Nastrój - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

5-HTP | Griffonia simplicifolia

5-hydroksytryptofan jest substancją, z której w mózgu wytwarzany jest neuroprzekaźnik serotonina. Aminokwas ten został zidentyfikowany podczas badań Griffonia simplicifolia. Roślina ta od wieków była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ludów zamieszkujących Zachodnią i Centralną Afrykę, szczególnie tereny Liberii i Gabonu. Obecnie w wielu krajach oksytryptofan dostępny jest bez recepty jako suplement diety przyjmowany w celu poprawy nastroju i jakości snu oraz obniżenia apetytu. Wchodzi też w skład leków przeciwdepresyjnych…

Acetylo-L-karnityna | ALCAR

L-karnityna jest aminokwasem występującego naturalnie w tkankach zwierzęcych, gdzie wytwarzana jest z lizyny i metioniny. Wyizolowano ją po raz pierwszy w roku 1905 z tkanki mięśniowej, stąd też pochodzi jej nazwa (łac. caro, carnis – mięso). Zaobserwowano, że jej brak w pożywieniu prowadzi do gromadzenia zwiększonych ilości tłuszczu u larw mącznika młynarka (Tenebrio molitor). Z tego względu, a także z uwagi na fakt, że jej mechanizm działania podobny jest do witamin z grupy B, początkowo nazywano ją witaminą BT. Obecnie zalicza się ją do substancji witaminopodobnych. Acetylo-L-karnityna jest estrem acetylowym L-karnityny…

Adrafinil | CRL-40028

Adrafinil jest syntetycznym związkiem nootropowym, którego systematyczna nazwa (nazwa IUPAC) to kwas (R,S)-2-[(difenylometylo)sulfanylo]acetohydroksamowy. Pierwszą syntezę tego związku przeprowadziła w latach 70. ubiegłego wieku grupa francuskich naukowców pracujących w Louis Lafon Laboratories. Początkowo był sprzedawany pod handlową nazwą “Olmifon” (do roku 2011). Adrafinil jest prekursorem modafinilu (lek o działaniu stymulującym), czyli po spożyciu zostaje w niego przekształcony. Różnica w budowie obu związków jest niewielka: adrafinil zawiera grupę hydroksylową (-OH) przyłączona do atomu azotu ugrupowania amidowego. Po spożyciu adrafinil ulega natychmiastowej enzymatycznej przemianie do modafinilu…

Alpha-GPC | Alfosceran choliny

ALPHA-GPC jest naturalnym związkiem choliny występującym w organizmie.W ośrodkowym układzie nerwowym pełni funkcję nośnika choliny oraz prekursora fosfatydylocholiny. W przeciwieństwie do choliny, alfosceran jest w stanie przekraczać barierę krew-mózg. Jest to związek charakteryzujący się dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Zwiększenie ilości choliny w mózgu przekłada się na większą produkcję acetylocholiny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego głównie za zdolność do koncentracji, a także za pamięć. Związek ten można otrzymywać także syntetycznie. W tym celu stosuje się chemiczne bądź enzymatyczne deacylowanie fosfatydylocholiny. Uzyskuje się go również w procesie chromatograficznego oczyszczania wyciągu z lecytyny sojowej…

Aniracetam | Ro-13-5057

Aniracetam jest związkiem z rodziny racetamów, opracowanym i opatentowanym w latach 70. XX wieku przez szwajcarski koncern Hoffmann-La Roche. Jak wszystkie racetamy, zawiera w cząsteczce pierścień pirolidonowy, będący pochodną kwasu γ-aminomasłowego (GABA). Choć uważany jest za analog piracetamu, największe podobieństwo strukturalne wykazuje w stosunku do nefiracetamu. Z tego względu jest też lepiej rozpuszczalny w tłuszczach niż piracetam. Podobnie jak inne racetamy, aniracetam wykazuje działanie nootropowe. Wpływa na gospodarkę neuroprzekaźnikową, szczególnie zaś na neuroprzekaźnictwo glutaminergiczne…

Berberyna | Berberine

Rośliny będące źródłem berberyny od dawna wykorzystywane były w tradycyjnej medycynie. Najlepiej znane są dwie spośród nich: berberys zwyczajny (Berberis vulgaris) i cynowód chiński (Coptis chinensis). Najstarsze zapiski świadczące o tym, że owoce berberysu używane były jako środek oczyszczający krew, pochodzą z glinianych tabliczek należących do biblioteki asyryjskiego cesarza Asurbanipala datowanych na 650 r p.n.e. Jednakże stosowanie różnych części berberysu – łodygi, korzeni czy kory – praktykuje się w tradycyjnej medycynie chińskiej już od 3000 lat…

Brahmi | Bacopa monnieri

Bakopa drobnolistna jest gatunkiem rośliny z rodziny trędnikowatych (Scrophulariaceae), choć niektóre systemy klasyfikują ją w obrębie rodziny babkowatych (Plantaginaceae). Głównym miejscem jej występowania są Indie, ale można ją znaleźć również w Nepalu, Chinach, Wietnamie i na Sri Lance, a także na Florydzie (USA), w Europie, Afryce i Australii. Jej naturalnym środowiskiem są tereny podmokłe, takie jak bagna i płytkie zbiorniki wodne, położone na wysokości nie większej niż 1300 m n.p.m. Jest to niewielkie, pnące ziele dorastające od 30 do 60 cm. Posiada podłużne, mięsiste liście w kolorze jasnozielonym oraz pojedyncze niewielkie kwiaty o pięciu białych, różowych lub fioletowych płatkach…

CDP-cholina | Citicolina

CDP-cholina, nazywana także cytykoliną, to substancja naturalnie występująca w mózgu człowieka. Posiada właściwości nootropowe, a także psychostymulujące. W jednym z wydań tygodnika “Wprost” związek ten określony został “viagrą dla mózgu”. Charakteryzuje się znacznie słabszym działaniem od kofeiny i w przeciwieństwie do tej ostatniej, cytykolina oddziałuje tylko na ośrodki odpowiedzialne za pamięć i koncentrację. Suplementacja pozwala na poprawienie wydajności umysłowej w krótkim czasie. Uważa się, że substancja ta jest niezastąpiona w stanach zmęczenia i rozproszenia uwagi. CDP-cholina odkryta została w roku 1955. Identyfikacji związku dokonał E. Kennedy, który rok później przeprowadził także jego pierwszą syntezę…

Cholekalcyferol | Witamina D3

Cholekalcyferol to związek organiczny należący do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jego odkrycia dokonał w roku 1921 amerykański biochemik Elmer McCollum, który poszukiwał przyczyny poważnej choroby – krzywicy – prowadzącej niejednokrotnie do śmierci. Naukowiec wykazał, że stosowanie witaminy D3 u dzieci jest skutecznym sposobem przeciwdziałanie krzywicy. Od lat 20. XX wieku cholekalcyferol jest więc przedmiotem wielu badań, a jego dobroczynny wpływ na organizm został dokładnie przebadany. Potwierdzeniem tego jak ogromny postęp naukowy został poczyniony w kierunku określenia wszystkich właściwości prozdrowotnych tej witaminy jest zbiór kilkudziesięciu tysięcy publikacji na jej temat…

Cholina | Choline

Cholina to zasadowy związek organiczny odkryty w latach 30. ubiegłego wieku. Jest ona rozpuszczalnym w wodzie składnikiem aktywnym. Dawniej zaliczana była do kompleksu witamin grupy B, skąd pochodzi jej potoczna nazwa czyli witamina B4. Obecnie ze względu na fakt, że organizm jest w stanie sam ją produkować oraz w związku z jej dużym znaczeniem biologicznym, uważana jest za substancję witaminopodobną lub pseudowitaminę. Cholina w organizmie wykorzystywana jest głównie przez wątrobę, gdzie odpowiada za metabolizm cholesterolu i innych tłuszczów. Zapobiega tym samym odkładaniu się tych lipidów w ścianach naczyń i pęcherzyku żółciowym. Duże znaczenie ma także udział choliny w funkcjonowaniu układu nerwowego…

Chrom | Chromium

Chrom to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 24, należący do grupy metali. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa “chroma” oznaczającego “kolor”, gdyż pierwiastek ten na różnych stopniach utlenienia tworzy związki chemiczne o różnych barwach. W postaci metalicznej jest srebrzystoszarym ciałem stałym. Reaguje z tlenem z powietrza tworząc warstwę tlenku chromu (III). Ciało dorosłego człowieka zawiera ok. 6 g chromu. Pierwiastek ten jest wchłaniany z pokarmu w jelicie cienkim, a jego przyswajalność wynosi 2-3%. W Stanach Zjednoczonych, Australii, Nowej Zelandii, Indiach i Japonii jest on uważany za niezbędny składnik odżywczy…

Coluracetam | BCI-540

Koluracetam jest syntetycznym związkiem z grupy racetamów, czyli substancji nootropowych, których suplementacja skutkuje poprawą funkcji kognitywnych oraz pamięci. BCI-540 został zaprojektowany z myślą o wzmocnieniu aktywności układu cholinergicznego w mózgu, głównie za sprawą większego wychwytu choliny, z której dalej produkowana jest acetylocholina. Po raz pierwszy związek ten udało się zsyntetyzować w 2005 roku w Japonii przez członków Mitsubishi Tanabe Pharma Corporation i przekazano go dalej do BrainCells Inc. Druga z firm wykonała większość badań nad skutecznością stosowania substancji…

Cynk | Zinc

Cynk (Zn) został wyizolowany jako czysty metal w 1746 r. przez niemieckiego chemika Andreasa Marggrafa. Jednak dopiero ponad 100 lat później przeprowadzono pierwsze badania dotyczące wpływu tego pierwiastka na organizm. Ich wykonawcą był francuski naukowiec Jules Raulin. W roku 1926 uznano cynk za składnik mineralny o istotnej funkcji biologicznej i oszacowano jego zawartość w ludzkim ustroju (ok. 3 g). Po niespełna dziesięciu latach wykazano, że minerał ten jest niezbędny do zachowania prawidłowych funkcji życiowych również u szczurów. Następnie odkryto białko, w którym cynk występuje w roli kofaktora enzymu anhydrazy węglanowej, czy karboksypeptydazy. Całkowita zawartość tego minerału w ludzkim organizmie jest zależna od źródła jego występowania i mieści się w granicach od 1,5 do 4 g…

Cytryniec | Schisandra chinensis

Schisandra chinensis jest rośliną należącą do rodziny cytryńcowatych (Schisandraceae Blume). Wcześniej zaliczana była do roślin magnoliowatych (Magnoliaceae) Naturalnie występuje w północno-wschodniej części Chin oraz na niektórych obszarach Rosji. Roślina ta ze względu na swoje wyjątkowe właściwości lecznicze znana jest od setek lat w tradycyjnej medycynie chińskiej. Początkowo jej wykorzystanie związane było z przedłużaniem życia. Wierzono, że jej przyjmowanie może skutecznie polepszyć nie tylko jakość życia, ale także opóźnić procesy starzenia się oraz podnieść poziom energii…

DHEA | Dehydroepiandrosteron

Dehydroepiandrosteron (DHEA) to hormon steroidowy wytwarzany w organizmie z cholesterolu. Produkowany jest głównie w korze nadnerczy, czyli w gruczołach zlokalizowanych zaotrzewnowo, tuż nad nerkami. Ponadto w mniejszych ilościach synteza tego związku ma miejsce w jajnikach i jądrach. Odpowiada on za wiele ważnych funkcji, m.in. jest to prekursor hormonów płciowych (estrogenów i testosteronu) oraz jest kluczowy dla prawidłowej kondycji fizycznej i intelektualnej. Wytwarzanie DHEA rozpoczyna się w wieku 6-8 lat. W największej ilości syntetyzowany jest ok. 25-30 roku życia, po czym wraz z wiekiem spada. W efekcie w organizmie 80-letniej osoby powstaje wyłącznie 20% kwasu, który był produkowany w młodości…

DLPA | Fenyloalanina

Fenyloalanina to organiczny związek chemiczny należący do grupy aminokwasów egzogennych, czyli takich których organizm nie jest w stanie produkować samodzielnie i dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Jest ona jednym z 20 podstawowych aminokwasów kodowanych przez DNA. Wchodzi w skład większości naturalnie występujących białek. Zaliczana jest więc do aminokwasów białkowych. W swojej strukturze fenyloalanina zawiera IV-rzędowy atom węgla, w związku z czym jest to związek chiralny i pojawia się w postaci dwóch enancjomerów oznaczanych skrótami L i D. Pierwszy z nich występuje w stanie naturalnym i jest podstawową formą Phe budującą białka. Ponadto enancjomer ten jest przyswajany przez organizm…

Dziurawiec | Hypericum perforatum

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia bylina z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), występująca naturalnie w Europie, północnej Afryce oraz na terenach zachodniej Azji. Na pozostałych kontynentach jest uprawiana na szeroką skalę. Najczęściej spotkać ją można przy miedzach, na leśnych polanach i łąkach. Dziurawiec preferuje miejsca słoneczne, o suchych i bardzo dobrze przepuszczalnych podłożach. W Polsce jest to roślina bardzo pospolita i często pojawia się w roli niepożądanego chwastu na polach, gdyż jej obecność pogarsza jakość siana i warunkuje jego nieprzydatność…

Emoksypina | Emoxypine

Historia powstania emoksypiny zaczęła się w 1956 roku, od otrzymania przez naukowca Nikołaja Nikołajewicza Semenowa, wraz z Cyrilem Hinshelwoodem, Nagrody Nobla w dziedzinie chemii „Za badania w dziedzinie mechanizmów reakcji chemicznych.” Poznanie mechanizmów powstawania wolnych rodników posłużyło jako podstawa do stworzenia koncepcji zwalczania niedokrwienia tkanek i opracowania leków o działaniu przeciwutleniającym i przeciw niedotlenieniu. Na początku lat 80. L.D. Smirnow i V.I. Kuźmin zsyntetyzowali bursztynian 2-etylo-6-metylo-3-hydroksypirydyny…

Fasoracetam | NS-105

Fasoracetam jest związkiem o właściwościach nootropowych z rodziny racetamów. Budowa strukturalna fasoracetamu jest jednak znacząco inna niż pozostałych przedstawicieli tej grupy. Wiązanie acetamidowe, którym przyłączona jest piperydyna, znajduje się w tym przypadku przy 5 atomie węgla, nie natomiast przy heterocyklicznym atomie azotu pierścienia 2-pirolidonu. Różnica ta sprawia, że fasoracetam posiada najbardziej wyjątkowe właściwości nootropowe pośród wszystkich związków z rodziny racetamów. Jest to biały bądź kremowy proszek, rozpuszczalny w wodzie, o charakterystycznym gorzkim smaku…

Fenibut | Phenibut

Fenibut jest fenolową pochodna GABA – neuroprzekaźnika obecnego w mózgu każdego człowieka. Historia jego odkrycia sięga roku 1963, kiedy to sowiecki naukowiec o nazwisku Perekalin zsyntetyzował kwas 3-fenylo-4-aminomasłowy. Związek ten był eksperymentalnym lekiem uspokajającym, który miał pomagać przy leczeniu różnych zaburzeń psychicznych u dzieci. Kolejny uczony prof. Khaunma nazwał otrzymaną substancję “Phenigamma” i opisał jej wyjątkowe właściwości w “Byulleten Experimental’noi Biologii i Medistiny”. 12 lat później rozpoczęto serię badań klinicznych potwierdzających skuteczność fenibutu, a następnie został on udostępniony do publicznego użytku…

Fenylopiracetam

Fenylopiracetam jest substancją nootropową, należącą do rodziny racetamów. Jest to pochodna piracetamu, która różni się od swojego pierwowzoru obecnością dodatkowej grupy fenolowej. Ta zmiana strukturalna sprawia natomiast, że fenylopiracetam jest niemal 60-krotnie bardziej aktywny od piracetamu, a także jest w stanie bardziej efektywnie przekraczać barierę krew-mózg, przez co wykazuje także silniejsze właściwości stymulujące. Odkrycia tej substancji dokonali rosyjscy naukowcy w roku 1983, gdy poszukiwali środka pomagającego astronautom przystosować się i przetrwać podróże w kosmosie…

Kategorie suplementów: Nastrój

Popularne słowa kluczowe