Związek między depresją a chorobami sercowo-naczyniowymi (CVD – skrót od cardiovascular diseases) przyciągnął w ostatnich latach znaczną uwagę, a pojawiające się dowody sugerują, że cierpiące na depresję są narażone na nieproporcjonalnie wyższe ryzyko rozwoju CVD w porównaniu z mężczyznami. Kompleksowe badanie opublikowane w JACC:Asia zagłębiło się w to zjawisko, czerpiąc z ogromnego zbioru danych sięgającego lat 2005-2022 i obejmującego 4,125,720 uczestników (2,370,986 mężczyzn).
Wyniki ujawniły pewien trend: mężczyźni, u których zdiagnozowano depresję, cechowali się zwiększonym o 39% ryzykiem CVD, a kobiety miały ryzyko większe o nawet 64%, w porównaniu do osób bez depresji. Te wyraźne różnice podkreślają pilną potrzebę zrozumienia podstawowych mechanizmów przyczyniających się do tej rozbieżności ze względu na płeć.
Kilka czynników może pomóc wyjaśnić, dlaczego depresja wywiera bardziej wyraźny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego kobiet. Jednym z istotnych czynników jest poważniejszy i trwalszy charakter objawów depresji doświadczanych przez kobiety, szczególnie w krytycznych etapach życia, takich jak ciąża lub menopauza. Co więcej, kobiety cierpiące na depresję mogą być bardziej podatne na tradycyjne czynniki ryzyka chorób układu krążenia, w tym nadciśnienie tętnicze, cukrzycę i otyłość, które dodatkowo zwiększają ryzyko wystąpienia powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Poza tymi czynnikami fizjologicznymi, pewną rolę mogą również odgrywać różnice w korzystaniu z opieki zdrowotnej i podejściu do leczenia kobiet i mężczyzn. Dodatkowo czynniki biologiczne specyficzne dla płci, takie jak genetyka i profile hormonalne, mogą przyczyniać się do zwiększonego ryzyka CVD obserwowanego u kobiet z depresją.
Główny autor, dr Hidehiro Kaneko, podkreśla znaczenie uznania, że depresja przyczynia się do rozwoju CVD, i podkreśla konieczność przyjęcia kompleksowych, skoncentrowanych na pacjencie strategii zapobiegania i zarządzania tym zaburzeniem. Oceniając ryzyko CVD u osób z depresją i zajmując się tą chorobą psychiczną, świadczeniodawcy opieki zdrowotnej mogą zmniejszyć częstość występowania CVD.
Wyniki badania mają jednak pewne ograniczenia. Niemożność ustalenia bezpośredniej przyczynowości między depresją a CVD, a także wyzwania związane z dokładnym pomiarem nasilenia i czasu trwania objawów depresyjnych, wskazują na złożoność tego związku. Co więcej, czynniki takie jak status społeczno-ekonomiczny i wpływ zmiennych zewnętrznych, takich jak pandemia COVID-19, nie zostały w pełni uwzględnione w analizie.
Pomimo tych ograniczeń, badanie podkreśla kluczowe znaczenie zrozumienia i zajęcia się skomplikowaną interakcją między depresją a zdrowiem układu sercowo-naczyniowego, szczególnie u kobiet. Identyfikując i zajmując się specyficznymi dla płci czynnikami przyczyniającymi się do ryzyka CVD u osób z depresją, świadczeniodawcy opieki zdrowotnej mogą dążyć do bardziej ukierunkowanych i skutecznych strategii zapobiegania i zarządzania, ostatecznie poprawiając efekty leczenia CVD dla kategorii populacji borykających się z depresją.
