Aktywność mózgu nienarodzonego jeszcze dziecka wciąż stanowi tajemnicę dla nauki. Wyniki najnowszych badań wskazują jednak na to, że wszystkie czynności wykonywane przez płód przebywający w łonie matki mają duże znaczenie dla jego prawidłowego rozwoju.
Naukowcy z University College London i University College London Hospital przeprowadzili badanie dotyczące aktywności mózgu u dzieci wkrótce po narodzeniu. Wzięło w nim udział 19 dzieci, przy czym ich średni wiek wynosił 2 dni. Pod uwagę wzięto też wartość określaną jako skorygowany wiek ciążowy, który wskazuje, na jakim etapie rozwojowym znajduje się obecnie dziecko. Skorygowany wiek ciążowy badanych noworodków wynosił 31-42 tygodnie.
Badanie opierało się na pomiarze fal mózgowych za pomocą elektroencefalografii (EEG), podczas snu. Wiadomo bowiem, iż u dzieci w łonie matki występują fazy snu: NREM i tzw. sen aktywny. Druga z nich jest swoistym odpowiednikiem fazy REM u starszych dzieci i dorosłych – występują w niej charakterystyczne ruchy gałek ocznych oraz nieregularny oddech. Jednak badanie EEG pozwoliło na wykrycie pewnych nietypowych zjawisk, odróżniających sen aktywny od fazy REM. Są to epizody podwyższonej aktywności w zakresie fal mózgowych alfa i beta, normalnie nie występujące w fazie REM.
Naukowcy zaobserwowali, że fale alfa i beta pojawiały się zawsze w odpowiedzi na ruch kończyn dziecka. Przykładowo: poruszenie prawej dłoni natychmiast skutkowało aktywacją w obrębie odpowiadającej jej kory somatosensorycznej, w płacie ciemieniowym lewej półkuli mózgu. Nasilenie tego zjawiska było tym większe, im niższy był skorelowany wiek ciążowy. U kilkutygodniowych noworodków natomiast nie jest ono obserwowane.
“Spontaniczny ruch i wynikająca z niego informacja zwrotna ze środowiska są niezbędne we wczesnym okresie rozwoju do prawidłowego mapowania mózgu u zwierząt takich jak szczury – mówi Lorenzo Fabrizi, współautor badania. – Tutaj wykazaliśmy, że to może mieć miejsce także u ludzi.”
Badacze przypuszczają, że w późnych stadiach ciąży, obejmujących trzeci trymestr, następuje intensywny rozwój tych obszarów mózgu, które są odpowiedzialne za odczytywanie bodźców z poszczególnych regionów sensorycznych oraz za poczucie świadomości własnego ciała.
Badanie dzieci urodzonych przedterminowo pozwala na wgląd w procesy zachodzące normalnie jeszcze w łonie matki. Jak udowodniono, mogą one znacznie różnić się od tych, które mają miejsce już kilka tygodni po planowych narodzinach (po ok. 40 tygodniach ciąży). Otrzymane wyniki są także cenną wskazówką dotyczącą opieki szczególnie nad wcześniakami (dziećmi urodzonymi przed upływem 37 tygodni ciąży).
