Na seksualność człowieka składa się cała gama zachowań i przekonań związanych z formowaniem relacji międzyludzkich. Z perspektywy ewolucyjnej seksualność zapewnia podtrzymanie ciągłości gatunku poprzez wzbudzanie podniecenia seksualnego, które motywuje ludzi do nawiązywania relacji. Podniecenie seksualne pełni zatem kluczową rolę w tworzeniu związków z potencjalnie wartościowymi partnerami. Naukowcy z brytyjskiego Uniwersytetu w Rochester i izraelskiego Interdyscyplinarnego Centrum Herzliya przeprowadzili trzy niezależne badania, by udokumentować wpływ podniecenia seksualnego na postrzeganie atrakcyjności i zachowania społeczne. Wyniki ich pracy zostały opublikowane w czasopiśmie “Journal of Social and Personal Relationships”.
Seria eksperymentów obejmowała trzy badania. Na potrzeby każdego z nich do udziału zaproszono około 100 heteroseksualnych singli obu płci w wieku od 20 do 32 lat. Następnie seksualność połowy uczestników była pobudzana w warunkach laboratoryjnych poprzez prezentację erotycznych (ale nie pornograficznych) zdjęć. Pozostali badani oglądali zdjęcia przedstawiające treści neutralne. Dzięki temu badacze mogli sprawdzić, jak wzbudzone w ten sposób podniecenie seksualne – nazwane przez nich “nastawieniem romantycznym” (ang. sexy mindset) – wpływa na zachowania uczestników.
W pierwszym badaniu uczestnicy zostali losowo dobrani w pary, a ich zadaniem było przeprowadzenie rozmowy. W trakcie krótkiej wymiany zdań przekazywali informacje o swoich zainteresowaniach, pozytywnych cechach oraz planach na przyszłość. Na potrzeby drugiego badania wszyscy uczestnicy obejrzeli to samo nagranie, w którym potencjalny partner płci przeciwnej opowiadał o sobie. Zadaniem badanych było nagranie krótkiego wideo jako odpowiedzi na obejrzany materiał. Z kolei w trzecim etapie badań naukowcy podjęli się próby wyjaśnienia, w jaki sposób podniecenie seksualne wpływa na ocenę poziomu zainteresowania partnera. Tym razem uczestników poproszono o to, by przeprowadzili rozmowę z atrakcyjną osobą płci przeciwnej (która w rzeczywistości była członkiem zespołu badawczego) przez internet. Następnie badani oceniali, czy osoba, z którą rozmawiali, jest zainteresowana nawiązaniem bliższej relacji. We wszystkich tych badaniach uczestnicy określali również atrakcyjność drugiej osoby.
Przebieg badań rejestrowano przy pomocy kamery. Następnie uzyskane w ten sposób nagrania zostały przeanalizowane przez zespół badaczy. W pierwszym badaniu naukowcy skupili się na tym, jak często u badanych występowały tzw. zachowania bezpośrednie, które mogą wskazywać na zainteresowanie nawiązaniem bliższej relacji. Do takich zachowań zalicza się m.in. bliskość fizyczną, częsty kontakt wzrokowy, a także wymianę uśmiechów. W drugim badaniu zespół naukowców przeanalizował zebrane nagrania pod kątem ilość prób wzbudzenia pozytywnego wrażenia w drugiej osobie. Natomiast w trzecim badaniu naukowcy sprawdzili zależność między romantycznym zainteresowaniem uczestnika drugą osobą, a jego oceną prawdopodobieństwa, że druga osoba to zainteresowanie odwzajemnia. Następnie porównano wyniki uczestników o “nastawieniu romantycznym” i neutralnym. Wyniki tych analiz były jednoznaczne. Uczestnicy, których seksualność była pobudzana, wykazywali więcej zachowań bezpośrednich niż ci, którzy oglądali neutralne treści. Co więcej, postrzegali oni potencjalnych partnerów jako bardziej atrakcyjnych, a także wysoko oceniali ich poziom zainteresowania nawiązaniem relacji romantycznej. To właśnie ta modyfikacja percepcji może sprawiać, że ludzie mają odwagę przełamać strach przed odrzuceniem i podjąć próbę nawiązania relacji.
“Oczekiwanie, że zainteresowanie drugą osobą jest odwzajemnione, ułatwia nawiązanie bliższego kontaktu, ponieważ zmniejsza strach przed odrzuceniem – wyjaśnia Harry Reis, profesor psychologii na Uniwersytecie Rochester. – Główną funkcją pociągu seksualnego jest ułatwienie nawiązywania relacji z partnerami atrakcyjnymi seksualnie.”
Badaczom z międzynarodowego zespołu udało się potwierdzić, że “nastawienie romantyczne” pozytywnie wpływa na ocenę atrakcyjności potencjalnych partnerów. Ponadto podniecenie seksualne sprawia, iż wzrasta wiara w sukces zalotów. Te wyniki sugerują, że aktywacja seksualności modyfikuje postrzeganie siebie i innych tak, by promować budowanie relacji międzyludzkich.
