Aby organizm człowieka pracował prawidłowo, w jego wnętrzu utrzymywana musi być odpowiednia homeostaza kwasowo-zasadowa. Oznacza to, że równowaga pH w poszczególnych tkankach czy narządach jest konieczna do ich właściwego funkcjonowania, a tym samym do utrzymywania dobrej kondycji zdrowotnej. Zaburzenia tej równowagi, szczególnie w kierunku zakwaszenia organizmu, skutkują zwiększonym ryzykiem rozwoju różnych chorób, np. niewydolności krążeniowej, niewydolności oddechowej, a także zaburzeń pracy nerek. Ostatnie wyniki badań przeprowadzone przez japońskich naukowców sugerują ponadto, że spadek pH może być poważną przyczyną schorzeń neurodegeneracyjnych.
Grupa badawcza z Instytutu Nauk Medycznych Uniwersytetu Fujita Health w Japonii we współpracy z zespołami naukowców z ośmiu innych jednostek naukowych wykazała, że spadek pH w mózgu koreluje dodatnio z rozwojem takich schorzeń neurologicznych, jak: schizofrenia, zaburzenie afektywne dwubiegunowe oraz autyzm. W swoich badaniach przeanalizowali oni wyniki pochodzące z 10 wcześniejszych prób klinicznych, w których przebadano łącznie około 400 pacjentów, cierpiących z powodu chorób psychicznych. Po śmierci tych osób ich ciała zostały dokładnie przebadane. Pomimo tego, iż sprawdzano wówczas również pH panujące w ich mózgach, nikt wcześniej nie powiązał tej wartości z rozwojem schorzeń neurologicznych.
Zależnością tą zainteresowali się japońscy naukowcy. Początkowo starali się oni wykluczyć inne czynniki, które mogą wpływać na obniżenie pH mózgu, do których należą głównie wiek pacjentów oraz przyjmowane przez nich leki. Wyeliminowanie jednak tych potencjalnych przyczyn zakwaszenia nie skutkowało regulacją równowagi kwasowo-zasadowej. W efekcie uznali oni, że odczyn pH mózgu w każdym przypadku osoby cierpiącej z powodu choroby psychicznej jest niższy niezależnie od jej wieku czy stosowanych terapii.
Aby potwierdzić tę korelację, grupa badawcza z Uniwersytetu w Japonii wykorzystała w kolejnym badaniu modele zwierzęce. Były to myszy, u których wywołano specyficzne mutacje genomowe odpowiedzialne właśnie za występowanie wymienionych wcześniej zaburzeń psychicznych. W efekcie zaobserwowano, że mózgi tych gryzoni także mają obniżony poziom pH.
Wyniki badań zostały podsumowane przez jednego z autorów – Tsuyoshi Miyakawa – w sposób następujący: “Pomimo tego, że technicznie nie jest możliwe zbadanie pH w mózgach osób cierpiących z powodu schorzeń neurologicznych z wykluczeniem wszystkich czynników wpływających na jego poziom, to badania takie przy udziale myszy są możliwe i dostarczają na ten temat dużej wiedzy. Wyniki uzyskane w próbach klinicznych na modelach zwierzęcych potwierdzają w sposób niemal jednoznaczny, że chorobom neurodegeneracyjnym towarzyszy zakwaszenie mózgu”
Kolejną kwestią, którą naukowcy chcą dokładnie przeanalizować jest to, czy obniżenie pH w chorobach neurologicznych jest bezpośrednim skutkiem tych schorzeń czy też ich przyczyną. Istnieją bowiem spekulacje na temat możliwości wzrostu kwasowości mózgu jako efektu nadmiernej stymulacji neuronów w ośrodkowych układach nerwowych osób chorych.
Choć potrzebne jest przeprowadzenie jeszcze wielu dodatkowych badań, to już teraz widać dużą nadzieję na przyszłość. Możliwe, że dokładniejsze określenie relacji pomiędzy niskim pH mózgu, a chorobami psychicznymi pozwoli na opracowanie nowych metod terapii, w których będą wykorzystywane specjalne diety pozwalające na regulację homeostazy kwasowo-zasadowej organizmu, a tym samym i mózgu.