W ostatnich latach przepisy prawne dotyczące rekreacyjnego używania marihuany stają się coraz łagodniejsze. Palenie “zioła” jest legalne m.in w niektórych stanach USA, Kanadzie i Meksyku, a w krajach europejskich coraz większą popularność zyskuje medyczna marihuana. Jednak legalizacja trawki nie oznacza, że substancja ta jest zupełnie nieszkodliwa dla zdrowia, choć wyniki sondaży wskazują, że opinia publiczna ma inne zdanie. Okazuje się bowiem, że wśród ciężarnych kobiet to właśnie trawka jest najpopularniejszą używką. Korzystają z niej one bowiem, by zmniejszyć odczuwany stres. Naukowcy z Uniwersytetu w Mount Sinai postanowili sprawdzić wpływ tego zachowania na zdrowie i rozwój dziecka w okresie prenatalnym oraz długo po narodzinach. Wyniki ich pracy zostały opisane na łamach prestiżowego czasopisma “Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”.
W tym wyjątkowym badaniu wzięło udział 322 matki i ich dzieci. W trakcie ciąży kobiety monitorowały i raportowały swój poziom stresu oraz częstotliwość używania marihuany. Ponadto zgodziły się poddać analizie ekspresję genów w komórkach łożyska. Następnie, kiedy ich potomstwo osiągnęło wiek 6 lat, naukowcy pobrali szereg próbek, aby oszacować potencjalny wpływ marihuany używanej przez matki na ich fizjologiczne i behawioralne wskaźniki stresu. Uwzględnili m. in. ekspresję genów w komórkach łożyska, poziom hormonów w próbkach włosów, funkcjonowanie serca w stresujących warunkach, a także profil emocjonalno-poznawczy. Wyniki ujawniły zależność między korzystaniem z medycznej marihuany w trakcie ciąży a wskaźnikami fizjologicznymi i behawioralnymi u dzieci.
W porównaniu z pozostałymi dziećmi, potomstwo matek palących trawkę w okresie ciąży charakteryzowało się wyższym poziomem niepokoju oraz większą częstotliwością zachowań agresywnych i nadpobudliwych reakcji. Na poziomie fizjologicznym te zachowania odzwierciedlał wyższy poziom kortyzolu w próbkach włosów. Ponadto pomiar wskaźnika zmienności rytmu serca (ang. heart rate variability) wykazał, iż u tych dzieci podatność na stres była wyższa niż u dzieci z grupy kontrolnej. Dodatkowo naukowcy wykorzystali sekwencjonowanie RNA by ustalić ekspresję genów łożyska. Rezultaty tej analizy wykazały, że u kobiet używających ziółka uległa zmniejszeniu ekspresja genów układu odpornościowego, które m. in aktywują cytokiny prozapalne, chroniące organizm przed patogenami. Przy pomocy modelowania statystycznego badacze udowodnili, że stłumienie działania tych genów pozwoliło przewidzieć późniejszy poziom niepokoju dziecka.
“Wiemy, że kannabinoidy mogą modulować odpowiedź stresową i dlatego są wykorzystywane rekreacyjnie. Jednak wyniki naszego badania pokazują, że mają one odwrotny wpływ na dzieci w okresie prenatalnym” – podsumowuje Yoko Namura, profesor psychologii i autor badania.
Obecnie kobiety w ciąży mają dostęp do wielu informacji dotyczących działania marihuany – w tym reklam, głoszących jej nieszkodliwość. W rzeczywistości marihuana obecnie dostępna na rynku ma silniejsze działanie niż kiedykolwiek wcześniej. A rezultaty tego badania pokazują, iż palenie jej w ciąży może wywierać długofalowy efekt na zdrowie dzieci – zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Co więcej, wskazują one na potrzebę bezstronnej edukacji i dotarcia do opinii publicznej w zakresie potencjalnego wpływu używania konopi indyjskich – szczególnie przez kobiety w ciąży. Rozpowszechnianie tych danych i dokładnych informacji ma zasadnicze znaczenie dla poprawy zdrowia kobiet i ich dzieci.
