Podczas starzenia się organizmu dochodzi do postępującego spadku zdolności do utrzymania homeostazy. Wynikiem tego są liczne choroby związane z wiekiem i ostatecznie śmierć. Nie jest tajemnicą, że każdy człowiek starzeje się w swoim własnym tempie. Niektórzy dożywają ponad stu lat w całkiem dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Inni zaś już po przekroczeniu 50 roku życia borykają się z rozmaitymi schorzeniami. Naukowcy nie ustają w wysiłkach, by poznać przyczyny tego stanu rzeczy.
Obecnie wiadomo, że na długość życia i na stan zdrowia w okresie starości wpływa wiele czynników. Należy do nich środowisko, styl życia, zestaw genów odziedziczonych po rodzicach oraz czysty przypadek. Geny Szczególnie genetyka jest w tym przypadku elementem trudnym do zbadania, bo jej wpływ na proces starzenia się wynosi jedynie 10%. Aby więc uniknąć zafałszowania wyników, testy należy przeprowadzać na bardzo dużych próbach populacji.
Specjaliści z Uniwersytetu w Edynburgu i niemieckiego Instytutu Biologii im. Maxa Plancka wykonali niezwykle szczegółową analizę trzech cech starzenia się: długości życia, długości życia rodziców i stanu zdrowia w ciągu całego życia. Aby zyskać bardzo dużą dokładność, wykorzystali trzy bazy zawierające dane pochodzące z analizy całego genomu, znajdujące się na serwerach Zenodo, Edinburgh DataShare i Longevity Genomics. W sumie zbiór ten odpowiadał informacjom o 1,75 mln długości życia lub o 60 tys wyjątkowo długowiecznych osób.
Analiza danych pozwoliła wskazać 10 regionów genomu związanych z żywotnością, zdrowiem i długowiecznością. Badacze zauważyli, że szczególnie silnie reprezentowane były geny związane z metabolizmem żelaza we krwi. Wiadomo, że zbyt wysoki lub zbyt niski poziom żelaza w organizmie związany jest ze schorzeniami takimi jak choroba Parkinsona, dolegliwości ze strony wątroby i nerek oraz ze spadkiem zdolności organizmu do zwalczania infekcji.
“Jesteśmy bardzo podekscytowani tymi odkryciami, gdyż zdecydowanie sugerują, że wysoki poziom żelaza we krwi skraca nasze zdrowe lata życia, a kontrolowanie poziomu tego pierwiastka może zapobiec dolegliwościom związanym z wiekiem – mówi dr Paul Timmers, współautor badania. – Przypuszczamy, że nasze odkrycia dotyczące metabolizmu żelaza mogą również przyczynić się do wyjaśnienia, dlaczego bardzo wysoka zawartość bogatego w żelazo czerwonego mięsa w diecie jest powiązana ze schorzeniami związanymi z wiekiem, takimi jak choroby serca.”
Naukowcy są zdania, że ich odkrycie może przyspieszyć prace nad lekami, które spowolnią rozwój chorób związanych z wiekiem. Zaprojektowanie środka, który mógłby naśladować wpływ zmienności genetycznej na metabolizm żelaza może w przyszłości stać się krokiem do spowolnienia procesu starzenia się.