Większość ludzi od czasu do czasu lubi zjeść coś słodkiego. Jednak nadmierne spożywanie pokarmów zawierających cukry proste może prowadzić do wielu problemów, w tym otyłości i cukrzycy typu 2. Zrozumienie biologicznych mechanizmów uczestniczących w kontrolowaniu spożycia cukru może dostarczyć sposobów na zapobieganie tym problemom zdrowotnym.
Badacze z amerykańskiego University of Iowa Carver College of Medicine i duńskiego Uniwersytetu w Kopenhadze zajmują się tym problemem. Skoncentrowali się na działaniu hormonu nazywanego czynnikiem wzrostu fibroblastów 21 (FGF21, ang. fibroblast growth factor 21). Odgrywa on istotną rolę w kontroli bilansu energetycznego, masy ciała i wrażliwości na insulinę.
“To pierwsze badanie, które rzeczywiście pozwoliło zidentyfikować działanie tego hormonu w mózgu i dostarczył bardzo ciekawych informacji na temat tego, jak reguluje on spożycie cukru – mówi dr Matthew Potthoff, współautor badania.”
Już wcześniej było wiadomo, że FGF21 wytwarzany jest w wątrobie w odpowiedzi na podwyższony poziom glukozy we krwi. Kiedy hormon ten dociera do mózgu, tłumi chęć spożywania cukrów. Opierając się na tej wiedzy, międzynarodowy zespół zbadał, które dokładnie komórki w mózgu zawierają receptory dla FGF21. Było to trudne choćby przez fakt, że hormon ten jest wydzielany w niewielkich ilościach, trudno jest go zatem wykryć. Naukowcom udało się jednak ustalić, że oddziałuje on na neurony glutaminergiczne zlokalizowane w brzuszno-przyśrodkowej części podwzgórza. Skutkuje to zwiększeniem wrażliwości komórek nerwowych na glukozę i zmniejszeniem spożycia cukrów.
Poznanie tego mechanizmu może okazać się kluczem do skutecznego leczenia otyłości. Już teraz prowadzone są prace nad lekami, których konstrukcja oparta jest na zmodyfikowanej postaci FGF21. Mają one być precyzyjnie ukierunkowane na zachowania kontrolowane przez ten hormon, w tym – zmniejszać ilość spożywanego cukru.