...
Dołącz do nas!

Neuro Blog

Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Kategoria: Sen
Dla wszystkich

Badanie krwi powie czy dziecko dobrze śpi

Odpowiednia ilość snu jest integralną częścią zdrowego stylu życia. Powszechnie znane jest również znaczenie tej formy odpoczynku dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu. Niewystarczający czas snu może natomiast prowadzić do negatywnych efektów, takich jak choroby serca i cukrzyca. U ludzi czas trwania snu i jego jakość zdeterminowane są czynnikami genetycznymi, środowiskowymi i społecznymi. Zespół naukowy z Institute of Food Sciences z National Research Council we Włoszech przeprowadził badanie z udziałem dzieci i młodzieży w wieku szkolnym

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2020-01-15
Dla wszystkich

Białko tau głównym winowajcą w chorobie Alzheimera?

Od dawna wiadomym jest, że chorobie Alzheimera towarzyszą zaburzenia snu i rytmu dobowego. Chorzy często ucinają sobie drzemki w ciągu dnia, w nocy zaś cierpią na bezsenność. Zaobserwowano również, że drzemanie w ciągu dnia często pojawia się na długo przed problemami z pamięcią. Wyniki wcześniejszych badań świadczyły o tym, że stanowi ono swoistą rekompensatę pozwalającą organizmowi radzić sobie z niedostateczną ilością snu w ciągu nocy. Najnowsze odkrycia zespołu z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco pozwoliły

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-08-26
Dla wszystkich

Cząsteczka od snu

Sen jest niezwykle istotnym elementem życia człowieka. Wydaje się to oczywiste, choć nauka wciąż nie zna odpowiedzi na pytanie dlaczego w ogóle śpimy. Przeprowadzono wiele badań, których wyniki pozwoliły do pewnego stopnia wyjaśnić, jak działa sen. Niewiele jednak wiadomo na temat tego, jak działają mechanizmy synaptyczne w odniesieniu do snu. Podstawą działania sieci neuronalnych są komórkowe cząsteczki adhezyjne (CAM, ang. cell adhesion molecule). Znajdują się one na zakończeniach nerwowych, zarówno po stronie pre- jak i

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2020-05-19
Dla wszystkich

Dlaczego dzieci powinny się wysypiać?

Sen odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. Odpowiednia długość i wysoka jakość snu reguluje gospodarkę hormonalną, zwiększa odporność organizmu na stres i choroby oraz pomaga zachować prawidłowy metabolizm. Sen ma również kluczowe znaczenie dla sprawnego działania mózgu, przyczynia się bowiem do porządkowania i zapamiętywania nowych informacji. Trudno zatem nie zgodzić się ze starym porzekadłem, które głosi że „sen to zdrowie”. Niedobór snu wpływa negatywnie na nasze funkcjonowanie. Niewyspani stajemy się bardziej drażliwi, mamy

Przeczytaj całość
Monika Ruszkowska 2021-12-28
Dla wszystkich

Dlaczego warto zdrzemnąć się przed podjęciem ważnej decyzji

Naukowcy od dawna zgadzają się z opinią, iż sen ma bardzo duże znaczenie dla pamięci i funkcji poznawczych. Istnieją liczne dowody na jego znaczenie dla zachodzących w obrębie hipokampa procesów konsolidacji pamięci. Wydaje się jednak, że efekt ten nie jest jednakowy w przypadku każdego rodzaju zadań. Przypuszcza się, iż podczas snu przetwarzane mogą być także te informacje, które są odbierane na poziomie podświadomym. Specjaliści z University of Bristol przeprowadzili eksperyment w celu sprawdzenia czy krótki

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-10-17
Dla wszystkich

Dokąd wędruje umysł?

Czasem, próbując skupić się na spotkaniu w pracy, wykładzie czy kolejnym zadaniu do wykonania, możemy zauważyć, że umysł zdaje się działać przeciwko nam, odciągając uwagę od tego, co dzieje się tu i teraz… Doświadcza tego każdy człowiek. Umysł ludzki jest umysłem wędrującym, nawet jeśli wywołuje to frustrację u jego właściciela. Jednak w naturze nic nie jest przypadkowe. Co zatem dzieje się w mózgu, kiedy myśli błądzą, pozornie bez celu? Badając sposoby przechowywania wspomnień w pamięci

Przeczytaj całość
Małgorzata Juraś-Darowny 2022-11-03
Dla wszystkich

Fale podczas snu

Naukowcy od dawna wiedzą, że podczas fazy snu NREM występują fale mózgowe o niskiej częstotliwości, niezbędne do prawidłowej konsolidacji pamięci i swoista resynchronizacja neuronów. Zaobserwowano również, że sen związany jest ze zwiększoną objętością płynu śródmiąższowego oraz klirensem produktów przemiany materii. Nie jest obecnie pewne dlaczego te procesy współwystępują ze sobą, a także w jaki sposób są powiązane. Zespół z ośrodków badawczych w stanie Boston w USA przeprowadził obrazowanie mózgu podczas snu. W badaniu wzięło udział

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-11-18
Dla wszystkich

Faza REM do sprzątania mózgu

Naukowcy od lat próbują odkryć, dlaczego niemal wszystkie zwierzęta śpią, pomimo iż osłabia to ich czujność i naraża na atak drapieżników. Wiele badań aktywności mózgu podczas snu zostało przeprowadzonych, by wyjaśnić tę zagadkę, lecz przyniosły one niespójne rezultaty. Dlatego zespół badaczy z Uniwersytetu w Tsukubie w Japonii opracował nową metodę pomiaru przepływu krwi przez naczynia włosowate mózgu, dzięki której odkrył różnice między aktywnością czerwonych krwinek w poszczególnych fazach snu u myszy. Wyniki ich pracy zostały

Przeczytaj całość
Natalia Koperska 2021-09-09
Dla wszystkich

Genetycznie uwarunkowana długość snu

Sen jest podstawową biologiczną potrzebą organizmu, bez której zaspokojenia człowiek nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Zapotrzebowanie na sen jest kwestią indywidualną, zależną m.in. od wieku, płci czy funkcjonowania rytmu okołodobowego. Czynniki genetyczne również są istotne w regulacji snu. Naukowcy wciąż próbują zidentyfikować wewnątrzkomórkowe szlaki sygnałowe i grupy neuronów uczestniczące w tym procesie. Według wyników najnowszych badań główną molekułą regulującą sen jest enzym HDAC4 – histonowa deacetylaza 4. Niski poziom tego białka u myszy powodował

Przeczytaj całość
Olga Szeidl 2023-01-12
Dla wszystkich

Hormon, który pomaga zapominać podczas snu

Mechanizmy zachodzące w mózgu podczas snu są tematem badań od ponad stu lat. Szczególnym zainteresowaniem naukowców cieszy się zagadnienie jego roli w przechowywaniu wspomnień. Wielokrotnie wykazano, iż sen pomaga w przechowywaniu wspomnień. Wielu uczonych, w tym współodkrywca struktury alfa-helisy DNA Francis Crick, przyjmuje hipotezę, iż sen, a szczególnie jego faza REM, jest czasem, w którym mózg aktywnie segreguje informacje i pozbywa się tych nieistotnych lub nadmiarowych. Wyniki najnowszych badań świadczą o tym, że w tym

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-09-25
Dla wszystkich

Jak białka pomagają spać

Sen pojawił się na wczesnym etapie ewolucji zwierząt i pełni podobną funkcję u wielu gatunków. Zarówno jego długość, jak i jakość jest ważna dla zachowania zdrowia. Jakość snu określana jest m.in. na podstawie częstotliwości i ilości wybudzeń w ciągu nocy. Podczas snu głębokiego zachodzi wiele procesów naprawczych w organizmie i to właśnie wtedy mózg musi być jak najmniej wrażliwy na bodźce zewnętrzne, które mogłyby doprowadzić do wybudzenia. Jak dotąd nie ustalono mechanizmu, poprzez który mózg

Przeczytaj całość
Dominika Kawka 2023-05-16
Dla wszystkich

Jak mózg pracuje przez sen?

Podczas snu stan świadomości ulega przekształceniu – tak jak dzieje się to w śpiączce lub przy znieczuleniu ogólnym. Naukowcy od dawna przypuszczali, że aktywność mózgu zmniejsza się wraz z pogłębianiem się snu. Wskazywały na to dane zebrane w trakcie badań polisomnograficznych za pomocą elektroencefalografu (EEG). Jednak Anjali Tarun, doktorantka Uniwersytetu Genewskiego pracująca w Laboratorium Przetwarzania Obrazu, postanowiła zweryfikować to przekonanie w nowatorski sposób – korzystając z rezonansu magnetycznego (MRI). Rezultaty jej pracy opublikowano w czasopiśmie

Przeczytaj całość
Natalia Koperska 2021-01-29
Dla wszystkich

Jakość snu a choroby układu krążenia

Sen, obok sposobu odżywiania się i aktywności fizycznej, jest zasadniczym czynnikiem wpływającym na stan zdrowia. Gorsza jakość snu predysponuje do występowania chorób układu sercowo-naczyniowego (ang. cardiovascular diseases, CVDs) w tym nadciśnienia tętniczego i zawału serca. Jedną z głównych trudności w ocenie wpływu snu na zdrowie jest złożoność tego procesu. Badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Sydney we współpracy z Southern Denmark University dostarcza pierwszych kompleksowych analiz pomiarów snu. W badaniu przeanalizowano dane z brytyjskiego

Przeczytaj całość
Kamila Sroka 2023-03-30
Dla wszystkich

Jelito, bezsenność i śmierć

Sen jest zjawiskiem niezwykle ważnym, ale też dość tajemniczym. Powszechnie znane są pierwsze oznaki jego braku: zmęczenie, trudności z koncentracją, drażliwość. Skutki długotrwałego pozbawienia snu są poważniejsze i mogą obejmować dezorientację, paranoję i halucynacje. Istnieją też dowody na to, że bardzo długie funkcjonowanie bez snu może skutkować śmiercią. Co prawda w przypadku ludzi są one jedynie anegdotyczne, ale w 1983 roku w Chicago przeprowadzono szeroko cytowane badanie na szczurach, którego wyniki jednoznacznie wskazują na to,

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2020-06-11
Dla wszystkich

Leżakowanie sposobem na dobre oceny?

W żłobkach i przedszkolach leżakowanie około południa jest stałą praktyką. Jednak zwyczaj ten jest porzucany w szkole podstawowej, przynajmniej jeśli chodzi o kraje świata zachodniego. Tymczasem w Chinach drzemki w południe są praktykowane nie tylko w pierwszych latach nauczania, ale także później – w gimnazjum, a nawet w wieku dorosłym. Wiadomo, że prawidłowa ilość snu jest niezbędna, by dziecko mogło cieszyć się pogodnym nastrojem, wysokim poziomem energii i dobrymi wynikami w szkole. Szacuje się, że

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-06-05
Dla wszystkich

Nagroda Nobla z dziedziny medycyny i fizjologii

Na początku października trzech wybitnych naukowców – Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash i Michael W. Young – zostało uhonorowanych najważniejszym wyróżnieniem w dziedzinie medycyny i fizjologii, jakim jest Nagroda Nobla. Doceniono ich za przełomowe odkrycie i wyjaśnienie mechanizmów molekularnych, którymi regulowany jest rytm okołodobowy. Badaniom w tym zakresie naukowcy poświęcili wiele lat życia, gdyż ich początki sięgają roku 1984. Wtedy to udało się wyizolować gen, który określono jako “period”. Parę lat później okazało się, że

Przeczytaj całość
Magda Piasecka 2017-10-06
Dla wszystkich

Neuronalny przełącznik stanu snu i czuwania

Podwzgórze to część mózgu, która kontroluje wiele istotnych dla życia funkcji organizmu, takich jak termoregulacja, gospodarka hormonalna, a nawet emocje. Już sto lat temu odkryto, iż uszkodzenia w jego przedniej części mogą prowadzić do bezsenności. Naukowcy z ośrodków badawczych w Stanach Zjednoczonych zidentyfikowali neurony, które bezpośrednio odpowiadają za zapadanie w sen, stanowiąc swoisty “wyłącznik mózgu”. Zespół skupił się przede wszystkim na grupie komórek nerwowych nazywanych wentrolateralnym jądrem przedwzrokowym (VLPO, ang. ventrolateral preoptic nucleus) lub brzuszno-bocznym

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-10-10
Dla wszystkich

Neurony VIP w walce z jet lagiem

Zespół nagłej zmiany strefy czasowej, zwany także “jet lag”, to problem związany szczególnie z częstymi podróżami na duże odległości. Wynika z trudności w zaadaptowaniu się organizmu do nowych godzin wschodu i zachodu słońca oraz wynikającej z nich zmiany rytmu dobowego. Podobne efekty przynosi praca zmianowa, zmuszająca do przestawienia się co jakiś czas na różne pory funkcjonowania. Częste doświadczanie tego stanu wiąże się nie tylko z bezsennością i zmęczeniem, ale także z podwyższeniem ryzyka rozwoju groźnych

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-07-30