Detoks - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

Andrographis | Andrographis paniculata

Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) to jednoroczna roślina należąca do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Naturalnie występuje w tropikalnych krajach azjatyckich, takich jak: Tajlandia, Sri Lanka, Indie. Można ją spotkać także w Chinach. Preferuje zacienione i wilgotne miejsca, na których dorasta do wysokości od 30 do 110 cm. Charakterystyczna dla tej rośliny jest ciemnozielona łodyga pokryta lancetowatymi liśćmi, a także małe, jasnofioletowe kwiaty. Owoce brodziuszki wiechowatej wyglądem przypominają jagody, a ich średnica nie przekracza 2 cm. Jest to roślina o wyjątkowo gorzkim smaku, przez co potocznie została nazwana “królem gorzkich ziół”…

Berberyna | Berberine

Rośliny będące źródłem berberyny od dawna wykorzystywane były w tradycyjnej medycynie. Najlepiej znane są dwie spośród nich: berberys zwyczajny (Berberis vulgaris) i cynowód chiński (Coptis chinensis). Najstarsze zapiski świadczące o tym, że owoce berberysu używane były jako środek oczyszczający krew, pochodzą z glinianych tabliczek należących do biblioteki asyryjskiego cesarza Asurbanipala datowanych na 650 r p.n.e. Jednakże stosowanie różnych części berberysu – łodygi, korzeni czy kory – praktykuje się w tradycyjnej medycynie chińskiej już od 3000 lat…

Chaga | Inonotus obliquus

Błyskoporek podkorowy to gatunek grzyba wielkoowocnikowego pochodzący z rodziny grzybów szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae), z rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales). Grzyb ten występuje w dwóch formach, przy czym bardziej pospolita jest charakterystyczna narośl na pniu drzewa. W jej sąsiedztwie drzewo silniej się rozrasta, w efekcie czego konar jest w tym miejscu poszerzony. Sama narośl natomiast zbudowana jest z mocno splecionych strzępek grzyba o kształcie nieregularnej bryły, której średnica może wynosić nawet 50 cm. Wierzchnia warstwa grzyba jest czarna (przypomina węgiel), głęboko spękana w różnych kierunkach, bardzo twarda i krucha…

Cholina | Choline

Cholina to zasadowy związek organiczny odkryty w latach 30. ubiegłego wieku. Jest ona rozpuszczalnym w wodzie składnikiem aktywnym. Dawniej zaliczana była do kompleksu witamin grupy B, skąd pochodzi jej potoczna nazwa czyli witamina B4. Obecnie ze względu na fakt, że organizm jest w stanie sam ją produkować oraz w związku z jej dużym znaczeniem biologicznym, uważana jest za substancję witaminopodobną lub pseudowitaminę. Cholina w organizmie wykorzystywana jest głównie przez wątrobę, gdzie odpowiada za metabolizm cholesterolu i innych tłuszczów. Zapobiega tym samym odkładaniu się tych lipidów w ścianach naczyń i pęcherzyku żółciowym. Duże znaczenie ma także udział choliny w funkcjonowaniu układu nerwowego…

Cytryniec | Schisandra chinensis

Schisandra chinensis jest rośliną należącą do rodziny cytryńcowatych (Schisandraceae Blume). Wcześniej zaliczana była do roślin magnoliowatych (Magnoliaceae) Naturalnie występuje w północno-wschodniej części Chin oraz na niektórych obszarach Rosji. Roślina ta ze względu na swoje wyjątkowe właściwości lecznicze znana jest od setek lat w tradycyjnej medycynie chińskiej. Początkowo jej wykorzystanie związane było z przedłużaniem życia. Wierzono, że jej przyjmowanie może skutecznie polepszyć nie tylko jakość życia, ale także opóźnić procesy starzenia się oraz podnieść poziom energii…

Dziurawiec | Hypericum perforatum

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia bylina z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), występująca naturalnie w Europie, północnej Afryce oraz na terenach zachodniej Azji. Na pozostałych kontynentach jest uprawiana na szeroką skalę. Najczęściej spotkać ją można przy miedzach, na leśnych polanach i łąkach. Dziurawiec preferuje miejsca słoneczne, o suchych i bardzo dobrze przepuszczalnych podłożach. W Polsce jest to roślina bardzo pospolita i często pojawia się w roli niepożądanego chwastu na polach, gdyż jej obecność pogarsza jakość siana i warunkuje jego nieprzydatność…

Eleuthero | Eleutherococcus senticosus

Eleuterokok kolczasty to gatunek rośliny należący do rodziny araliowatych (Araliaceae). Obszar jego występowania obejmuje północno-wschodnią część Azji: Syberię, Mandżurię, Chiny, Japonię i Koreę. Jest to silnie rozgałęziony krzew dorastający nawet do 4 m, choć jego typowa wysokość to 2,5 m. Jego pędy pokryte są licznymi, cienkimi kolcami, ustawionymi skośnie ku dołowi. Kłącze eleuterokoka od tysięcy lat wykorzystywane było w chińskiej medycynie ludowej w celu zwiększenia sił witalnych…

Fosfatydylocholina | PC

Fosfatydylocholina to związek fosfolipidowy, w którym cholina zestryfikowana jest resztą fosforanową. Jest to podstawowy składnik budujący dwuwarstwy lipidowe w błonach biologicznych występujących w organizmie (np. błony komórek nerwowych). Czasami fosfatydylocholina nazywana jest lecytyną, aczkolwiek nie są to synonimy i użycie tych dwóch nazw zamiennie jest niewłaściwe. Lecytyna to żółto-brązowa substancja tłuszczowa, w której PC jest podstawowym komponentem, jednakże w swoim składzie zawiera ona także inne związki, takie jak: fosfatydyloetanoloaminy czy fosfatydyloinozytol…

Fosfor | Phosphorus

Fosfor (P) to pierwiastek chemiczny z grupy niemetali. Został odkryty w roku 1669 przez niemieckiego alchemika Henninga Branda. Nazwa tego minerału pochodzi od greckiego słowa “phosphoros” i w dosłownym tłumaczeniu oznacza “zwiastun światła”, co odnosi się do zjawiska emisji słabego światła pojawiającego się po wystawieniu fosforu na działanie tlenu. Fosfor występuje w organizmie człowieka (w ilości od 700 – 900 g, głównie w kościach, jako fosforan wapnia) dokąd dostarczany jest z żywnością (m.in. w formie fosforanów, fosfolipidów i fosfoprotein)…

Guduchi | Tinospora cordifolia

Guduchi to roślina z rodziny miesięcznikowatych (Menispermaceae). Występuje dość powszechnie w tropikalnych częściach Azji: na subkontynencie indyjskim oraz w Chinach, Birmie, Bangladeszu i na Sri Lance, na terenach położonych między 300 a 1200 m n.p.m. Jest to pnący krzew, często osiągający znaczne rozmiary. Wytwarza długie, sięgające gruntu korzenie powietrzne, które z czasem przyrastają na grubość i drewnieją, przypominając łodygi, choć są pozbawione ulistnienia i zgrubień w odcinkach węzłowych. Młode łodygi mają zielonkawy kolor, starsze pokryte są szarą lub kremowo-białą korą o podłużnych lub spiralnych szczelinach…

Jagody goji | Goji berries

Jagody goji to podłużne, czerwone owoce, występujące na krzewie kolcowoju pospolitego, inaczej szkarłatnego (łac. Lycium Barbarum). Krzew ten należy do rodziny roślin psiankowatych (łac. Solanaceae). Można go spotkać na wzgórzach oraz w dolinach Chin, Tybetu i Mongolii, gdzie osiąga wysokość 1-3 m. Same owoce mają długość do 2 cm. Konsystencją i wyglądem przypominają nieco rodzynki. W smaku natomiast są podobne do żurawiny, jednakże są od niej mniej słodkie i bardziej cierpkie. Gdy owoce są świeże, nie powinno się ich dotykać rękami, ponieważ może zajść reakcja utleniania, w wyniku której jagody goji staną się czarne…

Jeżówka | Echinacea purpurea

Jeżówka purpurowa jest najpopularniejszym gatunkiem roślin z rodzaju jeżówek należących do rodziny astrowatych. Spotkać ją można głównie na terenach o piaszczystych glebach. Jest to kwiat zwierający od 12 do 20 purpurowych, dużych oraz promienistych płatków. Kwitnie w okresie od czerwca do października i to właśnie wtedy zbierane jest jej ziele. Korzenie natomiast pozyskuje się późną jesienią wykorzystując do tego celu 4-letnie rośliny. Odkrywcami oraz pionierami stosującymi jeżówkę purpurową byli Indianie zamieszkujący tereny Północnej Ameryki. Należeli oni do dwóch różnych plemion. Odmienne było również jej przeznaczenie. Indianie ze szczepu Komanczów używali jej jako lekarstwa uśmierzającego ból zębów oraz gardła…

Jiaogulan | Gynostemma pentaphyllum

Gynostemma pentaphyllum jest rośliną należącą do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), jest więc krewną dyni, ogórka, arbuza czy melona. Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej i naturalnie występuje w Chinach, Japonii, Korei, Wietnamie i Indiach. Wyglądem przypomina winobluszcz, jest bowiem wytwarzającym wąsy czepne pnączem z liśćmi złożonymi o pięciolistkowej budowie. Późnym latem, w sierpniu i wrześniu, wytwarza małe, żółto-zielone kwiaty, następnie zaś niejadalne jagody, początkowo ciemnozielone, później przybierające kolor czarny…

Kadzidłowiec indyjski | Boswellia serrata

Kadzidłowiec indyjski (Boswellia serrata) to gatunek rośliny z rodziny osoczynowatych (Burseraceae) pochodzący z terenów Pendżabu i Pakistanu. Występuje również na terenie Półwyspu Arabskiego, Somalii i Etiopii, gdzie najchętniej rośnie w położonych wyżej, suchych lasach. Pod względem morfologicznym jest to średniej wielkości drzewo o mocno rozgałęzionej koronie. Na przełomie marca i kwietnia kora na pniu jest nacinana, po czym zbiera się wypływający z niej wysięk. Żywica ta przechowywana jest w specjalnych bambusowych pojemnikach, w których przez kilka tygodni wysycha, zmieniając barwę ze złotej na brązową lub zielono-brązową, w zależności od miejsca występowania drzewa, jego wieku, pory roku oraz sposobu i rozmiaru nacięcia…

Karczoch | Cynara scolymus

Karczoch zwyczajny to zielna roślina wieloletnia zaliczana do rodziny astrowatych (Asterraceae). Jest to najstarsze warzywo uprawiane przez ludzi. Zastosowanie artyszoku jako produktu spożywczego i leczniczego zostało opisane już w IV wieku p.n.e., przez Teofrasta, który był uczniem Arystotelesa. Przez wiele stuleci karczoch znany był jako wykwintne warzywo goszczące głównie na stołach zamożnych arystokratów. W starożytnym Rzymie do uprawy wprowadzono go na Sycylii. Według zapisków żyjącego ówcześnie Piliniusza Starszego: mięsiste nasady listków karczocha były luksusowym przysmakiem spożywanym na surowo bądź po ugotowaniu…

Krzem | Silicon

Krzem (Si) to pierwiastek, którego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa “silex”, oznaczającego kamyk. Minerał ten został zidentyfikowany przez Antoine Lavoisiera w 1787 r., a wyizolował go z krzemionki (SiO2) Jacob Berzelius w roku 1824. Z bardzo licznej grupy związków krzemowych, które występują w przyrodzie, za przyswajalny dla organizmu człowieka uznawany jest jedynie kwas ortokrzemowy (H4SiO4). Taka forma tego pierwiastka umożliwia jego absorpcję w przewodzie pokarmowym…

Kwas alfa-liponowy | ALA

Kwas alfa-liponowy to ośmiowęglowy związek organiczny, należący do rodziny kwasów karboksylowych oraz do podrodziny kwasów tłuszczowych. Początkowo uważany był za witaminę, a przekonanie to zmieniło się, gdy okazało się, że substancja ta jest syntetyzowana w organizmie człowieka. Pod względem strukturalnym w cząsteczce kwasu obecny jest pierścień ditiolowy. Ugrupowanie to może zostać utlenione, w efekcie czego powstaje kwas dihydroliponowy (DHL), który podobnie jak jego prekursor odgrywa kluczową rolę w prawidłowo funkcjonującym organizmie…

Kwas askorbinowy | Witamina C

Witamina C to organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C5H8O6. Należy do grupy alkoholi polihydroksylowych. W swojej strukturze posiada dwa asymetryczne atomy węgla, co oznacza, że możliwe jest określenie konfiguracji względnej tej cząsteczki. W efekcie łańcuch boczny tego związku ma konfigurację L, podczas gdy czwartorzędowy atom węgla z układu furanowego posiada konfiguracji D. Ta zmienność ułożenia przestrzennego sprawia, że kwas askorbinowy może występować w postaci kilku izomerów: kwas L-askorbinowy, D-askorbinowy, L-izoaskorbinowy, D-izoaskorbinowy. W świecie naturalnym 100% aktywnością oraz wysoką bioprzyswajalnością odznacza się jednakże tylko pierwszy z nich…

Kwas foliowy | Witamina B9

Witamina B9 początkowo – w latach 20. XX wieku – łączona była z prawidłową ilością czerwonych krwinek. Jej niedobór zaś utożsamiano z niedokrwistością megaloblastyczna. Dopiero jednak w latach 30. XX wieku Lucy Wills, brytyjska lekarz i naukowiec, zaobserwowała, że można leczyć tę chorobę za pomocą ekstraktu drożdży piekarniczych. Ten czynnik przeciwanemiczny uzyskano także z ekstraktu wątroby oraz z liści szpinaku. W 1941 roku, zużywając 4 tony liści tego warzywa, Hersnel Michell, Esmond Snell i Roger Williams wyizolowali związek o charakterze kwasu. Nadali mu nazwę “kwas foliowy”…

Kwas gamma-linolenowy | GLA

Kwas gamma-linolenowy należy do NNKT omega-6. W ludzkim organizmie pełni bardzo istotne funkcje. Jest budulcem fosfolipidowych i błon komórkowych. Działa przeciwzapalnie, reguluje krzepnięcie krwi, wpływa na poziom lipidów i cholesterolu. Korzystnie oddziałuje też na skórę.

Kwas pantotenowy | Witamina B5

Witamina B5 została odkryta przez amerykańskiego biochemika, Rogera Williamsa. Badał on związki chemiczne uważane za niezbędne czynniki wzrostowe dla niektórych rodzajów drożdży. W 1933 roku wyizolował cząsteczkę, którą nazwał kwasem pantotenowym. Określenie to pochodziło od greckiego pantothen – wszechobecny i wskazywało na szerokie rozpowszechnienie tej witaminy zarówno wśród organizmów roślinnych, jak i zwierzęcych. Pod koniec lat 30. XX wieku udowodniono, iż jest ona niezbędna także dla ludzi i zwierząt…

Kategorie suplementów: Detoks

Popularne słowa kluczowe