Stawy i kości - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

Bor | Boron

Bor to pierwiastek chemiczny z grupy półmetali. W czystej formie został wyizolowany w 1808 roku. Dokonało tego jednocześnie trzech chemików: Humphry Davy, Joseph Louis Gay-Lussac i Louis Jacques Thénard. W naturze występuje jedynie w formie związków chemicznych. Jego głównym źródłem jest boraks (boran sodu), kernit, kolemanit i aszaryt. Boraks znany był i używany w Chinach już w 300 r. n.e. W XVII wieku stosowano go w europejskiej metalurgii jako topnik. Bor jest pierwiastkiem niezbędnym dla funkcjonowania organizmów roślinnych i zwierzęcych. Jego rola w fizjologii człowieka jest słabo poznana, lecz naukowcy wciąż pracują nad dokładniejszym opisaniem znaczenia tego pierwiastka…

Cholekalcyferol | Witamina D3

Cholekalcyferol to związek organiczny należący do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jego odkrycia dokonał w roku 1921 amerykański biochemik Elmer McCollum, który poszukiwał przyczyny poważnej choroby – krzywicy – prowadzącej niejednokrotnie do śmierci. Naukowiec wykazał, że stosowanie witaminy D3 u dzieci jest skutecznym sposobem przeciwdziałanie krzywicy. Od lat 20. XX wieku cholekalcyferol jest więc przedmiotem wielu badań, a jego dobroczynny wpływ na organizm został dokładnie przebadany. Potwierdzeniem tego jak ogromny postęp naukowy został poczyniony w kierunku określenia wszystkich właściwości prozdrowotnych tej witaminy jest zbiór kilkudziesięciu tysięcy publikacji na jej temat…

DHEA | Dehydroepiandrosteron

Dehydroepiandrosteron (DHEA) to hormon steroidowy wytwarzany w organizmie z cholesterolu. Produkowany jest głównie w korze nadnerczy, czyli w gruczołach zlokalizowanych zaotrzewnowo, tuż nad nerkami. Ponadto w mniejszych ilościach synteza tego związku ma miejsce w jajnikach i jądrach. Odpowiada on za wiele ważnych funkcji, m.in. jest to prekursor hormonów płciowych (estrogenów i testosteronu) oraz jest kluczowy dla prawidłowej kondycji fizycznej i intelektualnej. Wytwarzanie DHEA rozpoczyna się w wieku 6-8 lat. W największej ilości syntetyzowany jest ok. 25-30 roku życia, po czym wraz z wiekiem spada. W efekcie w organizmie 80-letniej osoby powstaje wyłącznie 20% kwasu, który był produkowany w młodości…

Dzięgiel | Angelica sinensis

Dzięgiel chiński (Angelica sinensis) to dwuletnia roślina z rodziny baldaszkowatych (Umbelliferae), występująca naturalnie w Chinach, Korei oraz Japonii. Czasami można ją także spotkać w niektórych krajach Europy, np. w Polsce, gdzie objęta jest ścisłą ochroną. Roślina ta preferuje wysokogórskie tereny, a także chłodne i wilgotne środowisko. Dorasta do wysokości ok. 2 metrów. Jej fioletowo-zielona łodyga jest gruba, rozgałęziona i pusta w środku, a wokół niej skrętolegle rozmieszczone są pierzastodzielne, ogromne liście o ciemnozielonym kolorze…

EGCG | Camellia sinensis

Tradycja związana z piciem zielonej herbaty istnieje od tysięcy lat. Wynika ona z przeświadczenia na temat zbawiennego działania tego naparu na zdrowie. Głównym związkiem aktywnym, który wpływa na wzmocnienie organizmu oraz na poprawę jego kondycji jest polifenol o nazwie galusan epigallokatechiny. Jest to związek organiczny pochodzenia naturalnego, zaliczany do flawonoidów (substancje występujące w roślinach, pełniące funkcję barwników, przeciwutleniaczy i insektycydów)…

Fosfor | Phosphorus

Fosfor (P) to pierwiastek chemiczny z grupy niemetali. Został odkryty w roku 1669 przez niemieckiego alchemika Henninga Branda. Nazwa tego minerału pochodzi od greckiego słowa “phosphoros” i w dosłownym tłumaczeniu oznacza “zwiastun światła”, co odnosi się do zjawiska emisji słabego światła pojawiającego się po wystawieniu fosforu na działanie tlenu. Fosfor występuje w organizmie człowieka (w ilości od 700 – 900 g, głównie w kościach, jako fosforan wapnia) dokąd dostarczany jest z żywnością (m.in. w formie fosforanów, fosfolipidów i fosfoprotein)…

Genisteina | Genistein

Genisteina to związek biologicznie aktywny. fitoestrogen zawarty w ziarnach soi. U roślin fitoestrogeny nie wykazują działania hormonalnego, ale pełnią funkcję ochronną w czasie trwania czynnika stresowego. Jako fitoaleksyny mają właściwości fungistatyczne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i antyoksydacyjne. Genisteinę po raz pierwszy wyekstrahowano w 1899 r. z janowca barwierskiego (Genista tinctoria), gatunku rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae). Została również wyizolowana z bulionu pochodzącego z hodowli drobnoustrojów, takich jak Streptomyces sp., Pseudomonas sp…

Horny Goat Weed | Epimedium sp.

Roślina ta pochodzi ze wschodniej Azji, lecz różne jej gatunki spotkać można w wielu miejscach na świecie. Lubi częściowo zacienione, wilgotne środowiska, takie jak lasy bambusowe. Dorasta do wysokości ok. 50 cm. Posiada charakterystyczne liście kształtem przypominające serce lub grot strzały. W Chinach epimedium uprawiane jest głównie w prowincjach Shannxi, Liaoning, Hubei, Sichuan i Guangxi. Liście, które są surowcem zielarskim, zbierane są latem i jesienią, gdy rosną najbujniej. Tradycyjna chińska medycyna zna epimedium od ponad 2000 lat…

Kadzidłowiec indyjski | Boswellia serrata

Kadzidłowiec indyjski (Boswellia serrata) to gatunek rośliny z rodziny osoczynowatych (Burseraceae) pochodzący z terenów Pendżabu i Pakistanu. Występuje również na terenie Półwyspu Arabskiego, Somalii i Etiopii, gdzie najchętniej rośnie w położonych wyżej, suchych lasach. Pod względem morfologicznym jest to średniej wielkości drzewo o mocno rozgałęzionej koronie. Na przełomie marca i kwietnia kora na pniu jest nacinana, po czym zbiera się wypływający z niej wysięk. Żywica ta przechowywana jest w specjalnych bambusowych pojemnikach, w których przez kilka tygodni wysycha, zmieniając barwę ze złotej na brązową lub zielono-brązową, w zależności od miejsca występowania drzewa, jego wieku, pory roku oraz sposobu i rozmiaru nacięcia…

Kreatyna | Creatine

Kreatyna jest związkiem organicznym, którego nazwa pochodzi od greckiego słowa kreas (mięso). Została odkryta jako organiczny składnik mięsa na początku XIX wieku. W 1832 roku Michel Eugène Chevreul wyodrębnił ją z zasadowego wodnego ekstraktu mięśni szkieletowych. W późniejszych latach kontynuowano badania nad jej obecnością w tkankach ssaków. Na podstawie ich wyników stwierdzono, że w tkankach mięśniowych lisów upolowanych tuż po próbie ucieczki stężenie kreatyny było wyższe niż u zwierząt w spoczynku. To potwierdziło hipotezę dotyczącą wpływu pracy mięśni na stężenie tej substancji…

Krzem | Silicon

Krzem (Si) to pierwiastek, którego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa “silex”, oznaczającego kamyk. Minerał ten został zidentyfikowany przez Antoine Lavoisiera w 1787 r., a wyizolował go z krzemionki (SiO2) Jacob Berzelius w roku 1824. Z bardzo licznej grupy związków krzemowych, które występują w przyrodzie, za przyswajalny dla organizmu człowieka uznawany jest jedynie kwas ortokrzemowy (H4SiO4). Taka forma tego pierwiastka umożliwia jego absorpcję w przewodzie pokarmowym…

Kwas hialuronowy | HA

Kwas hialuronowy należy do grupy glikozaminoglikanów. Oddziałuje na wiele procesów biochemicznych zachodzących w organizmie. Wpływa korzystnie nie tylko na kondycję i wygląd skóry, ale także na zdrowie stawów, układu krążenia, wątroby i układu nerwowego.

Kwasy omega-3

Kwasy omega-3 to organiczne związki chemiczne z grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nazwa tych związków (kwasy omega-3) pochodzi od położenia ostatniego wiązania podwójnego w cząsteczce, które znajduje się przy trzecim od końca atomie węgla. Najważniejszymi przedstawicielami tej grupy są: kwas dokozaheksaenowy (DHA) oraz kwas eikozapentaenowy (EPA). Pełnią one wiele ważnych funkcji w organizmie (między innymi są składnikami błon biologicznych), a przez to kontrolują jego prawidłowe funkcjonowanie, głównie w zakresie krążenia krwi i pracy mózgu…

Lizyna | Lysine

Lizyna została po raz pierwszy wyizolowana w 1889 roku z białka mleka, kazeiny, przez niemieckiego chemika Ferdinanda Heinricha Edmunda Drechsela. On też nadał nazwę temu aminokwasowi. Kilkanaście lat później, w 1902 roku, Emil Fischer i Fritz Weigert, również niemieccy chemicy, po raz pierwszy dokonali jej syntezy i ustalili strukturę jej cząsteczki. Lizyna występuje w postaci dwóch izomerów optycznych – L- i D-lizyny – z których tylko L-lizyna jest wykorzystywana przez organizmy żywe…

Magnez | Magnesium

Pierwsze zapisy dotyczące związków magnezu zostały udokumentowane po raz pierwszy w historii nauki w roku 1755, jako wyniki wieloletnich badań szkockiego chemika i fizyka Josepha Blacka. Określił on różnice pomiędzy magnezem a węglanami wapnia. Pierwiastek ten został po raz pierwszy wyodrębniony w czystej formie przez brytyjskiego chemika Davy’ego Humphreya w 1808 roku. Produkcję tego minerału na skalę przemysłową rozpoczęto w roku 1857, we Francji. Nazwa tego makroelementu pochodzi najprawdopodobniej od słowa „Magnesia”, czyli nazwy miasta w Azji Mniejszej…

Mangan | Manganese

Mangan to pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych. W naturze nie występuje w wolnej postaci, jest obecny jedynie w postaci związków. Często towarzyszą mu związki żelaza. Jednym z takich minerałów jest piroluzyt, znany już od czasów prehistorycznych i wykorzystywany przez neandertalczyków jako pigment do malowideł jaskiniowych. Mangan jest niezbędny dla prawidłowego przebiegu procesów życiowych wielu organizmów. Jego atomy znajdują się w centrach aktywnych licznych enzymów bakteryjnych, roślinnych i zwierzęcych…

Miedź | Copper

Miedź to pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych. Jej nazwa w wielu językach, w tym w łacińskim (cuprum) i angielskim (copper), nawiązuje do Cypru – miejsca, w którym w starożytności była wydobywana. Początkowo nazywano ją “metalem cypryjskim” (łac. cyprum aes), później zaś upowszechniła się nazwa cuprum. Miedź występuje powszechnie w organizmach żywych. Białka zawierające jej atomy odgrywają istotną rolę w transporcie elektronów. Pierwiastek ten jest niezbędny w oddychaniu tlenowym u wszystkich organizmów eukariotycznych…

Pirydoksyna | Witamina B6

Pirydoksyna została wyizolowana w 1934 roku przez amerykańskiego chemika o węgierskim pochodzeniu, Paula Gyorgy’ego. Na jej trop wpadł przypadkiem, podczas badań nad ryboflawiną i jej rolą w diecie w odniesieniu do pelagry. Zaobserwował, że u szczurów karmionych pokarmem zawierającym tiaminę doszło do rozwinięcia tej choroby nawet wówczas, gdy dostały czystą ryboflawinę. Ustępowała jednak, gdy zwierzętom zaczęto podawać wolny od flawiny ekstrakt z drożdży piekarniczych. Te zaś, które otrzymywały ekstrakt, ale nie ryboflawinę nie wykazywały objawów pelagry, ale z kolei nie były w stanie zwiększyć masy ciała. Fakty te świadczyły o tym, że w ekstrakcie drożdżowym musi znajdować się jeszcze jeden “czynnik przeciwpelagryczny”, który jednak jest biologicznie odmienny od ryboflawiny. Gyorgy nazwał go witaminą B6…

Potas | Potassium

Potas (K) został odkryty i wyodrębniony przez brytyjskiego chemika Davy’ego Humphreya w 1807 roku. Poddał on elektrolizie stopiony wodorotlenek potasu i tuż po chwili od rozpoczęcia analizy zauważył przy katodzie (ujemnej elektrodzie) obecność niewielkiej ilości substancji przypominającej rtęć, zanurzonej w stopionym wodorotlenku. Nazwa tego pierwiastka została umotywowana faktem, że odkryto go w substancjach alkalicznych, które w języku angielskim nazywano “potash” . Potas wchodził również w skład “potażu”, czyli ługu otrzymywanego z drewna. Polską nazwę “potas” zaproponował jako pierwszy wybitny chemik Filip Walter…

Pregnenolon | Vitasteron™

Pregnenolon jest prekursorem do produkcji wszystkich innych hormonów steroidowych. Produkowany jest w gonadach, nadnerczach i w tkance mózgowej. Jako suplement diety wspomaga pracę układu nerwowego i zdolności poznawcze. Poprawia też jakość snu i reguluje gospodarkę hormonalną.

Różeniec | Rhodiola rosea

Różeniec górski to wieloletnia roślina należąca do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae), podrodziny Sedoideae i rodzaju różeniec (Rhodiola). Potoczna nazwa “różany korzeń” oraz nazwa gatunku pochodzą od greckiego słowa “rodia”. Termin ten odnosi się do charakterystycznego różanego zapachu kłącza Rhodiola oraz różowego zabarwienia pojawiającego się w środku po przełamaniu surowca. Ludowa nazwa “złoty korzeń” wskazuje z kolei na zewnętrzne złote zabarwienie. Jest to roślina powszechnie wykorzystywana od wielu tysiącleci w tradycyjnej medycynie chińskiej. Za lekarstwo uznał ją grecki lekarz Dioskourydes…

Kategorie suplementów: Stawy i kości

Popularne słowa kluczowe