Jules Raulin. W roku 1926 uznano cynk za składnik mineralny o istotnej funkcji biologicznej i oszacowano jego zawartość w ludzkim ustroju (ok. 3 g). Po niespełna dziesięciu latach wykazano, że minerał ten jest niezbędny do zachowania prawidłowych funkcji życiowych również u szczurów. Następnie odkryto białko, w którym cynk występuje w roli kofaktora enzymu anhydrazy węglanowej, czy karboksypeptydazy. Całkowita zawartość tego minerału w ludzkim organizmie jest zależna od źródła jego występowania i mieści się w granicach od 1,5 do 4 g…

Cytryniec | Schisandra chinensis

Schisandra chinensis jest rośliną należącą do rodziny cytryńcowatych (Schisandraceae Blume). Wcześniej zaliczana była do roślin magnoliowatych (Magnoliaceae) Naturalnie występuje w północno-wschodniej części Chin oraz na niektórych obszarach Rosji. Roślina ta ze względu na swoje wyjątkowe właściwości lecznicze znana jest od setek lat w tradycyjnej medycynie chińskiej. Początkowo jej wykorzystanie związane było z przedłużaniem życia. Wierzono, że jej przyjmowanie może skutecznie polepszyć nie tylko jakość życia, ale także opóźnić procesy starzenia się oraz podnieść poziom energii…

Czarnuszka siewna | Nigella sativa

Czarnuszka siewna to znana przyprawa, ale także roślina o szerokim spektrum działania prozdrowotnego. Znakomicie wspiera prace układu odpornościowego, wspierając organizm w walce z patogenami oraz działając immunomodulująco. Pomaga kontrolować poziom glukozy i cholesterolu, ciśnienie krwi, a także masę ciała. Korzystnie wpływa na układ pokarmowy i oddechowy, jak równiez na kondycje skóry.

DHEA | Dehydroepiandrosteron

Dehydroepiandrosteron (DHEA) to hormon steroidowy wytwarzany w organizmie z cholesterolu. Produkowany jest głównie w korze nadnerczy, czyli w gruczołach zlokalizowanych zaotrzewnowo, tuż nad nerkami. Ponadto w mniejszych ilościach synteza tego związku ma miejsce w jajnikach i jądrach. Odpowiada on za wiele ważnych funkcji, m.in. jest to prekursor hormonów płciowych (estrogenów i testosteronu) oraz jest kluczowy dla prawidłowej kondycji fizycznej i intelektualnej. Wytwarzanie DHEA rozpoczyna się w wieku 6-8 lat. W największej ilości syntetyzowany jest ok. 25-30 roku życia, po czym wraz z wiekiem spada. W efekcie w organizmie 80-letniej osoby powstaje wyłącznie 20% kwasu, który był produkowany w młodości…

DLPA | Fenyloalanina

Fenyloalanina to organiczny związek chemiczny należący do grupy aminokwasów egzogennych, czyli takich których organizm nie jest w stanie produkować samodzielnie i dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Jest ona jednym z 20 podstawowych aminokwasów kodowanych przez DNA. Wchodzi w skład większości naturalnie występujących białek. Zaliczana jest więc do aminokwasów białkowych. W swojej strukturze fenyloalanina zawiera IV-rzędowy atom węgla, w związku z czym jest to związek chiralny i pojawia się w postaci dwóch enancjomerów oznaczanych skrótami L i D. Pierwszy z nich występuje w stanie naturalnym i jest podstawową formą Phe budującą białka. Ponadto enancjomer ten jest przyswajany przez organizm…

Dziurawiec | Hypericum perforatum

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia bylina z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), występująca naturalnie w Europie, północnej Afryce oraz na terenach zachodniej Azji. Na pozostałych kontynentach jest uprawiana na szeroką skalę. Najczęściej spotkać ją można przy miedzach, na leśnych polanach i łąkach. Dziurawiec preferuje miejsca słoneczne, o suchych i bardzo dobrze przepuszczalnych podłożach. W Polsce jest to roślina bardzo pospolita i często pojawia się w roli niepożądanego chwastu na polach, gdyż jej obecność pogarsza jakość siana i warunkuje jego nieprzydatność…

Emoksypina | Emoxypine

Historia powstania emoksypiny zaczęła się w 1956 roku, od otrzymania przez naukowca Nikołaja Nikołajewicza Semenowa, wraz z Cyrilem Hinshelwoodem, Nagrody Nobla w dziedzinie chemii „Za badania w dziedzinie mechanizmów reakcji chemicznych.” Poznanie mechanizmów powstawania wolnych rodników posłużyło jako podstawa do stworzenia koncepcji zwalczania niedokrwienia tkanek i opracowania leków o działaniu przeciwutleniającym i przeciw niedotlenieniu. Na początku lat 80. L.D. Smirnow i V.I. Kuźmin zsyntetyzowali bursztynian 2-etylo-6-metylo-3-hydroksypirydyny…

Fasoracetam | NS-105

Fasoracetam jest związkiem o właściwościach nootropowych z rodziny racetamów. Budowa strukturalna fasoracetamu jest jednak znacząco inna niż pozostałych przedstawicieli tej grupy. Wiązanie acetamidowe, którym przyłączona jest piperydyna, znajduje się w tym przypadku przy 5 atomie węgla, nie natomiast przy heterocyklicznym atomie azotu pierścienia 2-pirolidonu. Różnica ta sprawia, że fasoracetam posiada najbardziej wyjątkowe właściwości nootropowe pośród wszystkich związków z rodziny racetamów. Jest to biały bądź kremowy proszek, rozpuszczalny w wodzie, o charakterystycznym gorzkim smaku…

Fenibut | Phenibut

Fenibut jest fenolową pochodna GABA – neuroprzekaźnika obecnego w mózgu każdego człowieka. Historia jego odkrycia sięga roku 1963, kiedy to sowiecki naukowiec o nazwisku Perekalin zsyntetyzował kwas 3-fenylo-4-aminomasłowy. Związek ten był eksperymentalnym lekiem uspokajającym, który miał pomagać przy leczeniu różnych zaburzeń psychicznych u dzieci. Kolejny uczony prof. Khaunma nazwał otrzymaną substancję “Phenigamma” i opisał jej wyjątkowe właściwości w “Byulleten Experimental’noi Biologii i Medistiny”. 12 lat później rozpoczęto serię badań klinicznych potwierdzających skuteczność fenibutu, a następnie został on udostępniony do publicznego użytku…

Kategorie suplementów: Nastrój

Popularne słowa kluczowe