...

O asymetrii

Wyniki badań naukowych pozwalają rzucić nowe światło na lateralizację mózgu.

Mózg wydaje się najbardziej fascynującym narządem, jaki do tej pory odkryto w ludzkim ciele. I choć psychika podpowiada nam, że skoro mózg ma dwie półkule, to muszą one być symetryczne, naukowcy znów obalają ten mit. Aby lepiej zrozumieć asymetryczność mózgu, dobrze jest przypomnieć sobie, jakie każda z półkul ma funkcje. I mimo że na pierwszy rzut oka bruzdy układają się w symetryczne wzory, to w rzeczywistości mają odmienne cechy.

Przyjęło się, że lewa półkula mózgu odpowiada za uczenie się języka, czytanie, analizowanie. Mówi się, że osoby o bardziej rozwiniętej lewej półkuli są poukładane i wszystko mają pod kontrolą, dużo czasu przeznaczają też na analizę zdarzeń. Natomiast prawa półkula odpowiada za wyobraźnię, myślenie abstrakcyjne, zdolności plastyczne i intuicję. Przyjęło się, że artyści, marzyciele, czy też osoby o wysokiej wrażliwości i spontaniczności mają bardziej rozwiniętą prawą półkulę mózgu. W nauce nazywa się to lateralizacją.

Badania Bin Wan i wsp. znacznie poszerzają dotychczasową perspektywę, bowiem okazuje się, że zmniejszona lub zwiększona lateralizacja mózgu może być przyczyną niektórych zaburzeń psychicznych. Poziom asymetrii pomiędzy dwoma półkulami mózgu jest indywidualny dla każdej jednostki. Naukowcy wskazują na dwa czynniki mające nań wpływ. Są to genetyka i doświadczenie, czyli zmiany zachodzące w mózgu na przestrzeni życia człowieka. Według naukowców asymetria powstaje na podstawie doświadczeń życiowych jednostki, a za potwierdzeniem tej tezy przemawia to, że u osób starszych często zauważa się zmniejszoną asymetrię prawostronną mózgu.

„Jeśli zrozumiemy dziedziczność asymetrii, zrobimy pierwszy krok w kierunku zrozumienia roli czynników genetycznych i środowiskowych w kształtowaniu tej cechy. Być może w końcu będziemy w stanie dowiedzieć się, jakie błędy niesie za sobą zaburzenie asymetrii prawej i lewej półkuli mózgu” – mówi Sofie Valk, szefowa badania i przedstawicielka grupy badawczej Cognitive Neurogenetics w MPI CBS.

Badania rozszerzono o porównanie zmian zachodzących w mózgu ludzi i małp (makaków). Pozwoli to ustalić, które konkretnie z czynników wpływających na powstawanie (lub nie) asymetrii półkul mózgu są genetyczne, a które mają podłoże środowiskowe i mogą być modyfikowane w toku życia człowieka.

Bibliografia

Wan B. et al. Heritability and cross-species comparisons of human cortical functional organization asymmetry. eLife 2022, nr 11, s. 1-25.

Udostępnij:
Facebook
Twitter
LinkedIn

Ostatnie wpisy:

Podziel się opinią!

polecane wpisy:

Dzieci powinny czytać

W młodym wieku zachodzą kluczowe procesy plastyczności neuronalnej, które są istotne dla rozwoju mózgu. Dlatego warto wspierać u dzieci zachowania kształtujące ich rozwój, ponieważ mogą okazać się korzystne w dorosłym życiu. Przykładem takiego zachowania jest czytanie książek, czyli jedna z...

Kondycja wątroby a funkcje poznawcze

Przewlekłe choroby wątroby są coraz to bardziej powszechne w społeczeństwie. W ich przebiegu obserwuje się postępujące zmiany polegające na stopniowym zastępowaniu prawidłowego miąższu wątroby tkanką włóknistą, co prowadzi do zaburzeń struktury i funkcji tego narządu. Coraz więcej doniesień naukowych wskazuje,...

Jak białka pomagają spać

Sen pojawił się na wczesnym etapie ewolucji zwierząt i pełni podobną funkcję u wielu gatunków. Zarówno jego długość, jak i jakość jest ważna dla zachowania zdrowia. Jakość snu określana jest m.in. na podstawie częstotliwości i ilości wybudzeń w ciągu nocy....

Archiwum: