Dołącz do nas!

Neuro Blog

Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki
Dla wszystkich

Wulkan zrobił z mózgiem to, co nie udało się naukowcom

Pompeje skryły się w cieniu zapomnienia na blisko 1500 lat, a ich ponowne odkrycie to dzieło przypadku – na ruiny natrafiono podczas prac regulacyjnych nad rzeką Sarno w XVI w. Od tamtego momentu jest to miejsce odwiedzane nieustannie, zarówno przez turystów, jak i naukowców, pragnących odkryć tajemnice starożytności. Zabójczy popiół zachował miasto w nienaruszonej formie. Wystarczy zdmuchnąć kurz, by znów stanąć na ulicach antycznych Pompejów. W wyniku prac archeologicznych odkryto blisko 2 tysiące ciał, jednak

Przeczytaj całość
Wiktoria Fabiszewska 2025-06-16
Dla wszystkich

Single i osoby w związkach – czy istnieje różnica w osobowości?

Małżeństwo i długoletnie związki od lat uznawane były za typowy wybór życiowy. Jednak obecnie zauważa się, że coraz więcej osób decyduje się na życie w pojedynkę. Wybór ten może wynikać z wielu czynników, np. z nietypowych okoliczności życiowych, indywidualnych preferencji lub cech osobowości. Co ciekawe badania sugerują, że decyzja odnośnie modelu życia może wpłynąć na poziom satysfakcji, zdrowie psychiczne, a także na cechy osobowości. W artykule opublikowanym w czasopiśmie Psychological Science przeanalizowano różnice między osobami

Przeczytaj całość
Justyna Kuczek 2025-06-13
Dla wszystkich

Plasterek na emocje

Wyobraźmy sobie niewielkie urządzenie, które przyklejamy na policzek albo czoło. Nie szczypie, nie przeszkadza, nie wymaga kabli. Jest miękkie, rozciągliwe i prawie niewyczuwalne. A mimo to rejestruje temperaturę skóry, wilgotność, mikroruchy mięśni i tętno. A potem — jak dobrze wytrenowany psycholog — na podstawie tych danych rozpoznaje, co czujemy: radość, złość, strach, smutek. Tak właśnie działa system opracowany przez zespół z Penn State University, Xi’an Jiaotong University i Xiamen University. Ale jak to możliwe? Sekret

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2025-06-09
Dla wszystkich

Zachcianki czy utrata przyjemności? Co powoduje objadanie się?

Przyjemność, jaką odczuwamy po tego typu produktach, jest często uważana za przyczynę przejadania się i spożywania nadmiaru kalorii, a w konsekwencji – za rosnącą liczbę przypadków otyłości. Jednak wyniki badania opublikowanego w marcu 2025 przez naukowców z University of California w Berkley pokazują odwrotny mechanizm. Badacze sugerują, że odczuwanie przyjemność z jedzenia jest kluczowe dla utrzymania prawidłowej masy ciała. Według nich to właśnie utrata przyjemności z jedzenia może sprzyjać otyłości. Badanie zostało przeprowadzone na myszach.

Przeczytaj całość
Aleksandra Dziura 2025-06-02
Dla wszystkich

Czy wyglądasz na swój wiek? AI odpowie…

Biologiczny wiek, czyli ten, który opisuje rzeczywisty stan komórek i tkanek, bywa zupełnie inny niż ten zapisany w dowodzie osobistym. Ale jak go zmierzyć? Lekarze do tej pory posiłkowali się tzw. testem oka, czyli subiektywnym wrażeniem, które ma ocenić, czy pacjent „wygląda na swój wiek”. Teraz naukowcy poszli o krok dalej i próbują stworzyć narzędzie, które zrobi to za nich — i to z użyciem jednego zdjęcia twarzy. FaceAge to system oparty na głębokim uczeniu

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2025-05-30
Dla wszystkich

Cukrzyca typu 2 jak choroba Alzheimera

Cukrzyca to choroba, w której dochodzi do zaburzenia równowagi między poziomem glukozy a insuliny we krwi. Nie od dziś wiadomo, że pacjenci z cukrzycą typu 2 są obarczeni wyższym ryzykiem chorób psychiatrycznych i neurodegeneracyjnych. Szacuje się, że u diabetyków ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera jest aż 65% w porównaniu do populacji ogólnej. Dotychczas nie poznano dokładnych mechanizmów odpowiadających za tą zależność, jednak jest to przedmiotem wielu badań. W marcu 2025 naukowcy z University of Nevada

Przeczytaj całość
Aleksandra Dziura 2025-05-26
Dla wszystkich

Mózgowy GPS do planowania życia

No dobrze, ale co właściwie oznacza „rozumieć strukturę zadania”? I skąd mysz wie, gdzie iść, skoro wcześniej tam nie była? Z pomocą przychodzi zespół naukowców z Oksfordu, który postanowił przyjrzeć się temu, jak mózg tworzy coś w rodzaju mapy zadań – nie fizycznej, jak GPS w telefonie, ale abstrakcyjnej, opisującej kolejność działań, jakie trzeba wykonać, żeby osiągnąć cel. W badaniu opublikowanym w grudniowym numerze Nature (2024), naukowcy nauczyli myszy specjalnego zadania. Zwierzęta musiały odwiedzać cztery

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2025-05-23
Dla wszystkich

Oczy są zwierciadłem mózgu?

Zespół badaczy z Uniwersytetu w Zurychu postanowił przyjrzeć się związkowi między predyspozycją do schizofrenii a grubością siatkówki. Ale nie u osób z rozpoznaną chorobą. Nie – to by było zbyt łatwe. Oni sięgnęli po dane od prawie 35 tysięcy zdrowych osób, które z żadną diagnozą psychiatryczną nie miały jeszcze do czynienia. A jednak – w ich oczach już teraz czaiło się coś, co może kiedyś doprowadzić do poważnych problemów. Z pomocą przyszły tzw. poligeniczne wskaźniki

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2025-05-16
Dla wszystkich

Antybiotyki i inne leki mogą zmniejszać ryzyko demencji

Demencja jest schorzeniem, które powoli obniża sprawność umysłową chorego, ograniczając jego zdolność do wykonywania codziennych zadań. Wiąże się to z koniecznością zapewnienia takiej osobie opieki. Leczenie demencji jest wyzwaniem i ogranicza się obecnie do działania objawowego, a próby znalezienia nowych leków spowalniających tę chorobę lub zapobiegających jej są czasochłonne i mało skuteczne. Dlatego prowadzone są badania dotyczące tego, jak funkcjonujące już na rynku leki, wykorzystywane w innych celach, mogą wpływać na to schorzenie. „Pilnie potrzebujemy

Przeczytaj całość
Laura Pawlak 2025-05-12
Dla wszystkich

Remedium na krótkowzroczność?

Krótkowzroczność może być spowodowana między innymi przez długie godziny spędzane przed telewizorem, laptopem czy telefonem komórkowym. Wykrycie krótkowzroczności we wczesnym etapie i zastosowanie odpowiedniego leczenia pomagają spowolnić postęp wady oraz zapobiec poważnym problemom wzrokowym, a tym samym poprawić komfort i jakość życia. Naukowcy postanowili sprawdzić czy stosowanie soczewek wieloogniskowych u dzieci z krótkowzrocznością może spowolnić postęp tego schorzenia. W tym celu przeprowadzili badanie BLINK od angielskiego Biofocal Lenses In Nearsighted Kids, czyli dwuogniskowe soczewki kontaktowe

Przeczytaj całość
Justyna Kuczek 2025-05-09
Dla wszystkich

Jaka temperatura dla seniora?

Badanie zostało przeprowadzone przez zespół naukowców z Hinda and Arthur Marcus Institute for Aging Research, będącego częścią Hebrew SeniorLife i współpracującego z Harvard Medical School. Uczestnikami projektu zostało 47 osób w wieku 65 lat i starszych. Ich zadaniem było rejestrowanie temperatury przy pomocy zainstalowanych w mieszkaniach precyzyjnych czujników oraz zgłaszanie naukowcom momentów, w których występowały u nich trudności ze skupieniem uwagi przez cały okres trwania badania. Po przeanalizowaniu dostarczonych danych badacze doszli do wniosku, że

Przeczytaj całość
Zuzanna Kania 2025-05-02
Dla wszystkich

Demencja tuż po studiach?

Amerykańscy naukowcy postanowili przyjrzeć się tej sprawie z bliska – dosłownie. Sięgnęli po dane z ogromnego projektu badawczego, który od dekad śledzi losy tysięcy Amerykanów, począwszy od ich nastoletnich lat aż po wiek średni. W badaniu tym nie tylko pytano uczestników o styl życia, stan zdrowia czy poziom edukacji, ale też pobierano próbki krwi, oceniano zdolności poznawcze, a nawet zaglądano do ich mózgów na poziomie molekularnym. Po co? Żeby sprawdzić, czy choroba Alzheimera – a

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2025-04-29
Dla wszystkich

Osoby z ADHD żyją krócej

Utarło się, że ADHD „przechodzi z wiekiem”, kończy się w momencie opuszczenia szkolnej ławki. A prawda jest taka, że 90% osób z tą diagnozą, wchodząc w dorosłość, dalej zmaga się z tymi samymi problemami, tylko w nowym, dorosłym anturażu, gdzie problem z narysowaniem prostego szlaczka jest zastąpiony koniecznością zapłacenia rachunku za prąd. Na świecie około 2,8% osób zmaga się z ADHD, ale wiele nigdy nie otrzyma ani diagnozy, ani wsparcia. To skutkuje tym, że tacy

Przeczytaj całość
Dominika Hącel 2025-04-25
Dla wszystkich

Dieta śródziemnomorska poprawia funkcje poznawcze i wpływa korzystnie na mikrobiotę jelitową

Choć współczesne społeczeństwo coraz lepiej zdaje sobie sprawę z wpływu diety na zdrowie, niepokojąco często obserwuje się pogorszenie funkcji poznawczych u młodych ludzi. Zazwyczaj jest to konsekwencja niezdrowych nawyków żywieniowych. Przykładem może być tzw. dieta zachodnia, charakteryzująca się wysoką zawartością tłuszczów nasyconych i niskim poziomem błonnika. Naukowcy z Tulane School of Medicine w Nowym Orleanie podjęli się analizy, jak zdrowa dieta śródziemnomorska (MeDi) i dieta zachodnia (WD) wpływają na mikrobiotę jelitową. Naukowcy prowadzili badania na

Przeczytaj całość
Michalina Lubawy 2025-04-21
Dla wszystkich

Wpływ fizjologii jelit na mikrobiom człowieka

Kapsułka SmartPill to nowoczesne narzędzie do analizy indywidualnych cech wpływających na różnice w metabolizmie i składzie mikrobiomu u poszczególnych osób. Wykorzystując ją naukowcy udowodnili, że od tych różnic zależy ilość wchłanianych składników odżywczych, skład flory bakteryjnej i procesy fermentacyjne zachodzące w jelitach. Dzięki zrozumieniu tych mechanizmów możliwe jest sprecyzowanie indywidualnych zaleceń dietetycznych uwzględniające unikalne cechy danej osoby. W badaniu uczestniczyło 50 zdrowych dorosłych obserwowanych przez dziewięć dni. Zbierano dane o diecie, próbkach kału i moczu

Przeczytaj całość
Michalina Lubawy 2025-04-18
Dla wszystkich

Wpływ siedzącego trybu życia na zdrowie mózgu

W dzisiejszych czasach coraz częściej korzystamy z udogodnień technologicznych, np. zamiast spaceru do pobliskiego sklepu wybieramy zakupy online. Tylko czy każda aktywność siedząca jest niekorzystna dla zdrowia mózgu? Badanie opublikowane w czasopiśmie ,,The Journals of Gerontology’’ sugeruje, że rodzaj wykonywanej aktywności w pozycji siedzącej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia mózgu. Naukowcy podkreślają, że nie wszystkie aktywności wykonywane na siedząco są szkodliwe. Należy przyjrzeć się, w jaki sposób spędzamy ten czas. Doniesienia naukowe sugerują, że siedzący

Przeczytaj całość
Justyna Kuczek 2025-04-14
Dla wszystkich

Dieta a zdrowie mózgu: jak poziom żelaza wpływa na funkcje poznawcze?

Żelazo odgrywa znaczącą rolę w zdrowiu mózgu. Pierwiastek ten uczestniczy w licznych procesach komórkowych oraz wspiera funkcje neuronalne. Z racji tego, że jest silnym utleniaczem, jego nadmiar może sprzyjać zwiększonej produkcji wolnych rodników. Substancje te to reaktywne formy tlenu, które działają poprzez zakłócanie prawidłowego funkcjonowania komórek. Nadmiar wolnych rodników powoduje powstanie stresu oksydacyjnego, który skutkuje np. rozwojem chorób neurodegeneracyjnych. Niestety wraz z wiekiem mechanizmy utrzymujące prawidłowe stężenie żelaza w mózgu ulegają zakłóceniom, co wpływa na

Przeczytaj całość
Justyna Kuczek 2025-04-07