Encyklopedia

Zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD)

Zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD (ang. attention deficit hyperactivity disorder) jest zaburzeniem neurobehawioralnym, które rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie. Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia należy do zaburzeń hiperkinetycznych, które charakteryzują się nadmierną ruchliwością, zaburzeniami koncentracji i nadmierną impulsywnością. ADHD występuje u 3-5% dzieci w wieku 7-13 lat. U chłopców objawia się głównie pod postacią nadruchliwości, natomiast u dziewcząt dominują zaburzenia koncentracji. Z powodu większej uciążliwości objawów dla chorego i otoczenia, ADHD jest częściej diagnozowane u chłopców. Specjaliści podejrzewają jednak, że częstotliwość występowania zaburzenia jest zbliżona u obu płci…

Zespół śniegu optycznego

Zespół śniegu optycznego to zaburzenie przetwarzania informacji o bodźcach wzrokowych. Jego głównym objawem jest obecność licznych, drobnych, ruchomych punktów w polu widzenia. Sprawiają one wrażenie, że patrzy się przez padajacy śnieg. Przyczyny tego zjawiska są obecnie nieznane. Nie istnieje też skuteczne leczenie.

Zespół stresu pourazowego (PTSD)

Zaburzenia stresowe pourazowe (zespół stresu pourazowego, posttraumatic stress disorder, PTSD) – zaburzenie lękowe opisywane jako reakcja na obiektywnie ciężką sytuację stresową, która związana jest z zagrożeniem życia lub integralności cielesnej. Zaburzenie dotyka zarówno osób bezpośrednio dotkniętych traumatyczną sytuacją, jak i będących jej bezpośrednim świadkiem. Częstość występowania PTSD szacuje się na 2-3%, choć niektóre statystyki podają, że sięga ona nawet 18%. Kryteria diagnostyczne zaburzeń stresowych pourazowych według klasyfikacji DSM-5 określają charakter sytuacji traumatycznej (A) oraz cztery wiązki objawów występujących w PTSD…

Zmysł równowagi

U kręgowców działanie zmysłu równowagi w dużej mierze opiera się na informacjach napływających z układu przedsionkowego, zlokalizowanego w uchu wewnętrznym. Ten układ odpowiada za detekcję ruchu i pozycji ciała w przestrzeni oraz umożliwia orientację przestrzenną, koordynację ruchową, a także zachowanie równowagi. Ruch jest złożony z przemieszczeń i rotacji. Układ przedsionkowy składa się z dwóch komponentów, które odpowiadają za ich detekcję. Otolity sygnalizują przyspieszenie liniowe ciała, które odzwierciedla wypadkową sił działających na głowę, gdy ta przemieszcza się lub pochyla. Ta informacja jest niezbędna do korekty postawy poprzez zmianę napięcia mięśni somatycznych, w szczególności osiowych…

Zmysł słuchu

Dźwięki to wrażenia słuchowe spowodowane rozchodzeniem się fali akustycznej. Działanie układu słuchowego opiera się na wychwytywaniu ruchu molekuł powietrza. Przewód słuchowy człowieka rejestruje zmianę amplitudy i częstotliwości ciśnienia powietrza w formie drgań. Ten sygnał jest przetwarzany przez struktury drogi słuchowej w głośność i wysokość dźwięku. Układ słuchowy człowieka może rejestrować dźwięki w zakresie częstotliwości od 20 Hz do 20 KHz. Narządem słuchu u człowieka jest ucho. Małżowina uszna zbiera drgania z otoczenia i kieruje je do przewodu słuchowego. Składa się on ze struktur ucha zewnętrznego, środkowego oraz wewnętrznego…

Zmysł smaku

Układ smakowy to system sensoryczny częściowo odpowiedzialny za postrzeganie i rozróżnianie smaku. Bodziec smakowy powstaje, gdy w jamie ustnej zachodzi reakcja chemiczna pomiędzy molekułą a receptorami kubków smakowych, umieszczonych głównie na języku. Natomiast wrażenie smaku jest efektem interakcji układu smakowego i węchowego oraz stymulacji nerwu trójdzielnego, który przewodzi informacje o teksturze, bólu i temperaturze. Podstawowa funkcja zmysłu smaku dotyczy odżywiania. Układ nerwowy ludzi oraz innych ssaków potrafi rozróżnić pięć smaków: słodki, gorzki, słony, kwaśny i umami…

Zmysł węchu

W I w. p.n.e. rzymski filozof Lukrecjusz (łac. Titus Lucretius Carus) spekulował, że zapachy powstają wskutek różnic kształtów i rozmiarów „atomów” stymulujących narządy węchu. Teoria ta, zwana „teorią kształtów” została współcześnie potwierdzona i udoskonalona dzięki Lindzie B. Buck oraz Richardowi Axelowi, którzy w 2004 otrzymali nagrodę Nobla. Najpierw udało się im sklonować białka receptorów węchowych. Następnie wykazali, że każde białko rozpoznaje wyłącznie jedną cząsteczkę (lub grupę cząsteczek) o konkretnym zapachu. Ponadto wyniki ich pracy ujawniły, że gatunki ssaków mają około tysiąca genów kodujących odbiór bodźców węchowych – choć jedynie część z nich jest aktywna…

Zwoje nerwowe

Zwoje nerwowe to skupiska komórek nerwowych znajdujące się poza ośrodkowym układem nerwowym. Pełnią one istotną rolę w przekazywaniu sygnałów nerwowych pomiędzy poszczególnymi częściami ciała. Zwój nerwowy to lokalne skupisko komórek nerwowych zlokalizowane poza ośrodkowym układem nerwowym, w obrębie obwodowego układu nerwowego. Neurony w zwojach nerwowych są odpowiedzialne za odbieranie, przetwarzanie i przekazywanie impulsów nerwowych. W zwojach nerwowych komórki nerwowe są skoncentrowane i połączone w sposób umożliwiający efektywną komunikację między nimi. Połączenia między poszczególnymi zwojami to tzw. spoidła…

Popularne słowa kluczowe