Już 70 lat temu naukowcy przypuszczali, że mózg może otrzymywać informacje o bodźcach dotykowych ze świata zewnętrznego za pośrednictwem specjalnych czujników. Od tego czasu odkryto, że owe czujniki mają postać kanałów jonowych i są zdolne do translacji mechanicznego nacisku na komórkę na impulsy elektryczne, które docierają do ośrodkowego układu nerwowego. Zjawisko to nosi nazwę mechanotransdukcji. Udowodniono, że ma ono zasadnicze znaczenie w procesach fizjologicznych takich jak słuch, dotyk czy propriocepcja. Jednak tożsamość czujnika odpowiedzialnego za ból mechaniczny wciąż pozostawała nieuchwytna.
Naukowcy z kanadyjskiego McGill University przez lata prowadzili badania mające na celu identyfikację tego receptora. Przeanalizowali ponad 70 białek, w tym takie, których funkcja pozostawała nieznana. Jedno z nich, nazwane TACAN (od słowa w języku farsi oznaczającego ruch), obudziło szczególne zainteresowanie.
Białko TACAN u kręgowców charakteryzuje się wysoką konserwatywnością. Jego funkcja do tej pory pozostawała nieznana. Badacze z McGill University odkryli, że może ono ulegać ekspresji w nocyceptorach, tworząc kanały jonowe. Testy przeprowadzone z wykorzystaniem modelu zwierzęcego potwierdziły przypuszczenia naukowców – zwierzęta, u których “wyłączono” białko TACAN wykazywały większą odporność na bodźce mechaniczne wywołujące ból.
“To świadczy o tym, że TACAN przyczynia się do odczuwania bólu mechanicznego – mówi prof. Reza Sharif-Naeini, współautor badania.”
Odkrycie kanadyjskich badaczy może znaleźć zastosowanie w praktyce. W schorzeniach takich jak reumatoidalne zapalenie kości i stawów lub ból neuropatyczny pacjenci mają poważny problem z codziennymi czynnościami, takimi jak chodzenie czy dotyk. Wywołują one bowiem silny ból, co prowadzi do znacznego obniżenia jakości życia. Często skutkuje to nadużywaniem leków opioidowych.
