...

Dentysta ochroni przed chorobą Alzheimera?

Choroba Alzheimera to najczęściej występująca forma demencji. Mimo to pierwotne przyczyny jej rozwoju są niejasne. Najnowsze badania wskazują na to, iż jednym z czynników ryzyka tego schorzenia jest paradontoza.

Choroba Alzheimera to jedna z najbardziej znanych i najczęściej występujących form demencji. Mimo ponad stu lat badań, jej pierwotna przyczyna wciąż pozostaje nieznana. Wiadomo, że w przebiegu tego schorzenia w komórkach mózgu powstają złogi beta-amyloidu, a neurony wytwarzające acetylocholinę obumierają. Wiadomo też, że bardzo ważną rolę odgrywa tu układ immunologiczny – to nadmierna aktywacja mikrogleju i astrocytów powoduje uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Najnowsze doniesienia naukowe mówią także o niebagatelnym wpływie stanu zębów i dziąseł na kondycję mózgu.

Jama ustna jest środowiskiem, w którym żyją miliony drobnoustrojów. Wiele z nich jest nieszkodliwych, niektóre jednak mogą wywoływać przykre i niebezpieczne dolegliwości, takie jak paradontozę. Już wcześniej udowodniono związek tych schorzeń z rozwojem miażdżycy, bakteryjnego zapalenia wsierdzia, chorób układu oddechowego, reumatoidalnego zapalenia stawów czy cukrzycy. Przyczyną paradontozy jest odkładanie się płytki nazębnej, będącej siedliskiem dla bakterii beztlenowych. Mogą one przemieszczać się w głąb kieszonek dziąsłowych i uszkadzać je, co prowadzi nawet do zaniku kości wyrostka zębodołowego i utraty zębów. Na obecność tych drobnoustrojów reaguje układ immunologiczny. Dochodzi do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego, w trakcie którego w sposób ciągły wydzielane są cytokiny prozapalne, takie jak CRP czy IL-6. Bakterie będące przyczyną tej choroby mogą rozprzestrzeniać się po całym organizmie, docierając także do ośrodkowego układu nerwowego.

Udowodniono, że infekcje mózgu wywołane obecnością bakterii Gram-ujemnych mogą przyczynić się do rozwoju choroby Alzheimera. Wskazuje na to fakt, że w tkankach nerwowych osób nań cierpiących częściej niż u osób zdrowych znajdowano mikroorganizmy z rodzaju Treponema, jedne z występujących w płytce nazębnej. Ich obecność w obrębie zwojów nerwu trójdzielnego świadczy o tym, że to właśnie poprzez ten nerw czaszkowy dostają się one do mózgu. Tam wywołują odpowiedź układu immunologicznego prowadzącą do uszkodzeń neuronów.

Inna hipoteza mówi o wpływie ogólnego przewlekłego stanu zapalnego na układ nerwowy. Cytokiny prozapalne mogą bowiem przedostawać się przez barierę krew-mózg, a także przez naczynia krwionośne do szyszynki czy narządów okołokomorowych, gdzie bariera ta nie jest w pełni szczelna. Przeniknąwszy do mózgu, wywołują aktywację mikrogleju i astrocytów. Nie bez znaczenia wydają się być również ból i utrata zębów w wyniku chorób przyzębia. Utrudnia to bowiem przeżuwanie pokarmu, a więc i właściwe odżywianie się. W konsekwencji organizm staje się osłabiony. Do ośrodkowego układu nerwowego nie docierają odpowiednie ilości substancji pokarmowych, co utrudnia regenerację jego komórek i być może ułatwia rozwój choroby.

Założenie, iż paradontoza ma związek z rozwojem choroby Alzheimera potwierdzają również badania populacyjne. Ich wyniki wskazują na to, że utrata zębów może wpłynąć na nawet czterokrotny wzrost ryzyka wystąpienia tej formy demencji. Także analiza stanu zdrowia par bliźniąt wykazała, że braki w uzębieniu powstałe przed 35 rokiem życia wiążą się z większym prawdopodobieństwem zachorowania. Jednocześnie wykazano, że uzupełnianie tych ubytków pozwala zminimalizować ryzyko.

Jeśli paradontoza istotnie jest jednym z czynników ryzyka rozwoju choroby Alzheimera, to jej leczenie powinno prowadzić do zmniejszenia częstotliwości występowania tej formy demencji. Udowodniono, że niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) podawane w celu ograniczenia stanów zapalnych mogą w późniejszych latach zmniejszać to ryzyko. Analizowano także znaczenie endogennych cząsteczek o działaniu przeciwzapalnym, takich jak resolwiny i protektyny, które mogą chronić narządy przed uszkodzeniami. Spore nadzieje budzą także właściwości kurkuminy. Wykazuje ona bowiem właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Badania na modelu zwierzęcym potwierdziły też jej przydatność jako środka bezpośrednio zmniejszającego toksyczny wpływ beta-amyloidu na neurony. Ponieważ zaś jest to związek bezpieczny dla ludzi, może stanowić obiecujący czynnik w leczeniu i zapobieganiu chorobie Alzheimera.

Autorzy artykułu przyznają, że związek pomiędzy demencją i paradontozą wymaga dalszych badań w celu jednoznacznego określenia jest istotności. Wiadomo jednak, że etiologia choroby Alzheimera jest złożona i podlega wpływowi wielu czynników. W przeciwieństwie do uwarunkowań genetycznych czy zmian związanych ze starzeniem się, niektórych z nich można uniknąć lub przynajmniej osłabić ich działanie. Do tej drugiej grupy należą właśnie choroby przyzębia. Można im zapobiegać poprzez właściwą higienę jamy ustnej oraz regularne wizyty u stomatologa.

Bibliografia

Ganesh P., Karthikeyan R., Muthukumaraswamy A., Anand J. A Potential Role of Periodontal Inflammation in Alzheimer’s Disease: A Review. Oral Health Prev Dent 2017

Udostępnij:
Facebook
Twitter
LinkedIn

Ostatnie wpisy:

Podziel się opinią!

polecane wpisy:

Neuropsychologiczne podłoże IBS

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Jak działają psychobiotyki?

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Zaburzenia odżywiania u osób starszych

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Kawa i mózg

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Archiwum:

Wesprzyj nas, jeśli uważasz, że robimy dobrą robotę!

Nieustannie pracujemy nad tym, żeby dostępne u nas treści były jak najlepszej jakości. Nasi czytelnicy mają w pełni darmowy dostęp do ponad 300 artykułów encyklopedycznych oraz ponad 700 tekstów blogowych. Przygotowanie tych materiałów wymaga jednak od nas dużo zaangażowania oraz pracy. Dlatego też jesteśmy wdzięczni za każde wsparcie członków naszej społeczności, ponieważ to dzięki Wam możemy się rozwijać i upowszechniać rzetelne informacje.

Przekaż wsparcie dla NeuroExpert.