Układ pokarmowy - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

Andrographis | Andrographis paniculata

Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) to jednoroczna roślina należąca do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Naturalnie występuje w tropikalnych krajach azjatyckich, takich jak: Tajlandia, Sri Lanka, Indie. Można ją spotkać także w Chinach. Preferuje zacienione i wilgotne miejsca, na których dorasta do wysokości od 30 do 110 cm. Charakterystyczna dla tej rośliny jest ciemnozielona łodyga pokryta lancetowatymi liśćmi, a także małe, jasnofioletowe kwiaty. Owoce brodziuszki wiechowatej wyglądem przypominają jagody, a ich średnica nie przekracza 2 cm. Jest to roślina o wyjątkowo gorzkim smaku, przez co potocznie została nazwana “królem gorzkich ziół”…

Cynk | Zinc

Cynk (Zn) został wyizolowany jako czysty metal w 1746 r. przez niemieckiego chemika Andreasa Marggrafa. Jednak dopiero ponad 100 lat później przeprowadzono pierwsze badania dotyczące wpływu tego pierwiastka na organizm. Ich wykonawcą był francuski naukowiec Jules Raulin. W roku 1926 uznano cynk za składnik mineralny o istotnej funkcji biologicznej i oszacowano jego zawartość w ludzkim ustroju (ok. 3 g). Po niespełna dziesięciu latach wykazano, że minerał ten jest niezbędny do zachowania prawidłowych funkcji życiowych również u szczurów. Następnie odkryto białko, w którym cynk występuje w roli kofaktora enzymu anhydrazy węglanowej, czy karboksypeptydazy. Całkowita zawartość tego minerału w ludzkim organizmie jest zależna od źródła jego występowania i mieści się w granicach od 1,5 do 4 g…

Dzięgiel | Angelica sinensis

Dzięgiel chiński (Angelica sinensis) to dwuletnia roślina z rodziny baldaszkowatych (Umbelliferae), występująca naturalnie w Chinach, Korei oraz Japonii. Czasami można ją także spotkać w niektórych krajach Europy, np. w Polsce, gdzie objęta jest ścisłą ochroną. Roślina ta preferuje wysokogórskie tereny, a także chłodne i wilgotne środowisko. Dorasta do wysokości ok. 2 metrów. Jej fioletowo-zielona łodyga jest gruba, rozgałęziona i pusta w środku, a wokół niej skrętolegle rozmieszczone są pierzastodzielne, ogromne liście o ciemnozielonym kolorze…

Dziurawiec | Hypericum perforatum

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia bylina z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), występująca naturalnie w Europie, północnej Afryce oraz na terenach zachodniej Azji. Na pozostałych kontynentach jest uprawiana na szeroką skalę. Najczęściej spotkać ją można przy miedzach, na leśnych polanach i łąkach. Dziurawiec preferuje miejsca słoneczne, o suchych i bardzo dobrze przepuszczalnych podłożach. W Polsce jest to roślina bardzo pospolita i często pojawia się w roli niepożądanego chwastu na polach, gdyż jej obecność pogarsza jakość siana i warunkuje jego nieprzydatność…

Emoksypina | Emoxypine

Historia powstania emoksypiny zaczęła się w 1956 roku, od otrzymania przez naukowca Nikołaja Nikołajewicza Semenowa, wraz z Cyrilem Hinshelwoodem, Nagrody Nobla w dziedzinie chemii „Za badania w dziedzinie mechanizmów reakcji chemicznych.” Poznanie mechanizmów powstawania wolnych rodników posłużyło jako podstawa do stworzenia koncepcji zwalczania niedokrwienia tkanek i opracowania leków o działaniu przeciwutleniającym i przeciw niedotlenieniu. Na początku lat 80. L.D. Smirnow i V.I. Kuźmin zsyntetyzowali bursztynian 2-etylo-6-metylo-3-hydroksypirydyny…

Fosfatydylocholina | PC

Fosfatydylocholina to związek fosfolipidowy, w którym cholina zestryfikowana jest resztą fosforanową. Jest to podstawowy składnik budujący dwuwarstwy lipidowe w błonach biologicznych występujących w organizmie (np. błony komórek nerwowych). Czasami fosfatydylocholina nazywana jest lecytyną, aczkolwiek nie są to synonimy i użycie tych dwóch nazw zamiennie jest niewłaściwe. Lecytyna to żółto-brązowa substancja tłuszczowa, w której PC jest podstawowym komponentem, jednakże w swoim składzie zawiera ona także inne związki, takie jak: fosfatydyloetanoloaminy czy fosfatydyloinozytol…

Fosfor | Phosphorus

Fosfor (P) to pierwiastek chemiczny z grupy niemetali. Został odkryty w roku 1669 przez niemieckiego alchemika Henninga Branda. Nazwa tego minerału pochodzi od greckiego słowa “phosphoros” i w dosłownym tłumaczeniu oznacza “zwiastun światła”, co odnosi się do zjawiska emisji słabego światła pojawiającego się po wystawieniu fosforu na działanie tlenu. Fosfor występuje w organizmie człowieka (w ilości od 700 – 900 g, głównie w kościach, jako fosforan wapnia) dokąd dostarczany jest z żywnością (m.in. w formie fosforanów, fosfolipidów i fosfoprotein)…

Guarana | Paullinia cupana

Guarana to roślina z dorzecza Amazonki. Jej nasiona zawierają związki działające stymulująco i adaptogennie. Ekstrakt z guarany pomaga zwiększyć wydolność fizyczną, poprawia zdolności poznawcze, w tym koncentrację, a także jest źródłem antyoksydantów.

Imbir | Zingiber officinale

Imbir lekarski jest wieloletnią rośliną należącą do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Pochodzi z południowo-wschodniej Azji, z terenów Chin, Indii, Jawy, Filipin. Obecnie nie występuje w stanie dzikim. Jego największym producentem są Indie, ale uprawia się go w wielu krajach i regionach o ciepłym i wilgotnym klimacie, między innymi w Chinach, Nepalu, Bangladeszu, Meksyku, Brazylii, Australii, Nigerii na Florydzie, Jamajce, Tajwanie. Wymaga żyznych i wilgotnych gleb o pH wynoszącym 6,0 – 6,5, bogatych w materię organiczną…

Jiaogulan | Gynostemma pentaphyllum

Gynostemma pentaphyllum jest rośliną należącą do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), jest więc krewną dyni, ogórka, arbuza czy melona. Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej i naturalnie występuje w Chinach, Japonii, Korei, Wietnamie i Indiach. Wyglądem przypomina winobluszcz, jest bowiem wytwarzającym wąsy czepne pnączem z liśćmi złożonymi o pięciolistkowej budowie. Późnym latem, w sierpniu i wrześniu, wytwarza małe, żółto-zielone kwiaty, następnie zaś niejadalne jagody, początkowo ciemnozielone, później przybierające kolor czarny…

Karczoch | Cynara scolymus

Karczoch zwyczajny to zielna roślina wieloletnia zaliczana do rodziny astrowatych (Asterraceae). Jest to najstarsze warzywo uprawiane przez ludzi. Zastosowanie artyszoku jako produktu spożywczego i leczniczego zostało opisane już w IV wieku p.n.e., przez Teofrasta, który był uczniem Arystotelesa. Przez wiele stuleci karczoch znany był jako wykwintne warzywo goszczące głównie na stołach zamożnych arystokratów. W starożytnym Rzymie do uprawy wprowadzono go na Sycylii. Według zapisków żyjącego ówcześnie Piliniusza Starszego: mięsiste nasady listków karczocha były luksusowym przysmakiem spożywanym na surowo bądź po ugotowaniu…

Kwas masłowy | Butyric acid

Maślan sodu, czyli sól sodowa kwasu masłowego, jest naturalną substancją produkowaną przez bakterie jelitowe żyjące w okrężnicy. Jest to kwas butanowy o wzorze CH3-CH2-CH2-COOH, zaliczany do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (short fatty acids – SCFA). Pod względem właściwości fizycznych kwas masłowy jest oleistą ciecz rozpuszczalną w wodzie, o nieprzyjemnym zapachu zjełczałego masła. Maślan sodu jest solą sodową tego kwasu. Ma stały stan skupienia oraz mniej przykry zapach. W roztworze wodnym maślan sodu dysocjuje do jonów kwasu masłowego…

L-glutamina | Gln

Glutamina (Gln) została opisana po raz pierwszy jako cząsteczka o istotnych właściwościach biologicznych w 1873 roku. Dwaj naukowcy, Hlasiwetz i Habermann, zasugerowali, że obecność amoniaku (NH4 +) po hydrolizie białek jest wynikiem degeneracji grup amidowych z asparaginy i innego aminokwasu – glutaminy. Około 10 lat później inni uczeni – Schulze i Bosshard – wyizolowali Gln z naturalnego źródła, którym był sok z buraków. Równolegle Damodaran i jego współpracownicy zajęli się opisaniem metabolizmu tego aminokwasu…

Magnolia | Magnolia officinalis

Magnolia lekarska (Magnolia officinalis) to roślina z rodziny magnoliowatych (Magnoliaceae), obejmującej kilkanaście gatunków. Jest to drzewo średniej wielkości, dorastające do wysokości 15-20 m. W stanie naturalnym występuje rzadko, głównie w chińskich prowincjach Hubei i Sichuan, w lasach na wysokości 2000-2500 m n.p.m. Częściej jest uprawiana, także w środkowej części Chin. Nazwa rodzaju „magnolia” pochodzi od nazwiska Pierre’a Magnola, francuskiego botanika żyjącego na przełomie XVII i XVIII wieku. Poza swoim naturalnym zasięgiem, drzewa z tego rodzaju uprawiane są jako rośliny ozdobne, ze względu na ich duże, piękne kwiaty…

Molibden | Molybdenum

Molibden (Mo) to pierwiastek, który otrzymano po raz pierwszy w 1778 r. na drodze rozdziału kompleksu grafitowego oraz ołowiowego z wytworzeniem tlenku molibdenu. Dokonał tego Carl W. Scheel, chemik niemiecko-szwedzkiego pochodzenia. Cztery lata później Peter J. Hjelm wyodrębnił Mo w wyniku redukcji jego tlenku węglem. Molibden występuje w organizmach żywych głównie w formie związanej z enzymami. W takiej postaci jest on obecny w bakteriach, grzybach, roślinach, w ustroju zwierząt oraz w ciele człowieka. Zawartość Mo w organizmie dorosłego człowieka kształtuje się na poziomie od 9 mg do 16 mg. Zakres wchłanialności tego pierwiastka w organizmie jest szeroki i wynosi od 25% do 80%. Absorpcja molibdenu może zachodzić w żołądku oraz w znacznie większym stopniu w jelicie cienkim. Pierwiastek ten występuje we krwi w formie jonu molibdenianowego, związanego z erytrocytami i proteinami…

Ostropest | Silybum marianum

Ostropest plamisty (Silybum marianum) jest jednoroczną rośliną z rodziny astrowatych (Asteraceae). Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Obecnie jest to gatunek introdukowany, co oznacza, że został przypadkowo rozpowszechniony na inne rejony świata. W związku z niewielkimi wymaganiami rośliny co do warunków wzrostu, jest ona uprawiana niemal na każdym kontynencie i w każdej strefie klimatycznej. Przykładowo w Polsce plantacje ostropestu liczą około 2000 hektarów. Oprócz upraw, roślina ta często występuje także w stanie dzikim. Wyglądem ostropest plamisty przypomina popularny chwast – oset – i czasami ze względu na wysokość do jakiej dorasta nazywany jest “okazałym ostem”…

Shilajit | Mumio

Shilajit to mineralno-organiczna substancja, występująca w stanie naturalnym na terenach górskich. Znaleźć ją można głównie w jaskiniach Himalajów ulokowanych pomiędzy Indiami a Nepalem, a także w rejonie Tybetu, w górach Ałtaj położonych na terenie należącym do Rosji, w górach Pamir w Tadżykistanie i Afganistanie oraz na Kaukazie i w Andach znajdujących się w północnym Chile. Substancja ta tworzy się samoczynnie na dużych wysokościach (zazwyczaj ok. 3,5 tys. m.n.p.m.) w postaci nalotu. Ma konsystencję smolistą i ciemnobrązową barwę…

Soplówka | Hericium erinaceus

Soplówka jeżowata jest grzybem medycznym należącym do makrogrzybów podstawkowych (Basidomycota) rzędu gołąbkowców (Russulales) i rodziny soplówkowatych (Hericiaceae). Występuje głównie w lasach liściastych, gdzie porasta dolne partie pnia starszych drzew, takich jak dąb, buk, jabłoń czy orzech włoski. Występuje naturalnie oraz jest uprawiany powszechnie w krajach azjatyckich. Poza tymi terenami nie jest popularna, a w wielu regionach znajduje się pod ochroną. Potoczne nazwy grzyba, np. lwia grzywa czy barania głowa, związane są z wyglądem owocnika, którego wielkość wynosi od 10 do 30 cm. Posiada on liczne cienkie kolce o szerokości ok. 2 mm i długości kilku centymetrów…

Waleriana | Valeriana officinalis

Kozłek lekarski, potocznie zwany walerianą, jest rośliną leczniczą wykorzystywaną w medycynie już w czasach starożytnych. Nazwa ”waleriana” pochodzi z łacińskiego słowa i oznacza “być zdrowym”. O właściwościach tej rośliny można przeczytać w księgach sporządzonych przez Dioskurydesa (I w.n.e.) i Hipokratesa (V w.p.n.e). Na terenach Grecji i Rzymu w czasach przed narodzeniem Chrystusa waleriana znana była jako “phu”. Według legendy, kozłek lekarski był składnikiem słynnej odtrutki Mitrydatesa VI Eupatora (król Pontu). Był on okrutnym władcą, który w obawie o swoje życie stworzył odtrutkę na wszystkie trucizny…

Kategorie suplementów: Układ pokarmowy

Popularne słowa kluczowe