Zdolności poznawcze

Mózg niemowlęcia pamięta, choć ono zapomina

Pamięć to kluczowa zdolność poznawcza człowieka. Jednakże wydaje się, że zaczyna ona działać dopiero około 3 lub 4 roku życia – przecież większość z nas nie posiada żadnych wspomnień z pierwszych lat swojego istnienia. Wielu naukowców przypisuje fakt istnienia tzw.

Neurofizjologia

Mszyste i ziarniste wspomnienia o miejscach

Mózg najszybciej zapamiętuje miejsca odwiedzane po raz pierwszy. Każda kolejna wizyta w danym otoczeniu generuje mniej nowych  wspomnień, bowiem zapamiętane zostają jedynie te elementy, które uległy zmianie. Neuronalne mechanizmy działania tej formy pamięci długotrwałej pozostają przedmiotem intensywnych badań. Jedno z

Neurofizjologia

Mucha w VR

Każdego lata nasze kuchnie odwiedzają istne chmary nieproszonych, brzęczących gości – muszek owocowych (Drosophila melanogaster). Na pierwszy rzut oka te owady nie mają wiele wspólnego ze ssakami. A jednak pozory mylą! Naukowcy z prestiżowego Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego przeprowadzili

Zdrowie fizyczne

Nadciśnienie i emocje – czy idą w parze?

W przypadku nadciśnienia siła nacisku krwi na ściany arterii jest ponadprzeciętnie wysoka, co może prowadzić do uszkodzeń układu krwionośnego i dalszych chorób. Choć na nadciśnienie cierpi ponad miliard ludzi z całego świata, przyczyna tego schorzenia pozostaje nieuchwytna. Czy może one

Neurofizjologia

Nawiedzony dom dla dobra nauki

Aktywacja sympatycznej gałęzi autonomicznego układu nerwowego, potocznie zwana reakcją walki lub ucieczki, to ewolucyjny sposób na przygotowanie organizmu do samoobrony lub ewakuacji w obliczu realnego bądź pozornego zagrożenia. Niegdyś pomagała nam ona uniknąć głodnego lwa, a dziś oznajmia obecność szefa

Technologia

Neuroboty – laboratorium w probówce

Trójwymiarowe konstrukcje złożone z komórek nerwowych – tzw. „sferoidy korowe” – to najnowszy trend neurobiologii. Te miniaturowe – ich objętość nie przekracza 1 milimetra sześciennego – systemy operują na tych samych zasadach, co pełnowymiarowe mózgi. Dlatego mają ogromny potencjał, gdyż

Neurofizjologia

Neurony od przekonania

Każdy człowiek codziennie podejmuje mnóstwo decyzji: co na siebie włożyć, co zjeść, z kim się spotkać. Wszystkie wybory dokonywane są z większym lub mniejszym przekonaniem. Zespół badaczy z Uniwersytetu w Bonn postanowił zweryfikować istnienie neuronów, których aktywność wskazywałaby subiektywną wartość

Neurofizjologia

Niech przemówi mózg

Niektórzy ludzie utknęli wewnątrz swoich umysłów. Mogą odczuwać, postrzegać i myśleć, lecz w wyniku urazu lub choroby mózgu ich zdolność ekspresji uległa zniszczeniu. Jedyną nadzieją na przywrócenie możliwości komunikacji ze światem zewnętrznym jest dla nich neurotechnologia. Dekodowanie sygnałów neuronalnych w

Dieta

Niekoniecznie bez mięsa, ale koniecznie z roślinami – dla zdrowego mózgu

O tym, że właściwe odżywianie się jest kluczowe dla zdrowia całego organizmu, wiadomo nie od dziś. Wyniki wielu badań udowodniły, że spożywanie nieprzetworzonych, roślinnych produktów spożywczych zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę i choroby serca. Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda postanowili sprawdzić

Neurofizjologia

Nowa rola wzgórza

Proces podejmowania decyzji jest zależny od elastycznego przetwarzania złożonego strumienia informacji. Jednak sposób, w jaki mózg przystosowuje swoje działanie do bieżących wyzwań pozostaje niejasny. Te wyzwania różnią się od siebie poziomem trudności. Np. decyzje podejmowane podczas prowadzenia auta zdecydowanie różnią

Zdolności poznawcze

Noworodki gotowe do czytania

Naukowcy badający językowe zdolności człowieka odkryli region mózgu odpowiedzialny za rozpoznawanie słów na podstawie bodźców wzrokowych i nadali mu nazwę „obszar wzrokowej formy słów” (ang. visual word form area, VWFA). Znajduje się on w zakręcie wrzecionowatym kory skroniowej i choć

Technologia

Oddychająca poduszka koi nerwy

Epizod związany ze stanem lękowym dotyka co trzecią osobę na świecie – chociażby w odpowiedzi na wyjątkowo stresujące wydarzenie. Nawracające stany lękowe są dziewiąte na światowej liście przyczyn niepełnosprawności. Obecnie najczęściej wykorzystywane narzędzia w leczeniu zaburzeń nastroju – w tym

Zdrowie fizyczne

Odporni na starość

Choć kalendarz przypomina nam, że stajemy się coraz starsi, to nie odzwierciedla on wiernie naszego wieku biologicznego. Istnieją przecież dziarscy i samodzielni 80-latkowie, a także schorowani i osłabieni 60-latkowie. Zatem od czego zależy przebieg biologicznego starzenia się? Na to pytanie

Relacje

Odpowiednie (romantyczne) nastawienie to klucz do sukcesu

Na seksualność człowieka składa się cała gama zachowań i przekonań związanych z formowaniem relacji międzyludzkich. Z perspektywy ewolucyjnej seksualność zapewnia podtrzymanie ciągłości gatunku poprzez wzbudzanie podniecenia seksualnego, które motywuje ludzi do nawiązywania relacji. Podniecenie seksualne pełni zatem kluczową rolę w

Zdrowie psychiczne

Optymistyczne perspektywy na starość

Choć starość kojarzy się z przytępieniem zmysłów i osłabieniem ciała, ma ona też inny aspekt. Przecież powiada się, iż na starość ludzie dziecinnieją – stają się bardziej skłonni do żartów i częściej opowiadają o pozytywnych wspomnieniach, niż gdy są w

Relacje

Posłuszeństwo wbrew moralności

Historia ludzkości zna wiele przypadków, w których ludzie dopuszczali się okrucieństwa, ponieważ otrzymali takie polecenie od swoich zwierzchników. Przestępstwa wojenne niejednokrotnie popełniane były przez “zwykłych” ludzi, którzy wykonywali jedynie rozkazy innych. Klasycznym przykładem tego zjawiska są ludobójstwa, zwane także w

Neurofizjologia

Poziom stresu we włosach

Statystycznie rzecz biorąc, niemal co drugi Polak regularnie znajduje się pod wpływem silnego stresu. Ma to negatywny wpływ na dobrostan psychologiczny tych osób, lecz również fizyczny. Przewlekły stres może bowiem przyczyniać się do rozwoju chorób układu krwionośnego lub trawiennego, a

Zdrowie fizyczne

Probiotyk na depresję?

Zdaniem WHO co szósty człowiek na świecie doświadczy w swoim życiu epizodu depresji. Osoby, które dopada ten stan, ledwo są w stanie wygrzebać się z łóżka. Doskwiera im dotkliwy brak energii, apetytu i chęci do życia. Dziś eksperci używają narzędzi

Technologia

Proteza wzroku

Na całym świecie około 40 milionów osób cierpi z powodu zupełnej ślepoty, a kolejne 250 milionów – ze względu na inną formę zaburzenia wzroku. Naukowcy od dawna marzą o przywróceniu im zdolności widzenia. Ich plan to dostarczenie informacji o bodźcach

Relacje

Przytulanie nie zrobi z wilka psa

Psy mają zdolność do rozpoznawania ludzkich intencji na podstawie gestów i komend: wystarczy wziąć do ręki smycz, by pies podbiegł do drzwi, wiedząc, że zaraz pójdzie na spacer. Ta umiejętność może wydawać się zupełnie zwyczajna, lecz w istocie jest złożoną

Neurofizjologia

Psychodeliczne remedium na migrenę

Psylocybina – główna substancja aktywna tzw. „magicznych grzybków” – ma nie tylko potencjał rekreacyjny. Od kilku lat trwa „psychodeliczny renesans”. Prowadzi się wiele badań nad możliwością terapeutycznego zastosowania substancji psychoaktywnych. Niedawno naukowcy odkryli skuteczność psylocybiny w terapii depresji i stanów