Przejdź do treści
  • Encyklopedia
  • Suplementy
  • Zalecenia
  • Konsultacje
  • Blog
  • Szkolenia
Dołącz do nas!
  • Masz już konto?
    Zaloguj się!

Encyklopedia

Przegląd najważniejszych informacji na temat neurofizjologii człowieka. Wiedza zawarta w naszej Encyklopedii obejmuje przede wszystkim podstawy anatomii oraz oparte na badaniach fakty dotyczące funkcjonowania układu nerwowego. Wciąż pracujemy nad tym, żeby rozbudować naszą encyklopedię, dlatego polecamy regularnie tu zaglądać.

Popularne słowa kluczowe

DopaminaGabaAcetylocholinaCholinaWzrokWitamina

Popularne słowa kluczowe

Kategorie

Łącznie wyników

Nie znaleziono

Zobacz wszystkie wyniki
Szukaj poprzez menu:
  • Biologia komórki
  • Układ endokrynny
    • Choroby i zaburzenia układu endokrynnego
  • Układ nerwowy
    • Choroby i zaburzenia układu nerwowego
    • Komórki glejowe
    • Neuroanatomia
    • Neuron
    • Neurotransmitery
    • Ośrodkowy układ nerwowy
      • Układ limbiczny
      • Układ wzrokowy
    • Zmysły
  • Układ odpornościowy
  • Układ pokarmowy
  • Układ rozrodczy

Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI)

Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI, ang. functional magnetic resonance imaging) to specjalistyczna technika obrazowania oparta na rezonansie magnetycznym. Umożliwia pomiar wzrostu przepływu krwi i poziomu jej utlenowania w poszczególnych obszarach mózgu. Wzrost ten mierzony jest za pomocą obrazowania zależnego od poziomu tlenu we krwi zwanego także obrazowaniem kontrastowym (BOLD, ang. blood-oxygenation-level-dependent), która odzwierciedla zależność między natlenieniem krwi a intensywnością sygnału rezonansu magnetycznego.

Główny układ zgodności tkankowej

Główny układ zgodności tkankowej (ang. major histocompatibility complex; MHC) obejmuje zespół białek, które zaangażowane są w inicjację odpowiedzi odpornościowej. Cząsteczki MHC występują na powierzchni prawie wszystkich komórek organizmu, a ich główną rolą jest prezentacja antygenów limfocytom T. Antygenami nazywa się wszystkie cząsteczki, które rozpoznawane są przez układ immunologiczny (np. związki chemiczne, patogeny, tkanki obcego organizmu, zmienione tkanki własne)…

Granulocyty

Granulocyty to komórki układu odpornościowego należące do grupy leukocytów. Ich charakterystyczną cechą są ziarnistości występujące w cytoplazmie oraz jądro komórkowe podzielone na segmenty. Stanowią od 40 do 70% wszystkich białych krwinek. Wyróżnia się trzy rodzaje granulocytów: obojętnochłonne (neutrofile), kwasochłonne (eozynofile) oraz zasadochłonne (bazofile). Podział ten oparty jest na zdolności poszczególnych granulocytów do pochłaniania związków o określonym pH. Ze względu na odmienny skład ziarnistości cytoplazmatycznych każda z grup może pełnić określone funkcje w organizmie…

Grasica

Grasica to zlokalizowany w śródpiersiu gruczoł układu limfatycznego. Uczestniczy w wytwarzaniu i dojrzewaniu limfocytów T. Rośnie do ok. 2. roku życia, po czym ulega inwolucji, przekształcając się w grasicze ciało tłuszczowe.

Grelina

Grelina to białko produkowane przede wszystkim w żołądku pod wpływem głodu. Dlatego nazywana bywa hormonem głodu. Odpowiada za pobieranie pokarmu i utrzymanie homeostazy energetycznej, a także stymuluje wydzielanie hormonu wzrostu. Ma także znaczący wpływ na pracę układu nerwowego, metabolizm kości, homeostazę glukozy i płodność u kobiet. Odgrywa istotna rolę w patofizjologii wielu schorzeń, w tym endometriozy, nowotworów czy zespołu metabolicznego.

Hipokamp

Hipokamp stanowi kluczowy element mózgu człowieka oraz innych ssaków. Należy on do układu limbicznego i odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu pamięci długotrwałej i przestrzennej. Osiąga on pełną dojrzałość około drugiego roku życia. Hipokamp jest strukturą występującą parzyście na zasadzie odbicia lustrzanego, po obydwu półkulach mózgowia. U ludzi i innych naczelnych obszar ten znajduje się w przyśrodkowej części płata skroniowego, pod powierzchnią korową. Ma on charakterystyczny zakrzywiony kształt podobny do konika morskiego, czyli gatunku ryby morskiej z rodzaju Hippocampus, czemu struktura ta zawdzięcza swoją nazwę…

Hormon adrenokortykotropowy (ACTH)

Kortykotropina to białko zaliczane do hormonów tropowych. Jest wytwarzana w przednim płacie przysadki mózgowej i oddziałuje głównie na korę nadnerczy. Stymuluje uwalnianie kortykosteroidów, mineralokortykoidów i androgenów. Uczestniczy też w regulacji metabolizmu, działa przeciwzapalnie i przeciwalergicznie. Jej poziom wzrasta m.in. wskutek stresu.

Immunoglobuliny (Przeciwciała)

Immunoglobuliny (przeciwciała) to wytwarzane przez limfocyty B białka, których główną funkcją jest wiązanie antygenów. Ich produkcja i uwalnianie zachodzi w przebiegu odpowiedzi odpornościowej typu humoralnego. Wyróżnia się pięć klas immunoglobulin, z których każda pełni inną funkcję. Zaburzenia wytwarzania przeciwciał prowadzą do osłabienia odporności i zwiększają ryzyko wystąpienia wielu chorób.

Insulina

Insulina to wytwarzany w trzustce hormon, który reguluje stężenie glukozy we krwi. Uczestniczy w ten sposób w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów. Jej niedobór lub zbyt słaba reakcja organizmu na jej działanie może prowadzić do rozwoju cukrzycy.

Insulinooporność

Insulinooporność to stan zmniejszonej odpowiedzi biologicznej na insulinę. Pomimo iż w surowicy krwi poziom tego hormonu jest prawidłowy lub nawet podwyższony, komórki pozostają na nią niewrażliwe. Stan ten często współwystępuje z innymi chorobami. Nieleczony może prowadzić do rozwoju zespołu metabolicznego, cukrzycy typu 2 czy miażdżycy.

Integryny

Integryny to związane z błoną komórkową białka z grupy cząsteczek adhezyjnych. Pełnią funkcję receptorów transbłonowych. Uczestniczą w przekazywaniu sygnałów przez błonę komórkową. Wpływają na zachowanie struktury cytoszkieletu. Odgrywają ważną rolę w wielu procesach fizjologicznych.

Jądra podstawy

Jądra podstawy (łac. nuclei basales), zwane także jądrami podstawnymi (łac. ganglia basales), to skupiska istoty szarej w kresomózgowiu, położone pomiędzy korą mózgową a torebką wewnętrzną mózgu. Należą one do struktur podkorowych układu pozapiramidowego. W centralnej części mózgu leżą jądro ogoniaste i półleżące, a w obrębie międzymózgowia jądro niskowzgórzowe i istota czarna. Jądra podstawy biorą udział w komunikacji pomiędzy ośrodkami mózgowia za pośrednictwem sieci neuronalnych. Wpływają m.in. na aktywność kory mózgu, odpowiedzialnej za motorykę ciała, funkcje poznawcze i motywację…

Kalcytonina

Kalcytonina to hormon z grupy peptydów produkowany w komórkach C tarczycy. Odgrywa ważną rolę w metabolizmie kości i w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej. Wzrost jej poziomu obniża stężenie wapnia we krwi. Zmniejsza wchłanianie tego pierwiastka w jelitach, hamuje jego resorpcję w kanalikach nerkowych i zwiększa jego usuwanie z moczem. Hamuje też aktywność osteoklastów i ogranicza utratę masy kostnej.

Kalmodulina

Kalmodulina to białko modulatorowe, wiążące jony wapnia wewnątrz siateczki śródplazmatycznej i odpowiedzialne za gospodarkę wapniową komórki. W największej ilości występuje w tkance nerwowej. Zaburzenia w jej strukturze i funkcjonowaniu prowadzą do dysfunkcju w gospodarce wapniowej i do utraty homeostazy środowiska wewnątrzkomórkowego.

Kalprotektyna

Kalprotektyna jest białkiem cytoplazmatycznym i stanowi niemal połowę wszystkich białek cytoplazmatycznych obecnych w organizmie człowieka. Wzrost jej poziomu koreluje ze wzrostem stanu zapalnego, dlatego często wykorzystuje się ją w diagnostyce wielu chorób, takich jak mukowiscydoza, infekcje płuc, zapalenie trzustki, choroby reumatyczne czy gastroenterologiczne.

Keratynocyty

Keratynocyty to komórki odpowiedzialne za produkcje keratyny. Występują w skórze, we włosach, w błonie śluzowej jamy ustnej, rogówce oka i limfie. Odgrywają ważną rolę w utrzymaniu bariery naskórkowej, a także są źródłem czynników wzrostu, cytokin i peptydów o właściwościach antybakteryjnych. Zaburzenia w ilości i funkcjonowaniu keratynocytów prowadzą do schorzeń dermatologicznych i limfatycznych.

Kispeptyna

Kisspeptyna to neuropeptyd wytwarzany głównie przez komórki nerwowe podwzgórza. W 1996 r. odkryto jej zdolność do hamowania metastazy (tworzenia się przerzutów nowotworu) i nadano mu nazwę metastatyna. Obecnie kisspeptynie przypisuje się główną rolę w procesie dojrzewania płciowego. Kisspeptyna to produkt genu KISS-1, który koduje kilka podobnych strukturalnie peptydów posiadających wspólny C-końcowy motyw. Głównym produktem tego genu jest kisspeptyna-54 (metastatyna) oraz kilka krótszych peptydów (kisspeptyna-14, kisspeptyna-13, kisspeptyna-10). Nazwa kisspeptyna stosowana jest do opisywania rodziny białek posiadających ten charakterystyczny C-końcowy motyw…

Komórki glejowe

Komórki glejowe, zwane także neuroglejem, to komórki układu nerwowego, które nie są neuronami i nie wytwarzają impulsów elektrycznych. Po raz pierwszy opisał je w 1956 patolog Rudolf Virchow. Wprowadził on termin „glej” (z języka greckiego „klej”) ponieważ uznał je za pasywną tkankę łączącą i podtrzymującą sieci neuronalne. Komórki glejowe są klasyfikowane ze względu na ich kształt oraz funkcję. Na tej podstawie wyróżnia się oligodendrocyty, astrocyty, komórki wyściółki i mikroglej, które należą do ośrodkowego układu nerwowego oraz komórki Schwanna i komórki satelitarne, które znajdują się w obwodowym układzie nerwowym…

Komórki macierzyste

Komórki macierzyste to niezróżnicowane komórki prekursorowe. Mogą ulegać nieograniczonym podziałom lub różnicować się w wyspecjalizowane komórki somatyczne. Ich właściwości znalazły zastosowanie w medycynie regeneracyjnej – wykorzystuje się je np. w leczeniu oparzeń i nowotworów hematopoetycznych. Są też pomocne w badaniu mechanizmów rozwoju chorób i w opracowywaniu nowych terapii.

Komórki NK

Komórki NK to rodzaj komórek odpornościowych. Uczestniczą w eliminacji komórek uszkodzonych, wykazujących objawy zakażenia i nowotworowych. Wydzielają cytokiny niezbędne do zwalczania infekcji wirusowych. Biorą też udział we wzroście i różnicowaniu limfocytów B i T.

Komórki NKT

Komórki NKT to subpopulacja dojrzałych limfocytów T o cechach charakterystycznych zarówno do limfocytów T, jak i dla komórek NK. Występują m.in. w wątrobie, grasicy, szpiku kostnym i śledzionie. Stanowią 0,1% wszystkich limfocytów T we krwi obwodowej. Uczestniczą w regulacji odpowiedzi odpornościowej – wytwarzają cytokiny i aktywują inne limfocyty. Zaburzenia ich ilości i działania mają duże znaczenie w patofizjologii wielu chorób.

Strona1 Strona2 Strona3 Strona4 Strona5 … Strona12

NeuroExpert to platforma łącząca ludzi, którzy nie boją się zadawać trudnych pytań i nieustannie poszerzać swoją wiedzę. Tworzymy przestrzeń, w której eksperci mogą dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie wspomagania pracy układu nerwowego. Wspólnie dążymy do rozwoju nauki oraz popularyzacji sprawdzonych metod umożliwiających trwałą poprawę jakości naszego życia.

Dołącz do grona NeuroExpertów!

O platformie
Nasz zespół
Testy
Konsultacje
Dyskusje
Regulamin
Polityka prywatności
FAQ
Kontakt
Współpraca
Facebook Instagram
2023 © NeuroExpert. Wszystkie prawa zastrzeżone.