Neuro Blog

Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Tag: zdrowie mózgu

Dla wszystkich

Cukrzyca typu 2 jak choroba Alzheimera

Cukrzyca to choroba, w której dochodzi do zaburzenia równowagi między poziomem glukozy a insuliny we krwi. Nie od dziś wiadomo, że pacjenci z cukrzycą typu 2 są obarczeni wyższym ryzykiem chorób psychiatrycznych i neurodegeneracyjnych. Szacuje się, że u diabetyków ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera jest aż 65% w porównaniu do populacji ogólnej. Dotychczas nie poznano dokładnych mechanizmów odpowiadających za tą zależność, jednak jest to przedmiotem wielu badań. W marcu 2025 naukowcy z University of Nevada

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dbaj o zęby – dbaj o mózg

Praca opublikowane w internetowym wydaniu Neurology z 5 lipca 2023 r. wykazało, że dobra opieka stomatologiczna może być powiązana z lepszym zdrowiem mózgu. W eksperymencie wzięły udział 172 osoby w średnim wieku 67 lat. Naukowcy sprawdzili liczbę zębów i sprawdzili, czy nie występują u nich choroby dziąseł, oceniając głębokość szczeliny pomiędzy zębem a dziąsłem. Na początku uczestnicy przeszli badania stomatologiczne, testy pamięci by uzyskać podstawowe dane. Następnie przeprowadzono obrazowanie mózgu w celu zmierzenia objętości hipokampa.

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dentysta ochroni przed chorobą Alzheimera?

Choroba Alzheimera to jedna z najbardziej znanych i najczęściej występujących form demencji. Mimo ponad stu lat badań, jej pierwotna przyczyna wciąż pozostaje nieznana. Wiadomo, że w przebiegu tego schorzenia w komórkach mózgu powstają złogi beta-amyloidu, a neurony wytwarzające acetylocholinę obumierają. Wiadomo też, że bardzo ważną rolę odgrywa tu układ immunologiczny – to nadmierna aktywacja mikrogleju i astrocytów powoduje uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Najnowsze doniesienia naukowe mówią także o niebagatelnym wpływie stanu zębów i

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dieta a zdrowie mózgu: jak poziom żelaza wpływa na funkcje poznawcze?

Żelazo odgrywa znaczącą rolę w zdrowiu mózgu. Pierwiastek ten uczestniczy w licznych procesach komórkowych oraz wspiera funkcje neuronalne. Z racji tego, że jest silnym utleniaczem, jego nadmiar może sprzyjać zwiększonej produkcji wolnych rodników. Substancje te to reaktywne formy tlenu, które działają poprzez zakłócanie prawidłowego funkcjonowania komórek. Nadmiar wolnych rodników powoduje powstanie stresu oksydacyjnego, który skutkuje np. rozwojem chorób neurodegeneracyjnych. Niestety wraz z wiekiem mechanizmy utrzymujące prawidłowe stężenie żelaza w mózgu ulegają zakłóceniom, co wpływa na

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dieta śródziemnomorska poprawia funkcje poznawcze i wpływa korzystnie na mikrobiotę jelitową

Choć współczesne społeczeństwo coraz lepiej zdaje sobie sprawę z wpływu diety na zdrowie, niepokojąco często obserwuje się pogorszenie funkcji poznawczych u młodych ludzi. Zazwyczaj jest to konsekwencja niezdrowych nawyków żywieniowych. Przykładem może być tzw. dieta zachodnia, charakteryzująca się wysoką zawartością tłuszczów nasyconych i niskim poziomem błonnika. Naukowcy z Tulane School of Medicine w Nowym Orleanie podjęli się analizy, jak zdrowa dieta śródziemnomorska (MeDi) i dieta zachodnia (WD) wpływają na mikrobiotę jelitową. Naukowcy prowadzili badania na

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dlaczego nastolatkowie nie powinni się upijać

Upijanie się to jeden najmniej bezpieczniejszych sposobów spożywania alkoholu. Według kryteriów przyjmowanych przez naukowców można za takowe uznać przypadku mężczyzn przyjęcie co najmniej czterech (dla kobiet) lub pięciu (dla mężczyzn) jednostek alkoholu w ciągu dwóch godzin. Takie zachowanie jest powiązane z szeregiem problemów zdrowotnych u dorosłych, np. z wzrostem agresywności, przypadkowymi urazami, zaburzeniem działania pamięci, a także zwiększeniem ryzyka wystąpienia nowotworu i chorób serca. A jakie konsekwencje picie do upadłego niesie nastolatkom? Właśnie na to

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Infekcje niszczące mózg

Nowonarodzone dziecko jest bardzo zagrożone. Wynika to z faktu, iż w jednej chwili zmienione zostaje otaczające go środowisko. Ta mała istota zmuszona jest do zwalczania wszystkich czynników patogennych na kontakt, których jest narażona. Układ odpornościowy, pomimo tego, że jest już wykształcony, gorzej radzi sobie z zarazkami. W efekcie noworodki łatwiej łapią infekcje, które jak się okazało mogą mieć bardzo negatywny wpływ na rozwój ich układu nerwowego. Zespół neurologiczny ze szpitala klinicznego w Belmont odkryli, że

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Inozytol w mleku matki a zdrowy mózg dziecka

Mleko matki jest bogate w związki bioaktywne, które odgrywają kluczową rolę w prawidłowym rozwoju niemowląt. Jednym z takich składników jest inozytol, który występuje w postaci wolnej jako myo-inozytol lub w postaci związanej jako fosforan inozytolu i fosfatydyloinozytol. Mio-inozytol jest dostarczany w typowej diecie dorosłego człowieka w ilości około 1 g dziennie. Dodatkowo może być wytwarzany endogennie w różnych narządach organizmu. W mózgu występuje zarówno w postaci wolnej, która może przekraczać barierę krew-mózg, jak i w

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Jaką temperaturę ma mózg?

Wzorcowa temperatura ciała zdrowego, dorosłego człowieka to 36,6°C. Czy prawidłowa temperatura ludzkiego mózgu jest taka sama? Do tej pory naukowcom nie udało się tego ustalić. Głównie dlatego, że przez wiele lat dostępne były tylko inwazyjne metody pomiaru temperatury mózgu, które polegały na umieszczeniu aparatury pomiarowej pod czaszką. Taką procedurę można było zastosować u osób, które doznały znacznego uszkodzenia wspomnianego narządu i wymagały dokładnego monitorowania jego aktywności i parametrów. Nigdy nie wyjaśniono, czy dane zebrane w

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Komórki mikrogleju podskubują synapsy, by uczynić je silniejszymi

Mimo, iż mikroglej stanowi do 10% wszystkich komórek obecnych w mózgu, jego funkcje wciąż nie są do końca jasne. Wiadomo, że są to komórki układu odpornościowego, które reagują na pojawienie się w ośrodkowym układzie nerwowym obcych antygenów lub uszkodzenie tkanki, indukując odpowiedź immunologiczną. Ich nadmierna aktywacja wiąże się z występowaniem niekontrolowanych stanów zapalnych oraz rozwojem chorób neurodegeneracyjnych. Najnowsze badania wykonane w Europejskim Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL) we Włoszech pozwoliły na ujawnienie ich zupełnie innej funkcji.

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Kurkuma na pamięć

Zespół badawczy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles przeprowadził badania, w których sprawdził wpływ popularnej przyprawy, jaką jest kurkuma na pamięć oraz wydajność intelektualną osób cierpiących z powodu choroby Alzheimera, a także na funkcje kognitywne u osób zdrowych. Już wcześniejsze wyniki pokazały, że obecna w przyprawie kurkumina posiada właściwości przeciwzapalne i antyutleniające. Założenie to potwierdza również fakt, iż ludność zamieszkująca tereny Indii, w diecie której kurkumina jest podstawą niemal każdej potrawy, rzadziej zapadają na schorzenia

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Kwasy omega-3 dobre dla osób po czterdziestce

Prawidłowo zbilansowana dieta powinna zawierać tłuszcze roślinne, w tym wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Do grupy tej zalicza się kwas linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA). Mają one dobroczynny wpływ na zdrowie – są składnikiem błon komórkowych, wspomagają pracę układu nerwowego i zmniejszają ryzyko chorób serca. Najnowsze badania potwierdziły ich wpływ na mózg – dostarczanie kwasów omega-3 z pokarmem może wspomagać zdrowie tego organu oraz spowalniać jego starzenie się. Badacze wykazali, że obecność

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Lek na cukrzycę jako wsparcie w regeneracji neuronów?

Odbudowa mieliny to jeden z kluczowych celów w terapii chorób neurodegeneracyjnych, w tym m.in. stwardnienia rozsianego. Zespół naukowców sprawdził, w jaki sposób metformina – substancja czynna leków na cukrzycę – może wpływać na ludzkie oligodendrocyty w trzech komplementarnych modelach: w prostych hodowlach komórkowych, w „mini-mózgach” (organoidach) i po przeszczepieniu ludzkich komórek do mózgu myszy (model chimeryczny). We wszystkich przypadkach lek nasilał wytwarzanie białek mieliny lub liczbę osłonek mielinowych, co sugeruje korzystny wpływ na pracę tych

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Odwodnienie a funkcje poznawcze

Woda pełni w organizmie człowieka wiele bardzo ważnych funkcji. Uczestniczy m.in. w utrzymaniu homeostazy, transporcie składników odżywczych i usuwaniu toksyn z organizmu. Wpływa również na prawidłowe funkcjonowanie mózgu, który jest organem szczególnie wrażliwym na zmiany w poziomie nawodnienia. Amerykańscy naukowcy z Penn State Department of Biobehavioral Health postanowili zbadać wpływ odwodnienia na funkcje poznawcze u osób w średnim wieku. Wyniki potwierdziły wcześniejsze przypuszczenia – łagodne odwodnienie zmniejsza wydajność poznawczą poprzez zaburzenie koncentracji uwagi. “Zdecydowaliśmy się

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Płyn mózgowo-rdzeniowy jako klucz do głębokiego snu

Od lat wiemy, że sen sprzyja regeneracji mózgu, lecz wciąż dowiadujemy się coraz więcej na temat zależności między aktywnością neuronalną a rozmaitymi procesami biologicznymi, w tym m.in. z ruchem płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF, ang. cerebrospinal fluid). Autorzy najnowszej pracy wykorzystali równoczesny zapis EEG–fMRI z pomiarem przepływu CSF w IV komorze mózgu, aby zbadać, czy i kiedy podczas snu pojawia się powtarzalny wzorzec przepływania płynu powiązany z sygnałami mózgowymi. EEG (elektroencefalografia) rejestruje oscylacje neuronalne na skórze głowy,

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Sekret młodego mózgu

Związany z wiekiem zanik mózgu (czyli stopniowa utrata neuronów i kurczenie się tkanki mózgowej) jest naturalną częścią procesu starzenia się. Może prowadzić do pogorszenia funkcji poznawczych oraz do innych problemów neurologicznych. Jednakże najnowsze badania przeprowadzone przez międzynarodowy zespół naukowców pod przewodnictwem Uniwersytetu Ben-Guriona w Negewie dają powody do optymizmu sugerując, że zmiany w stylu życia i diecie mogą spowolnić starzenie się mózgu. „Utrzymywanie niskiego poziomu cukru we krwi, nawet w granicach normy, daje nadzieję na

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Weganizm i wegetarianizm. Niska podaż choliny a zdrowie mózgu

Cholina jest jednym z niezbędnych składników odżywczych i pomimo, iż ludzki organizm posiada zdolność do jej syntezy w wątrobie, to ilość ta jest niewystarczająca, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten składnik. Z tego względu konieczne jest dostarczanie jej wraz z pożywieniem. Dzienne wystarczające spożycie (AI, ang. adequate intake) choliny wynosi 425 mg/dobę dla kobiet i 550 mg/dobę dla mężczyzn oraz 450 mg/dobę i 550 mg/dobę odpowiednio dla kobiet w ciąży i karmiących piersią (ze względu

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Więcej alkoholu – mniej mózgu?

Naukowcy zajmujący się badaniem zależności między nadużywaniem alkoholu i zdrowiem mózgu już dawno potwierdzili zdroworozsądkową obserwację, iż brak umiaru w piciu negatywnie wpływa na stan zdrowia. Udokumentowali również pewne zmiany w strukturze mózgu, wywołane regularną konsumpcją alkoholu, które są związane z zakłóceniem poprawnego funkcjonowania poznawczego. I choć wyniki wielu badań naukowych potwierdziły, że większość z tych zmian sprowadza się do zmniejszenia liczby aktywnych neuronów lub aksonów, nie udało się dotychczas ustalić zależności między ich występowaniem

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Zawód ma znaczenie

Od dawna wiadomo, że aktywność intelektualna i urozmaicony tryb życia są korzystne dla zdolności poznawczych – zwłaszcza u osób w starszym wieku. Niejednokrotnie udowodniono, że lepsze wykształcenie wiąże się z mniejszym ryzykiem rozwoju otępienia. Najczęściej wykształcenie zdobywa się w młodym wieku. Zaburzenia funkcji poznawczych pojawiają się natomiast znacznie później. Do ich rozwoju przyczyniać się może wiele czynników, w tym – jak sugerują wyniki wcześniejszych badań – także rodzaj wykonywanego zawodu czy sposób spędzania czasu wolnego.

Przeczytaj całość