...

Kategorie suplementów: Witaminy

Biotyna | Witamina B7

Pierwsze przełomowe badania, w których odkryto witaminę B7 sięgają roku 1927. Wówczas wywoływano u szczurów zmiany skórne, a następnie podawano im różne produkty spożywcze i określano skuteczność w leczeniu konkretnych schorzeń tych tkanek. Nieznany jeszcze czynnik, skuteczny w leczeniu zmian skórnych, nazwano witaminą H. Litera ta pochodzi od niemieckiego słowa Haut oznaczającego skórę. Kolejne badania przeprowadzone w roku 1935 dowiodły istnienie krystalicznego związku, wyizolowanego z żółtka jaja, który stymulował wzrost drożdży. Nazwano go “biotyną”. W 1933 roku zdefiniowano i opisano koenzym R, mający identyczne działanie, jak poprzednio odkryty związek…

Cholekalcyferol | Witamina D3

Cholekalcyferol to związek organiczny należący do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jego odkrycia dokonał w roku 1921 amerykański biochemik Elmer McCollum, który poszukiwał przyczyny poważnej choroby – krzywicy – prowadzącej niejednokrotnie do śmierci. Naukowiec wykazał, że stosowanie witaminy D3 u dzieci jest skutecznym sposobem przeciwdziałanie krzywicy. Od lat 20. XX wieku cholekalcyferol jest więc przedmiotem wielu badań, a jego dobroczynny wpływ na organizm został dokładnie przebadany. Potwierdzeniem tego jak ogromny postęp naukowy został poczyniony w kierunku określenia wszystkich właściwości prozdrowotnych tej witaminy jest zbiór kilkudziesięciu tysięcy publikacji na jej temat…

Emoksypina | Emoxypine

Historia powstania emoksypiny zaczęła się w 1956 roku, od otrzymania przez naukowca Nikołaja Nikołajewicza Semenowa, wraz z Cyrilem Hinshelwoodem, Nagrody Nobla w dziedzinie chemii „Za badania w dziedzinie mechanizmów reakcji chemicznych.” Poznanie mechanizmów powstawania wolnych rodników posłużyło jako podstawa do stworzenia koncepcji zwalczania niedokrwienia tkanek i opracowania leków o działaniu przeciwutleniającym i przeciw niedotlenieniu. Na początku lat 80. L.D. Smirnow i V.I. Kuźmin zsyntetyzowali bursztynian 2-etylo-6-metylo-3-hydroksypirydyny…

Hesperydyna | Witamina P

Termin “hesperydyna” obejmuje grupę związków odkrytych w roku 1827 przez Lebreton’a. Niemal dziesięć lat później, w roku 1936, węgierscy naukowcy Rusznyáka i Szent-Györgyia, którzy zajmowali się identyfikacją bioflawonoidów w owocach cytrusowych, natknęli się na hesperydynę w soku z cytryn i ekstrakcie z czerwonej papryki. Tę grupę związków nazwano witaminą P od słowa “przepuszczalność” (z ang. permeability), ponieważ posiadają one zdolność do wzmacniania naczyń krwionośnych i zapobiegania ich nadmiernej przepuszczalności, jednak w sposób odmienny, niż ten w jaki robi to witamina C…

Inozytol | Witamina B8

Inozytol jest związkiem organicznym, zaliczanym do grupy alkoholi polihydroksylowych. Określany jest mianem witaminy B8, aczkolwiek zaliczanie inozytolu do tej klasy substancji nie jest poprawne. Organizm jest w stanie bowiem sam, w ograniczonych ilościach, go syntetyzować, co zasadniczo kłóci się z definicją witaminy. Pod względem budowy chemicznej jest to cykliczny alkohol sześciowęglowy, analog glukozy, o takim samym wzorze sumarycznym jak ten cukier. Dodatkowo inozytol charakteryzuje się słodkim smakiem…

Kobalamina | Witamina B12

Nazwa witaminy B12 to ogólne pojęcie, pod którym kryją się cztery związki z grupy kobalamin: cyjano-, hydroksyl-, metylo- i dezoksyadenozylokobalamina (zawierające odpowiednio ugrupowanie -CN, -OH, -CH3 oraz jednostkę 5’-deoksyadenozylową jako podstawnik kobaltu). Rola tej witaminy w organizmie jest ogromna. Przede wszystkim jest to bardzo ważny koenzym w reakcjach metylacji. Ma to zasadnicze znaczenie w przemianie białek, węglowodanów oraz tłuszczów. Ponadto odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, w tym wzmacnianie osłonki mielinowej oraz za powstawanie neuroprzekaźników. Uczestniczy także w procesie produkcji czerwonych krwinek w szpiku kostnym (erytropoeza) oraz bierze udział w syntezie DNA i RNA w erytroblastach…

Kwas askorbinowy | Witamina C

Witamina C to organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C5H8O6. Należy do grupy alkoholi polihydroksylowych. W swojej strukturze posiada dwa asymetryczne atomy węgla, co oznacza, że możliwe jest określenie konfiguracji względnej tej cząsteczki. W efekcie łańcuch boczny tego związku ma konfigurację L, podczas gdy czwartorzędowy atom węgla z układu furanowego posiada konfiguracji D. Ta zmienność ułożenia przestrzennego sprawia, że kwas askorbinowy może występować w postaci kilku izomerów: kwas L-askorbinowy, D-askorbinowy, L-izoaskorbinowy, D-izoaskorbinowy. W świecie naturalnym 100% aktywnością oraz wysoką bioprzyswajalnością odznacza się jednakże tylko pierwszy z nich…

Kwas foliowy | Witamina B9

Witamina B9 początkowo – w latach 20. XX wieku – łączona była z prawidłową ilością czerwonych krwinek. Jej niedobór zaś utożsamiano z niedokrwistością megaloblastyczna. Dopiero jednak w latach 30. XX wieku Lucy Wills, brytyjska lekarz i naukowiec, zaobserwowała, że można leczyć tę chorobę za pomocą ekstraktu drożdży piekarniczych. Ten czynnik przeciwanemiczny uzyskano także z ekstraktu wątroby oraz z liści szpinaku. W 1941 roku, zużywając 4 tony liści tego warzywa, Hersnel Michell, Esmond Snell i Roger Williams wyizolowali związek o charakterze kwasu. Nadali mu nazwę “kwas foliowy”…

Niacyna | Witamina B3

Niacyna została otrzymana w laboratorium po raz pierwszy już w latach 60. XIX wieku – otrzymano ją w wyniku utleniania nikotyny. Odkrycie to przeszło jednak bez echa, gdyż nie doceniono wówczas jego wartości. Stosowano go jednak w fotografii. Dopiero na początku XX wieku naukowcy zainteresowali się witaminami. Kazimierz Funk szukał wówczas leku na chorobę beri-beri. Wyizolował niacynę w roku 1912, ponieważ jednak to nie jej niedobór powodował badaną przez niego chorobę, porzucił ją i zajął się innymi związkami. Niemniej jednak to właśnie do opisania niacyny użył on po raz pierwszy terminu “witamina”, pochodzącego od łacińskich słów vitae (życie) i amina (związek chemiczny zawierający grupę aminową)…

Pirydoksyna | Witamina B6

Pirydoksyna została wyizolowana w 1934 roku przez amerykańskiego chemika o węgierskim pochodzeniu, Paula Gyorgy’ego. Na jej trop wpadł przypadkiem, podczas badań nad ryboflawiną i jej rolą w diecie w odniesieniu do pelagry. Zaobserwował, że u szczurów karmionych pokarmem zawierającym tiaminę doszło do rozwinięcia tej choroby nawet wówczas, gdy dostały czystą ryboflawinę. Ustępowała jednak, gdy zwierzętom zaczęto podawać wolny od flawiny ekstrakt z drożdży piekarniczych. Te zaś, które otrzymywały ekstrakt, ale nie ryboflawinę nie wykazywały objawów pelagry, ale z kolei nie były w stanie zwiększyć masy ciała. Fakty te świadczyły o tym, że w ekstrakcie drożdżowym musi znajdować się jeszcze jeden “czynnik przeciwpelagryczny”, który jednak jest biologicznie odmienny od ryboflawiny. Gyorgy nazwał go witaminą B6…

Retinol | Witamina A

Witamina A została w 1913 roku przez amerykańskich naukowców Elmera McCollum’a i Marguerite Davis’a. Znaczenie tego składnika żywności zostało dowiedzione w przeciągu ostatnich 130 lat. W 1816 roku francuski fizjolog François Magendie przeprowadził eksperyment na psach, zauważając, że pozbawienie ich niezbędnych składników odżywczych (w tym witaminy A) doprowadziło do wyższej śmiertelności i owrzodzeń rogówki oka. Kilka dekad później, w latach 80. XIX wieku, naukowcy zaczęli zdawać sobie sprawę z tego, że istnieją ważne, nieodkryte składowe elementy żywności, pochodzące z jaj i mleka, które prawdopodobnie posiadają wiele właściwości prozdrowotnych…

Ryboflawina | Witamina B2

Ryboflawina to rozpuszczalny w wodzie związek organiczny z grupy witamin. Pełni wiele bardzo ważnych funkcji w przemianach biochemicznych, zwłaszcza w enzymatycznych, które prowadzą do aktywacji pozostałych witamin. W roku 1915 amerykański biochemik – Elmer Verner McCollum – odkrył ważny składnik obecny w pożywieniu i nazwał go witaminą B. Sukcesywnie prowadzone badania nad tą substancją doprowadziły naukowca 5 lat później do wniosku, że składa się ona przynajmniej z dwóch składników: pierwszy był wrażliwy na podgrzewanie (witamina B1), drugi natomiast był stabilny nawet w podniesionej temperaturze (witamina B2)…

Sulbutiamina

Sulbutiamina jest syntetyczną pochodną witaminy B1, znanej powszechnie jako tiamina. Organizm jest w stanie produkować tiaminę tylko w ograniczonych ilościach. W związku z tym, aby uniknąć awitaminozy należy zadbać o odpowiednią dietę. W krajach azjatyckich, gdzie głównym pokarmem jest ryż, czyli produkt ubogi w tiaminę często obserwowano jej deficyt, który był przyczyną rozwoju poważnej choroby beri-beri. Ponieważ jednak tiamina odznacza się wyjątkowo słabą bioprzyswajalnością, japońscy naukowcy poszukiwali syntetycznej pochodnej, która będzie w stanie zwiększać stężenie witaminy B1 w organizmie. W latach 70. XX wieku odkryli oni właśnie sulbutiaminę, która ze względu na swoją lipofilową budowę jest w stanie przenikać błony biologiczne…

Tiamina | Witamina B1

Witamina B1, znana także jako tiamina czy aneuryna, to rozpuszczalny w wodzie organiczny związek chemiczny. Zbudowana jest z połączonych mostkiem metylenowym dwóch pierścieni: tiazolowego oraz pirymidynowego, przy których występują, odpowiednio, reszta metylowa i hydroksylowa oraz metylowa i aminowa. Po raz pierwszy witaminę B1 wyizolowano w roku 1911 z otrębów ryżowych. Dokonał tego polski biochemik Kazimierz Funk. Prowadził on wówczas badania nad skutecznym środkiem w terapii choroby beri-beri. To właśnie Funk zaproponował nazwę dla tej substancji “witamina” – była ona niezbędna do życia (z łacińskiego “vita”) oraz zawierała w swojej strukturze azot, a więc należała do grupy amin…

Witamina K

W roku 1929 duński biochemik Henry Dam prowadził na zwierzętach badania związane z metabolizmem cholesterolu. Zaobserwował, że dieta niskotłuszczowa, pozbawiona steroli, wpływała na zdolność krzepliwości krwi (powodowała krwawienia w tkance podskórnej). Podanie szczurom szpinaku, lucerny bądź kapusty cofało te objawy. Stwierdzono, iż wystąpienie krwawień wynikało z niedoboru czynnika wpływającego na prawidłowy poziom protrombiny. Nazwano go witaminą K (Koagulations vitamin). Kilka lat później dowiedziono, że jest on zespołem kilku związków będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu oraz że niektóre drobnoustroje wykazują zdolność do ich syntezy…

α-tokoferol | Witamina E

Witamina E (α-tokoferol) została po raz pierwszy rozpoznana w 1922 roku, ale wówczas nie zdefiniowano jej chemicznie. Zespół naukowców, pod kierownictwem dr Herberta Evansa z Uniwersytetu Kalifornijskiego, prowadził eksperymenty dotyczące wpływu różnych czynników na płodność myszy. Odkryto, że brak pewnego nieznanego dotychczas czynnika (nierozpoznanej jeszcze witaminy E), który był obecny w nasionach czy sałacie, istotnie wpływał na funkcje rozrodcze grupy badawczej. Ponieważ aktywność tej witaminy została po raz pierwszy zidentyfikowana jako niezbędna w procesie rozmnażania myszy, nazwa tego związku wywodzi się od greckich słów “tocos” (poród) oraz “pherein” (wydawać na świat/nieść)…