Skóra jest największym narządem człowieka, oddzielającym wnętrze organizmu od środowiska zewnętrznego. Na jej powierzchni znajdują się miliardy drobnoustrojów, które tworzą specyficzny mikrobiom. Składa się on głównie z trzech typów bakterii: Actinobacteria, Proteobacteria i Firmicutes. Mikroorganizmy te wspierają funkcje ochronne skóry, co ma kluczowe znaczenie dla homeostazy naskórka. Stąd tak ważne jest zachowanie odpowiedniego składu ilościowego i jakościowego bakterii na powierzchni skóry.
Mikrobiota utrudnia osiedlanie i namnażanie się patogenów, co chroni przed rozwojem infekcji: grzybiczych, bakteryjnych, wirusowych. Ponadto jest zaangażowana w regulację procesów zapalnych i immunologicznych, co ma szczególne znaczenie w schorzeniach dermatologicznych: trądziku, łuszczycy, czy atopowym zapaleniu skóry. Skład mikrobiomu może różnić się w zależności od lokalizacji na ciele a także między poszczególnymi osobami. Jest to uwarunkowane genetycznie, ale ma na to również wpływ m.in. środowisko życia, stosowana dieta i higiena.
Ekspozycja na słońce jest głównym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka rozwoju nowotworów skóry. Pomimo tego wiele osób dalej postrzega opaleniznę jako zdrową i łączy ją z dobrym samopoczuciem. W nowym badaniu naukowcy przestrzegają wczasowiczów przed przebywaniem w miejscach o silnym nasłonecznieniu bez odpowiedniej ochrony. Jak się okazuje, nawet krótka, ale intensywna ekspozycja na promieniowanie słoneczne może zaburzać mikrobiom skóry.
Specjaliści przyjrzeli się dokładnie temu, jak promieniowanie UV wpływa na różnorodność i skład mikrobioty skóry wczasowiczów. Badanie przeprowadzono z udziałem 21 osób przebywających na tygodniowym urlopie. Piętnastu z uczestników zażywało kąpieli słonecznych, a pozostali preferowali miejsca mniej nasłonecznione. U wszystkich dokonano pomiaru zmian poziomu melaniny w naskórku przed i po wyjeździe. Posłużyło to naukowcom jako wskaźnik reakcji skóry, która stara się wzmocnić ochronę przed szkodliwym promieniowaniem.
W badaniu wykazano, że pojawienie się opalenizny wiąże się ze zmniejszeniem liczebności proteobakterii, przy czym nie zaobserwowano istotnych zmian w populacjach pozostałych bakterii. Zmiany te są jednak odwracalne, bowiem już po 28 dniach od zaprzestaniu opalania mikrobiota skóry wróciła do stanu przed urlopem. Pomimo tego, że badanie zostało przeprowadzone na małej grupie uczestników to otrzymane rezultaty są cenną wskazówką dla innych naukowców zajmujących się analizą wpływu słońca na mikrobiom skóry.
Badanie to podkreśla istotę unikania miejsc o silnym nasłonecznieniu i chronienia skóry przed promieniowaniem UV w celu zachowania zdrowia i równowagi mikrobioty. Ponadto naukowcy wskazują na potrzebę zwiększenia świadomości wczasowiczów na temat ryzyka związanego z ekspozycją na słońce i koniecznością stosowania z odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej. Zaburzenie mikrobioty może bowiem zdestabilizować naturalną barierę ochronną organizmu i zwiększać reaktywność skóry na czynniki drażniące, co może skutkować zaczerwienieniem, swędzeniem i podrażnieniem. Dysbioza może być także przyczyną problemów zdrowotnych, m.in. chorób alergicznych, autoimmunologicznych, czy infekcji skóry.