...

Zanieczyszczone powietrze a choroba Alzheimera

Wyniki badań naukowych wykazały, że długotrwała ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza związane z ruchem drogowym zwiększają ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.

O wpływie zanieczyszczenia środowiska na zdrowie człowieka mówi się w ostatnich latach coraz więcej. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego postanowili odkryć związek między złą jakością powietrza związaną z ruchem drogowym a ryzykiem rozwoju demencji, w tym choroby Alzheimera (ang. Alzheimer’s Disease, AD). Jest to jedna z najczęstszych chorób neurodegeneracyjnych związanych z wiekiem i znajduje się na 6. miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów w Stanach Zjednoczonych. Naukowcy prognozują, że do 2050 roku liczba osób dotkniętych tym schorzeniem wzrośnie trzykrotnie.

Celem badań przeprowadzonych przez zespół pod kierownictwem K.T. Pattena było zidentyfikowanie czynników przyczyniających się do wystąpienia i postępu choroby Alzheimera. Naukowcy analizowali wpływ przewlekłej ekspozycji na zanieczyszczenie powietrza spowodowane ruchem drogowym na czas wystąpienia i nasilenia fenotypów AD. Oceniono też czy ma tu znaczenie płeć i podatność genetyczna. Naukowcy ustawili wiwarium dla gryzoni w pobliżu tunelu komunikacyjnego w północnej Kalifornii. W ten sposób zwierzęta najpełniej doświadczały zanieczyszczenia związanego z ruchem ulicznym. Badacze wykorzystali szczury obu płci, w wieku od 3 do 15 miesięcy, z mutacją TgF344-AD (wykazujących ekspresję ludzkich genów związanych z AD) oraz typu dzikiego. Czas ekspozycji na powietrze zanieczyszczone (grupa badawcza) i przefiltrowane (grupa kontrolna) wynosiło do 14 miesięcy. Po upływie tego czasu oceniono ilościowo obecność cząstek PM2,5 (pyłu zawieszonego o rozmiarze cząstek 2,5 μm) w mózgach zwierząt i ekspresję cech fenotypowych związanych z AD.

Okazało się, że zanieczyszczenie powietrza związane z ruchem ulicznym przyspieszyło pojawienie się fenotypowych cech choroby Alzheimera zarówno w grupie zmodyfikowanych genetycznie szczurów, jak i w grupie kontrolnej. W hipokampach zwierzat narażonych na gorszej jakości powietrze wykryto nanocząsteczki zanieszczyczeń powietrza, jednak nie było wśród nich cząstek stałych PM2,5 (ich stężenie w powietrzu oceniono na zgodne z normami jakości powietrza). Co więcej, w tej samej grupie widoczne były większe ilości złogów amyloidu, wyższe poziomy hiperfosforylowanego białka tau, znaczną utratę neuronów i większe deficyty poznawcze w porównaniu z grupą spędzającą czas w wiwarium z przefiltrowanym powietrzem.

Nie jest jednak jasne, który czynnik w największym stopniu zwiększa ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Naukowcy sądzą, że może być to wypadkowa wielu czynników, w tym gazów, pyłów drogowych, cząstek zawieszonych, a nawet mikrozanieczyszczeń powstających na skutek zużycia opon. Nie mniejsze znaczenie może mieć sam hałas i wibracje generowane przez transport drogowy. Wyniki badań naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego mogą przyczynić się do opracowania skuteczniejszych środków, które zmniejszą indywidualne i społeczne obciążenie chorobą Alzheimera.

Bibliografia

Patten K.T. et al. The effects of chronic exposure to ambient traffic-related air pollution on Alzheimer’s disease phenotypes in wildtype and genetically predisposed male and female rats. Environmental Health Perspectives, 2021

Udostępnij:
Facebook
Twitter
LinkedIn

Ostatnie wpisy:

Podziel się opinią!

polecane wpisy:

Dzieci powinny czytać

W młodym wieku zachodzą kluczowe procesy plastyczności neuronalnej, które są istotne dla rozwoju mózgu. Dlatego warto wspierać u dzieci zachowania kształtujące ich rozwój, ponieważ mogą okazać się korzystne w dorosłym życiu. Przykładem takiego zachowania jest czytanie książek, czyli jedna z...

Kondycja wątroby a funkcje poznawcze

Przewlekłe choroby wątroby są coraz to bardziej powszechne w społeczeństwie. W ich przebiegu obserwuje się postępujące zmiany polegające na stopniowym zastępowaniu prawidłowego miąższu wątroby tkanką włóknistą, co prowadzi do zaburzeń struktury i funkcji tego narządu. Coraz więcej doniesień naukowych wskazuje,...

Jak białka pomagają spać

Sen pojawił się na wczesnym etapie ewolucji zwierząt i pełni podobną funkcję u wielu gatunków. Zarówno jego długość, jak i jakość jest ważna dla zachowania zdrowia. Jakość snu określana jest m.in. na podstawie częstotliwości i ilości wybudzeń w ciągu nocy....

Archiwum: