...
Dołącz do nas!

Neuro Blog

Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Tag: DNA
Dla wszystkich

„Śmieciowe geny” wykorzystane do tworzenia nowych neuronów

Ludzki genom to nie tylko geny kodujące białka. Tworzą go też sekwencje niekodujące, nazywane często „śmieciowym DNA”. Chociaż wcześniej myślano, że nie jest nam ono do niczego potrzebne (na co mogłaby wskazywać taka nazwa), to w ciągu ostatnich lat ten pogląd zupełnie się zmienił. Naukowcy z National Institutes of Health (NIH) w Stanach Zjednoczonych zajęli się badaniem genów retrowirusowych stanowiących do 8% ludzkiego genomu i nazywanych ludzkimi endogennymi retrowirusami (HERVs, ang. human endogenous retroviruses). W

Przeczytaj całość
Dominika Kawka 2020-07-30
Dla wszystkich

Choroba Parkinsona – czy kobiety i mężczyźni chorują tak samo?

Wśród chorób neurodegeneracyjnych, choroba Parkinsona (PD) to druga najczęściej stawiana diagnoza, ustępująca jedynie chorobie Alzheimera (AD). W atakowanym przez nią mózgu dochodzi do śmierci neuronów kluczowych w produkcji dopaminy – niezwykle ważnego dla funkcjonowania organizmu ludzkiego neuroprzekaźnika. Za nawet 10% przypadków zachorowania odpowiadają wyłącznie czynniki genetyczne. Pozostałe przypadki zdają się być efektem skomplikowanych interakcji genów, wieku i czynników środowiskowych. Choroba Parkinsona częściej dotyka mężczyzn. I nie jest to jedyna różnica dotycząca płci… Zmiany epigenetyczne to

Przeczytaj całość
Małgorzata Juraś-Darowny 2022-11-01
Dla wszystkich

Epigenetyczne piętno Alzheimera

Choroba Alzheimera (AD, ang. Alzheimer’s disease) to postępująca i wciąż nieuleczalna choroba neurodegeneracyjna. AD o późnym początku stanowi jedną z najczęstszych form demencji, której charakterystyczną cechą jest występowanie międzykomórkowych złogów amyloidu β oraz włókienek neurofibrylarnych gromadzących się w neuronach. Zmiany te prowadzą do obumierania komórek nerwowych oraz utraty zdolności poznawczych. Z tego względu bardzo ważnym aspektem badań nad AD jest identyfikowanie ścieżek molekularnych oraz innych mechanizmów zaangażowanych w powstawanie złogów amyloidu β oraz włókien neurofibrylarnych.

Przeczytaj całość
Dominika Kawka 2020-10-13
Dla wszystkich

Genetyczne podłoże epilepsji

Epilepsja stanowi grupę zaburzeń aktywności neurologicznej, charakteryzujących się powtarzającymi się napadami wywołanymi nadmierną aktywnością komórek nerwowych. Szacuje się, że cierpi na nią 5-7 na 1000 osób na całym świecie. Wykazano, że podatność na tę chorobę jest uwarunkowana genetycznie. Jednakże istnieje wiele czynników, takich jak różne typy epilepsji, poziomy nasilania napadów czy współwystępujące choroby, sprawiło, że ustalenie genów o krytycznym znaczeniu było niezwykle trudne. Uniwersytet w Melbourne stał się centrum koordynacyjnym dla ponad 200 naukowców z

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-08-05
Dla wszystkich

Genetyczne podstawy epilepsji

Epilepsja to choroba, która dotyka ok. 1% osób na całym świecie. Jej dokładna przyczyna jest nie jest obecnie znana. Często rozwija się ona wskutek urazu głowy, guza mózgu lub stosowania substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu lub narkotyków. Jej całkowite wyleczenie jest niemożliwe, można jedynie kontrolować jej ataki za pomocą leków lub neurostymulacji. Niekiedy podejmowana jest też decyzja o przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Wyniki najnowszych badań pozwalają jednak zbliżyć się do genetycznych uwarunkowań związanych z rozwojem epilepsji.

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-01-14
Dla wszystkich

Geny kluczem do osiągnięć edukacyjnych

Naukowcy z University of Texas at Austin and King’s College w Londynie badali osiągnięcia edukacyjne wśród 6000 par bliźniąt, w okresie od podstawówki, do ukończenia przez nich szkoły średniej. Wyniki pokazały, że sukcesy w nauce są wysoce dziedziczne u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Ponadto udowodniono, że istnieje także istotna genetyczna korelacja w stosunku do przedmiotów, które były mocną stroną badanych. “Około dwóch trzecich indywidualnych odstępstw w osiągnięciach szkolnych wynika z różnic w DNA

Przeczytaj całość
Joanna Przybyszewska 2018-09-01
Dla wszystkich

Medyczny Nobel 2022 przyznany

Początek października oznacza, że zostaną przyznane tegoroczne Nagrody Nobla. Od 3 października Królewska Szwedzka Akademia Nauk, Akademia Szwedzka i Norweski Komitet Noblowski ogłoszą ich nazwiska. Jako pierwsza zostanie przyznana nagroda w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Zgromadzenie Noblowskie w Karolinska Institutet postanowiło, że “medyczny Nobel” trafi w ręce Svante Pääbo, szwedzkiego genetyka, “za odkrycia dotyczące genomów wymarłych hominidów i ewolucji człowieka”. Wiele lat temu, bo już w 1997 roku, Pääbo i jego zespół donosili o udanych

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2022-10-03
Dla wszystkich

Molekularny wyłącznik pamięci

Kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) zawiera informacje genetyczne niezbędne do budowy i funkcjonowania organizmu. Niejako pośrednią formą tej informacji jest kwas rybonukleinowy (RNA), gdyż dopiero na jego podstawie powstają funkcjonalne białka. Jednakże tylko część DNA zawiera dane, które służą do produkcji białek. Reszta to tzw. niekodujące DNA. Produktem jego transkrypcji jest niekodujące RNA. Niewiele obecnie wiadomo o roli tych fragmentów kodu genetycznego. Naukowcy z University of Alabama w Birmingham badali fragment niekodującego RNA o nazwie NEAT1. Opierali

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2019-07-05
Dla wszystkich

Neurologiczne dziedzictwo – kształt czaszki i mózgu współczesnych ludzi zależny od neandertalskich genów

Jedną z najbardziej charakterystycznych cech współczesnego człowieka, odróżniającą go od pozostałych naczelnych, jest kulisty kształt czaszki i mózgu. Naukowcy od lat próbują ustalić, w jaki sposób gatunek Homo sapiens ewoluował i jak zmieniające się geny wpływały na pojawianie się konkretnych cech fenotypowych. Badacze z niemieckiego Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka i holenderskiego Instytutu Psycholingwistyki Maxa Plancka skupili się na zależnościach między kształtem mózgu a obecnością określonych fragmentów DNA u ludzi współczesnych. “Naszym celem była identyfikacja

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-12-24
Dla wszystkich

Nowy gen pozwoli chodzić?

Wypadki komunikacyjne, sportowe czy choroby takie jak gruźlica mogą doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego, czego rezultatem może być paraplegia – paraliż kończyn dolnych lub tetraplegia – paraliż czterokończynowy. Oba rodzaje porażeń powstają w wyniku zniszczenia włókien nerwowych (aksonów), które przesyłają informacje z mózgu do mięśni i z powrotem. Niestety aksony u osób dorosłych po urazie nie odzyskują w pełni swojej funkcji. Te tworzące drogę korowo-rdzeniową, która kontroluje dowolne ruchy precyzyjne, są szczególnie oporne na regenerację.

Przeczytaj całość
Dominika Kawka 2021-01-25
Dla wszystkich

Otyłość – zaburzenie neurorozwojowe?

W ciągu ostatnich dziesięcioleci problem otyłości stał się znacznie poważniejszy niż wcześniej. Obecnie szacuje się, że dotyka on ponad 2 mld ludzi na całym świecie, co czyni go jedną z najważniejszych przyczyn złego stanu zdrowia na całym świecie. Niektórzy naukowcy uważają, że zamiast skupiać się na leczeniu otyłości, należy jej przeciwdziałać. Poszukują więc jej przyczyn. Już wcześniej zostało wykazane, że geny najsilniej związane z otyłością ulegają ekspresji w mózgu – w jądrze łukowatym podwzgórza, które

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2022-10-04
Dla wszystkich

Otyłość a mózg i genetyka

Wcześniejsze genetyczne badania molekularne wykazały, że większość genów związanych z otyłością ulega ekspresji w ośrodkowym układzie nerwowym. Otyłość ma również wpływ na morfologię mózgu, sprawność poznawczą, czy osobowość. W bieżącym badaniu sprawdzono czy zmiany tych czynników są skorelowane z dziedziczną zmiennością wskaźnika masy ciała (BMI). W tym celu przebadano 1200 osób za pomocą obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MRI, ang. magnetic resonance imaging). Okazało się, że genetyczna zmienność w BMI była istotnie skorelowana z grubością kory

Przeczytaj całość
Joanna Przybyszewska 2018-09-14
Dla wszystkich

Sens życia zapisany w genach

Pytanie o sens życia jest chyba równie stare jak ludzkość. Od wieków spędza sen z powiek głównie filozofom, ale odpowiedź na nie starają się znaleźć także naukowcy. Czy istnieje jeden nadrzędny cel, wspólny dla wszystkich ludzi, czy też dla każdego człowieka sensem życia będzie coś zupełnie innego? Zespół naukowców z ośrodków badawczych w Amsterdamie postanowił przyczynić się do wyjaśnienia tych kwestii. Uczeni przeanalizowali dane dostępne w ramach brytyjskiego projektu Biobank, w którym wzięło udział ponad

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-10-05
Dla wszystkich

Wpływ środowiska na geny i inteligencję

Naukowcy od dziesięcioleci starają się ustalić, jakie czynniki – genetyczne czy środowiskowe – w najsilniejszym stopniu wpływają na iloraz inteligencji (IQ). Wyniki wielu badań wykazały, iż zmiany genetyczne mogą mieć o wiele mniejsze znaczenie. Z całą pewności nie są bowiem w stanie wyjaśnić dużego wzrostu średnich wyników testów na inteligencję, który pojawił się w ciągu jednego pokolenia, w drugiej połowie XX wieku. Wyniki licznych badań udowodniły, że niektóre doświadczenia, taki jak silny stres, mogą prowadzić

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-09-26
Dla wszystkich

Wysoki poziom cholesterolu czynnikiem ryzyka dla choroby Alzheimera?

Leczenie choroby Alzheimera w stadium, gdy pojawiają się już objawy jest niewydajne. Dlatego też naukowcy na całym świecie poszukują czynników sprzyjających rozwojowi tego schorzenia. Gdyby udało się je zidentyfikować, być może pojawiłaby się szansa na wprowadzenie odpowiedniej profilaktyki, aby nie dopuścić do rozwoju objawów. Od lat wiadomo, że istnieją powiązania między chorobą Alzheimera a pewnymi odmianami genu APOE, biorącego udział w metabolizmie lipidów i cholesterolu. Niektóre z nich mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia tego schorzenia nawet

Przeczytaj całość
Agnieszka Markowska-Jędra 2018-11-28