Postęp cywilizacyjny, jaki dokonał się w XXI wieku, bez wątpienia wpłynął na zdrowie ludzi w wielu krajach. W ostatnich latach zaobserwowano wzrost występowania zaburzeń metabolicznych, które wiążą się z ryzykiem rozwoju innych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2 (ang. diabetes mellitus type 2, DMT2) i zespół policystycznych jajników (ang. polycystic ovary syndrome, PCOS). Zaburzenia te stanowią istotny problem zdrowia publicznego na całym świecie, ponieważ obniżają jakość życia społeczeństwa i generują wysokie koszty opieki zdrowotnej.
Prognozuje się, że do 2035 roku liczba chorych na cukrzycę osiągnie 600 milionów. Z kolei zespół policystycznych jajników jest najczęstszym zaburzeniem endokrynologicznym wśród płci żeńskiej, dotykającym nawet co dziesiątą kobietę w wieku rozrodczym. Podobnie jak w przypadku cukrzycy w obu tych schorzeniach mogą występować objawy zespołu metabolicznego, to znaczy otyłość, nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia gospodarki lipidowej i węglowodanowej.
Zarówno DMT2, jak i PCOS są chorobami wieloczynnikowymi, jednak dużą rolę w ich patogenezie odgrywa styl życia. W związku z tym istnieje przekonanie, że można zapobiegać tym schorzeniom lub łagodzić ich objawy poprzez zastosowanie odpowiednich modyfikacji stylu życia, w tym zbilansowanej diety o niskim ładunku glikemicznym, regularnej aktywności fizycznej czy też medytacji. W ostatnich latach obserwuje się rosnące zainteresowanie nutraceutykami, czyli związkami biologicznie aktywnymi, stosowanymi jako uzupełnienie tradycyjnej terapii. Do takich produktów należy znana przyprawa – cynamon.
Badacze z irańskich ośrodków naukowych podsumowali dane uzyskane z randomizowanych badań klinicznych, dotyczących wpływu cynamonu na parametry gospodarki węglowodanowej. W analizie uwzględniono 11 metaanaliz opublikowanych w latach 2008-2011 w tym 7 dotyczących pacjentów z DMT2, 3 z udziałem kobiet z PCOS i 1 z uczestnikami z zespołem metabolicznym. Osoby, biorące udział w badaniach, suplementowały cynamon w dawce od 0,12 do 14,4 g dziennie, przy czym średnia dawka wynosiła 3,76 g na dobę przez okres od 4 do 52 tygodni. W ramach badań oceniano u uczestników poziom glukozy na czczo i hemoglobiny glikowanej (HbA1c) we krwi oraz wrażliwość na insulinę z wykorzystaniem wskaźnika HOMA-IR (ang. homeostasis model assessment of insulin resistance).
Wyniki przeglądu wskazują, że regularne stosowanie suplementacji cynamonem prowadziło do zwiększenia uczucia sytości i zmniejszenia średniego spożycia pokarmów. W konsekwencji zaobserwowano korzystne zmiany we wskaźnikach antropometrycznych, takich jak masa ciała i obwód talii. U osób stosujących cynamon zaobserwowano także obniżenie poziomu glukozy i insuliny we krwi na czczo, obniżenie stężenia hemoglobiny glikowanej oraz poprawę wrażliwości tkanek na insulinę. Ponadto udowodniono działanie hipolipemizujące i przeciwutleniające cynamonu.
Istotą wpływu cynamonu na gospodarkę węglowodanową jest pobudzenie aktywności receptorów dla insuliny, co prowadzi do wzmocnienia sygnalizacji insulinowej w adipocytach. Dokładne mechanizmy działania cynamonu obejmują stymulację szlaku kinazy 3-fosfatydyloinozytolu (ang. phosphoinositide 3-kinase, PI3K) i wzroście ufosforylowanego białka dla receptora insulinowego (ang. insulin receptor substrate, IRS-1). Procesy te prowadzą do zwiększenia liczby insulinozależnych receptorów GLUT-4 wbudowywanych w błonę komórkową. W rezultacie następuje zwiększony wychwyt glukozy przez komórki oraz zwiększona wrażliwość tkanek na insulinę. Dlatego cynamon może być skutecznym środkiem wspomagającym leczenie w celu kontroli poziomu glikemii u pacjentów z DMT2 lub PCOS.
