...
Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Kategoria: Neurofizjologia

Dla wszystkich

„Śmieciowe geny” wykorzystane do tworzenia nowych neuronów

Ludzki genom to nie tylko geny kodujące białka. Tworzą go też sekwencje niekodujące, nazywane często „śmieciowym DNA”. Chociaż wcześniej myślano, że nie jest nam ono do niczego potrzebne (na co mogłaby wskazywać taka nazwa), to w ciągu ostatnich lat ten pogląd zupełnie się zmienił. Naukowcy z National Institutes of Health (NIH) w Stanach Zjednoczonych zajęli się badaniem genów retrowirusowych stanowiących do 8% ludzkiego genomu i nazywanych ludzkimi endogennymi retrowirusami (HERVs, ang. human endogenous retroviruses). W

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Aktywność fizyczna przeciwko demencji

Regularna aktywność fizyczna jest jednym z filarów zdrowego stylu życia, pozwalającego zachować dobrą kondycję nie tylko fizyczną, ale również umysłową i psychiczną. Zespół naukowy z Wisconsin School of Medicine and Public Health wykazał, że systematyczne ćwiczenia aerobowe są przydatne w profilaktyce choroby Alzheimera, a także mogą spowolnić jej postępowanie. “Nasze badania pokazują, że w populacji osób w średnim wieku, zagrożonych chorobą Alzheimera, u osób aktywnych występuje mniej zmian związanych z wiekiem w obrębie biomarkerów związanych

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Aktywność na świeżym powietrzu odmłodzi mózg

Wiadomo, że aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko rozwoju otępienia. Jednakże wciąż nie jest jasne, jak dużo czasu należy na nią poświęcić i jak powinna być ona intensywna, aby móc cieszyć się optymalnymi efektami. Znaczna część osób starszych nie jest w stanie sprostać zaleceniom i przeznaczyć na aktywność fizyczną 150 minut w ciągu tygodnia. Naukowcy z Boston University School of Medicine postanowili sprawdzić, w jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na zdrowie ośrodkowego układu nerwowego, w zależności od

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Alkohol usypia empatię?

Upijanie się (ang. binge drinking) jest w Wielkiej Brytanii definiowane jako spożycie ponad 60 gramów czystego alkoholu przynajmniej raz w ciągu ostatnich 30 dni. Ilość ta jest równowartością około trzech czwartych butelki wina lub 3 butelek piwa. Przyjmując tę definicję, w Wielkiej Brytanii i we Francji regularnie upija się około 30% wszystkich dorosłych. Jednak do tej pory wpływ spożycia alkoholu na zdolność do empatii pozostawał niejasny. Badacze z Uniwersytetu w Sussex w Wielkiej Brytanii postanowili

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Alzheimer – czy da się łatwo zdiagnozować?

Choroba Alzheimera to najczęstsza z przyczyn demencji. Obecnie jest nieuleczalna, a rozwiązania terapeutyczne koncentrują się na ograniczaniu jej postępów. Działania te są tym skuteczniejsze, im szybciej się je wdroży. Tymczasem diagnostyka tego schorzenia wciąż jest trudna, szczególna w jego wczesnych fazach. Specjaliści z Wydziału Neurologii Geisel School of Medicine w Dartmouth próbują zmienić ten stan rzeczy. Naukowcy prowadzą badanie kliniczne, do udziału w którym zaprosili 25 pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera (grupa kontrolna liczyła tyle

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Analiza próbki krwi wykryje chorobę Alzheimera wcześniej niż neuroobrazowanie

Choć choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia, wciąż nie udało się opracować leku, który pozwoliłby ją pokonać. Istnieją jednak strategie terapeutyczne, które pozwalają spowolnić zmiany neurodegeneracyjne. Najlepsze efekty obserwuje się, gdy leczenie jest wprowadzone na jak najwcześniejszym etapie choroby. Jednakże pierwsze objawy, takie jak utrata orientacji w przestrzeni czy zaburzenia pamięci, pojawiają się wówczas, gdy zmiany w mózgu są już zaawansowane. Dlatego tak ważne jest opracowanie szybkiej, taniej i niezawodnej metody, która pozwoliłaby na wykrycie

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Anatomiczne podłoże zdolności językowych człowieka

Jedną z najbardziej unikatowych cech człowieka jest zdolność do posługiwania się mową. Wszystkie naczelne potrafią komunikować się wokalnie, ale tylko człowiek robi to na tak dużą skalę. Naukowcy z Radboud University i University of Oxford starają się zrozumieć, jakie zmiany zaszły w trakcie ewolucji w mózgu, by stało się to możliwe. W tym celu analizują budowę tego narządu u człowieka i u naszych najbliższych krewnych, szympansów. “Na pierwszy rzut oka mózgi ludzi i szympansów wyglądają

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Anestetyk sprzyja chorobie Alzheimera?

Choroba Alzheimera to postępująca choroba neurodegeneracyjna, która stanowi najczęstszą postać otępienia. Znaczącą rolę w jej patogenezie odkrywają nieprawidłowe białka odkładające się w tkance mózgowej. Upośledzają one pracę neuronów i mogą prowadzić do ich śmierci. Wewnątrz komórek nerwowych dochodzi do akumulacji nadmiernie ufosforylowanego białka tau (p-tau, ang. phosphorylated tau), które tworzy tzw. splątki neurofibrylarne. Okazuje się, że białko tau może też rozprzestrzeniać się w mózgu. Przemieszcza się na przykład do mikrogleju, czyli komórek, które stanowią obronę

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Antykoncepcja hormonalna a depresja – czy istnieje związek?

Antykoncepcja hormonalna jest powszechnie stosowana od ponad 60 lat. Niektóre kobiety zaczynają przyjmować środki antykoncepcyjne już w okresie dojrzewania. W tym czasie mózg wykazuje zwiększoną wrażliwość na efekty działania hormonów steroidowych, których endogenne wytwarzanie jest hamowane przez środki antykoncepcyjne. Czy wiek, w którym rozpoczyna się stosowanie antykoncepcji hormonalnej, może mieć istotny wpływ na zdrowie mózgu? Grupa naukowców z University of Ottawa postanowiła udzielić odpowiedzi na to pytanie. Z publikowanych dotychczas badań wiemy, że stosowanie środków

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Aparat słuchowy przeciwko demencji

Wyniki przeprowadzonych w ostatnich latach badań wykazały, że jednym z czynników ryzyka rozwoju otępienia w starszym wieku jest utrata lub znaczne osłabienie słuchu. Zespół naukowców z University of Exeter i King’s College London przebadał w sumie 25 tysięcy osób w wieku 50 lat lub starszych. W ciągu dwóch lat uczestnicy badania przechodzili testy sprawdzające zdolności poznawcze. Rezultaty unaoczniły różnice występujące między osobami z niedosłuchem, które nosiły aparaty słuchowe lub nie. Ci, którzy zaliczali się do

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Aspołeczne ryby danio i genetyczne podłoże zaburzeń ze spektrum autyzmu

Wczesne etapy życia to czas kluczowy dla rozwoju zachowań społecznych. Choć nie wszystkie jego aspekty są dla nas zrozumiałe, wiemy, że jego przebieg jest niezwykle ważny nie tylko w przypadku ludzi. Większość zwierząt posiada wrodzoną zdolność tworzenia więzi z innymi osobnikami, dzięki której już od najmłodszych lat angażują się w interakcje z rówieśnikami czy opiekunami. Umiejętności te są niezbędne w późniejszym życiu, a ich brak może utrudniać wiele aspektów funkcjonowania. Dlaczego niektórym te wrodzone, naturalne

Przeczytaj całość

Astrocyty w terapii choroby Alzheimera

Oprócz neuronów, w mózgu znajdują się także komórki układu odpornościowego, w tym astrocyty. Ich funkcje nie są do końca zbadane, ale przypuszcza się, że biorą udział m.in. w procesie neurogenezy i neuroplastyczności. Podobnie jak neurony, także one łączą się w sieci złożone z tysięcy komórek. Dla prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego niezbędne jest zarówno właściwe działanie neuronów, jak i astrocytów. “Dla prawidłowego funkcjonowania mózgu ważne jest, aby sieci komórek mózgu koordynowały swoją aktywność”, mówi prof. Gabor

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Astrocyty, II czynnik krzepnięcia krwi i tempo neurotransmisji

Osłonka mielinowa otaczająca aksony pełni funkcję swoistej izolacji, która przyspiesza przekazywanie impulsów nerwowych pomiędzy poszczególnymi neuronami. Naukowcy przez długi czas byli zdania, iż jej struktura jest niezmienna, z wyjątkiem stanów patologicznych, występujących np. w stwardnieniu rozsianym. Jednakże najnowsze wyniki badań udowodniły, że jest inaczej – nawet w dorosłych mózgach struktura mieliny jest dynamiczna. Już wcześniej zaobserwowano, iż przewężenia Ranviera znajdujące się pomiędzy segmentami osłonki mielinowej otaczane są przez wypustki astrocytów, zwanych perinodalnymi (ang. perinodal astrocytes).

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Badanie na chorobę Alzheimera przy okazji morfologii?

W przebiegu choroby Alzheimera następuje degeneracja struktur mózgu, upośledzenie zdolności poznawczych, a w końcu śmierć. Procesy, które prowadzą do tego efektu, rozpoczynają się na wiele lat przed pojawieniem się pierwszych objawów. Prawidłowe rozpoznanie tej choroby na jak najwcześniejszym etapie jest niezwykle istotne, gdyż leczenie działa tym lepiej, im wcześniej zostanie rozpoczęte. Dlatego też naukowcy pracują nad opracowaniem skutecznych i prostych metod diagnostycznych. Specjaliści z różnych ośrodków naukowych, pod kierownictwem Uniwersytetu w Göteborgu, prowadzili badania nad

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Bardziej precyzyjna ocena skuteczności leków

Przed wprowadzeniem nowego leku, musi on przejść wiele badań, podczas których dokładnie sprawdzana jest jego skuteczność. Próby te najlepiej jest przeprowadzać z wykorzystaniem ludzkich komórek, gdyż otrzymane w ten sposób wyniki dają większą gwarancję przydatności danej substancji w leczeniu poszczególnych schorzeń. Komplikacje pojawiają się, gdy opracowywany jest skuteczny środek w terapiach chorób układu nerwowego. Jak wyjaśnia dr Li Gan z Gladstone Institutes w San Francisco “Problem w tym, że ludzkie komórki mózgowe nie są w

Przeczytaj całość

Białko kluczowe dla rozwoju neuronów

Mózg jest narządem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania człowieka. Nie wszystko jeszcze o nim wiemy, dlatego nic dziwnego, że jest on przedmiotem zainteresowania naukowców z całego świata. Podstawowymi procesami biorącymi udział w rozwoju mózgu są neurogeneza i neuroplastyczność, czyli odpowiednio powstawanie nowych neuronów oraz tworzenie połączeń między nimi. Ich intensywność jest największa w okresie embrionalnym i w pierwszych latach życia, a wraz z wiekiem maleje. Neurogeneza w dojrzałym mózgu zachodzi przede wszystkim w hipokampie, czyli obszarze

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Biomarker depresji

Zaburzenia depresyjne towarzyszą co najmniej 300 mln osób na całym świecie. Wciąż jednak nie jest pewne, jakie procesy zachodzące w ośrodkowym układzie nerwowym są pierwotna przyczyną tych schorzeń. Obecnie dominują trzy hipotezy: monoaminowa, przewlekłego stanu zapalnego oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu osi podwzgórze-przysadka-nadnercza. Druga z nich – hipoteza przewlekłego stanu zapalnego – jest ściśle związana ze szlakiem kinureinowym (KYN), jednym z głównych szlaków metabolicznych tryptofanu. Wyniki badań naukowych świadczą o tym, że u pacjentów z depresją

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Biomarkery ASD

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD, ang. autism spectrum disorder) to grupa różnych jednostek chorobowych objawiających się zakłóceniami rozwoju. Należą do niej m.in. autyzm dziecięcy, zespół Retta czy zespół Aspergera. Każdy przypadek jest nieco inny. Istnieje jednak pewna ustalona lista symptomów, które charakteryzują zachowanie osób cierpiących na ASD. Osoby te mają przede wszystkim trudności w komunikacji i nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi. Uporczywie powtarzają wypowiedzi oraz wykonywane czynności. Są również nadmiernie przywiązane do rutyny. Do zdiagnozowania

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

CBD dla ciężarnych?

Najlepiej znane związki aktywne obecne w konopiach to kannabidiol (CBD) oraz tetrahydrokannabinol (THC). Kannabidiol charakteryzuje się działaniem przeciwwymiotnym i uspokajającym, ale nie ma właściwości psychoaktywnych jak THC. Naukowcy z University of Colorado Anschutz Medical Campus postanowili zweryfikować hipotezę, czy ekspozycja na CBD w trakcie rozwoju płodowego wpływa na rozwój neurologiczny, wrażliwość termiczną i zachowanie myszy. W grupie badawczej ciężarnym myszom podawano przez sondę doustną CBD w oleju słonecznikowym w dawce 50 mg/kg masy ciała, podczas

Przeczytaj całość