Krótkowzroczność to jedna z najczęstszych wad wzroku. Jej istotą jest zwykle wydłużenie gałki ocznej wzdłuż jej osi przód-tył. Z tego powodu układ optyczny oka nieprawidłowo skupia promienie świetlne. Powinien skupiać je na siatkówce, a ogniskuje je przed nią. W efekcie osoby obarczone tą wadą widzą prawidłowo przedmioty znajdujące się blisko, a te znajdujące się dalej stają się niewyraźne.
Krótkowzroczność pojawia się najczęściej między 6 a 7 rokiem życia i postępuje do wieku 16-20 lat. Obecnie można ją korygować za pomocą okularów czy soczewek kontaktowych, jednak nie są dostępne metody, które hamowały by w pełni rozwój tej wady. Naukowcy starają się odnaleźć sposób na zatrzymanie rozwoju krótkowzroczności, ponieważ związana jest ona m.in. z pojawianiem się zmian zwyrodnieniowych na siatkówce i jej osłabieniem. To z kolei może prowadzić do rożnych komplikacji, takich jak odklejenie się siatkówki czy pojawienia się jaskry.
Uwagę naukowców w kontekście leczenia krótkowzroczności przyciągnął jeden ze związków powstający w organizmie podczas metabolizowania kofeiny. Jest to 7-metyloksantyna (7-MX, ang. 7-methylxanthine). Wyniki doświadczeń przeprowadzonych na zwierzętach potwierdziły nietoksyczność tego związku i bezpieczeństwo jego podawania. W 2009 r. w Danii przeprowadzono pilotażowe badanie kliniczne, podczas którego dzieciom w wieku 8-13 lat raz dziennie podawano 7-MX. Podczas pierwszego roku stosowania 7-XM ograniczył postęp krótkowzroczności i wydłużanie gałki ocznej u osób go stosujących w porównaniu do kontroli otrzymującej placebo. Jednak do tej pory nie przeprowadzono żadnego badania, które oceniałoby długotrwały efekt działania 7-MX. Tym tematem ponownie postanowili zająć się naukowcy z Danii.
W badaniu wzięło udział 711 dzieci w wieku od 7 do 15 lat leczonych w jednej z klinik w Danii w latach 2000-2021. Uczestnikom podawano 7-XM w postaci tabletek zawierających 400 mg tego związku. To, ile tabletek dziennie przyjmowało każde dziecko zależało od tego, w którym roku kalendarzowym rozpoczynało swój udział w doświadczeniu. Uczestnicy przyjmowali 7-XM średnio przez 3 i poł roku, przy czym okres przyjmowania tego związków mieścił się w przedziale około 11 miesięcy do 9 lat. W trakcie trwania eksperymentu dzieciom regularnie wykonywano badanie wzroku.
Stosowanie 7-XM poskutkowało znacznym ograniczeniem postępowania krótkowzroczności oraz wydłużania się gałki ocznej. Naukowcy wykonali jeszcze dodatkową analizę matematyczną zebranych danych. Wykazała ona, że regularne przyjmowanie 1000 mg 7-XM przez dziecko w wieku około 11 lat zredukowałoby prawie dwukrotnie postępowanie krótkowzroczności w przeciągu 6 lat w porównaniu do osoby, która by takiego związku nie przyjmowała. Wydłużanie gałki ocznej spadłoby natomiast z 1,01 mm do 0,84 mm.
Autorzy pracy zdają sobie sprawę z ograniczeń swojego badania. Skuteczność 7-XM powinna być jeszcze potwierdzona przez randomizowane badanie kliniczne, w którym osoby losowo byłyby przydzielane do grupy eksperymentalnej i kontrolnej, a okres przyjmowania 7-XM i jego dawka byłyby takie sam dla wszystkich uczestników. Naukowcy wierzą jednak, że opisywany związek stanie się cennym wsparciem dla osób cierpiących na krótkowzroczność.
