...
Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Tag: dopamina

Dla wszystkich

Co lubią muszki owocowe?

Zwierzęta mają swoje ulubione smaki i zapachy. W kwestii smaku ich gusta są dosyć zbieżne: przyciągają je cukier i tłuszcz, a odrzuca gorycz. W przypadku zapachów do najatrakcyjniejszych należą te wydobywające się ze świeżego jedzenia. Woń zepsutego jedzenia stanowi zaś sygnał, który zwierzęta odczytują jako “uwaga, niebezpieczeństwo!” Aby móc dokonywać rozróżnień tego typu, mózg potrzebuje neuronów sygnalizujących, co jest lubiane, a co nie. Układ dopaminergiczny, lepiej znany jako układ nagrody, odgrywa istotną rolę w tej

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Czego jeszcze nie wiemy o dopaminie?

Dopamina zajmuje szczególne miejsce wśród neurotransmiterów. Na przełomie dziesiątek lat badania udowodniły jej kilka istotnych funkcji, m.in. w usprawnieniu procesów uczenia się, we wzroście motywacji i wydajności ruchowej. Pojawia się pytanie, jak to możliwe, że jeden neuroprzekaźnik może odgrywać kluczową rolę w tak wielu niezależnych procesach. Wyjaśnienie tych oddziaływań to prawdziwe wyzwanie, gdyż mózgi ludzi i innych ssaków posiadają różne rodzaje neuronów dopaminergicznych zaangażowanych w wysoce złożone szlaki neuronowe. Badanie przeprowadzone przez zespół Vanessy Ruty

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dlaczego głęboka stymulacja mózgu działa?

Głęboka stymulacja mózgu (ang. deep brain stimulation, DBS) stosowana jest w terapii choroby Parkinsona już od kilku dziesięcioleci. Leczenie polega na umieszczeniu kilku niewielkich drucików w mózgu pacjenta, głównie w obszarach łączących się z brzuszną częścią wzgórza. Wielokrotnie wykazano, że sporadyczne stosowanie impulsów elektrycznych pozwala zmniejszyć intensywność objawów takich jak drżenie, sztywność mięśni czy spowolnienie ruchów. “Chociaż głęboką stymulację mózgu stosuje się w leczeniu choroby Parkinsona przez ponad trzy dekady, jej mechanizm działania nie jest

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Dopamina – przyjemność to nie wszystko

Prasa popularnonaukowa często nazywa dopaminę “cząsteczką przyjemności”, ponieważ jest to główny neurotransmiter w tzw. układzie nagrody. Wśród naukowców panuje jednak przekonanie, że rola tej substancji jest bardziej złożona. Dominujący model działania neuronów dopaminergicznych unerwiających jądro półleżące – kluczową strukturę tego układu – głosi, że dopamina sygnalizuje oczekiwanie na nagrodę. Jeśli zaś nagroda nie pojawi się, aktywność dopaminy dopasuje oczekiwania do bieżących warunków. Jednakże ten model nie wyjaśnia wielu innych okoliczności, w które uwikłana jest ta

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Jak dopamina steruje motywacją

Dlaczego właściwie robimy cokolwiek? Co sprawia, że wysilamy się, by osiągnąć nasze cele – nawet te niezbyt ekscytujące, takie jak przygotowanie posiłku? Neurologiczna odpowiedź na te pytania jest ukryta głęboko w mózgu, w tzw. układzie nagrody. Ten system kontroluje naszą chęć do pracy, zdolność do podejmowania ryzyka, a także umiejętność cieszenia się z osiągnięcia zamierzonego celu. Zaburzenie jego działania prowadzi do zmniejszenia motywacji oraz do zespołu chronicznego zmęczenia. Neuronaukowcy próbują odszyfrować jego anatomię tak, by

Przeczytaj całość

Jedzenie nagradza nasz mózg dwukrotnie

Badanie przeprowadzone przez niemieckich naukowców z Max Planck Institute for Metabolism Research dowodzi, że reakcje na linii układ trawienny-mózg stanowią integralną całość procesu związanego ze spożywaniem pokarmów, co wyjaśniałoby dlaczego człowiek wykazuje skłonność do przejadania się żywnością, która najbardziej mu smakuje. Dowiedziono, że jedzenie wywołuje uwalnianie dopaminy (neuroprzekaźnika pobudzającego) w różnych częściach mózgu, w dwóch odmiennych punktach czasowych na osi trwania całego procesu trawienia. Neuroprzekaźnik ten powoduje, że smaczne jedzenie warunkuje poczucie nagrody i satysfakcji

Przeczytaj całość
Dla zalogowanych

Kawa i mózg

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas!

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Kobiety mają odporniejsze neurony dopaminergiczne niż mężczyźni?

Niektóre choroby częściej dotykają mężczyzn niż kobiety. Jedną z nich jest choroba Parkinsona, która rozwija się w wyniku stopniowej utraty komórek dopaminergicznych w części mózgu nazywanej istotą czarną. Główne objawy tego schorzenia to: drżenie rąk, sztywność kończyn i tułowia, powolność ruchu, słaba równowaga i koordynacja oraz zaburzenia mowy. Symptomy widoczne są zazwyczaj dopiero, gdy około 80% komórek dopaminergicznych istoty czarnej ulegnie zniszczeniu. Do zaniku tkanki nerwowej w tym obszarze mogą przyczyniać się mutacje genetyczne, jednak

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Nagroda na życzenie

Układ nagrody to nazwa struktur mózgu związanych z kontrolą zachowania i motywacją. Ich pobudzenie skutkuje wyrzutem dopaminy i pojawienie się uczucia przyjemności. Ma to miejsce w sytuacjach zaspokajania popędów, takich jak spożywanie smacznego pokarmu czy zachowania seksualne. Wiadomo, że dopamina uwalniana jest nie tylko po kontakcie z bodźcem nagradzającym, ale także w oczekiwaniu na taki bodziec. Udowodniono również, że wyrzuty dopaminy mogą pojawiać się spontanicznie, bez pojawienia się (i bez przewidywania pojawienia się) jakiejkolwiek nagrody.

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Powrót do domu jak kokaina

Dopamina to neuroprzekaźnik nierozerwalnie związany z układem nagrody – bardzo starą strukturą w mózgu, która sprawia, że to co pożądane przez organizm jest przyjemne. Odpowiada również za motywację do działania, którego efektem jest przyjemność. Jednak udział dopaminy w procesach motywacyjnych i odczuwaniu przyjemności zależy m.in. od tego, w jakich obszarach mózgu jest ona wydzielana. Na szczególną uwagę zasługuje jądro półleżące (NAc, ang. nucleus accumbens), stanowiące jedną z części układu nagrody. Do wyrzutu dopaminy w NAc

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Przewlekły stan zapalny zmniejsza motywację do działania

Część objawów depresji wynika ze zmniejszonej aktywności neuroprzekaźnictwa dopaminergicznego. Dopamina jest bowiem neuroprzekaźnikiem, który aktywuje tzw. układ nagrody, warunkujący odczuwanie przyjemności. Stanowi również źródło odczuwanej energii motywacji do działania. Przyczyny obniżenia poziomu dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym mogą być bardzo różne, co znacząco utrudnia leczenie. Zespół naukowców z Emory University powiązał zmniejszenie aktywności dopaminy z występowaniem stanu zapalnego w organizmie. Udowodniono, że jest to swoisty mechanizm ochronny. “Kiedy organizm walczy z infekcją lub leczy ranę,

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Wpływ dopaminy na czerpanie przyjemności ze słuchania muzyki

Grupa hiszpańskich naukowców z University of Barcelona oraz innych jednostek naukowych w Barcelonie zbadali w jakim stopniu dopaminergiczna transmisja synaptyczna wpływa na stymulację szlaków nagrody, indukowanych przez słuchanie muzyki. Badacze farmakologicznie manipulowali transmisją dopaminergiczną podczas słuchania utworów muzycznych przez uczestników doświadczenia i wykazali ścisłą zależność pomiędzy poziomem tego neuroprzekaźnika, a odczuwaniem przyjemnych doznań związanych ze słuchaniem muzyki. Grupę badawczą stanowiło 27 zdrowych osób, którym doustnie podawano bezpośredni prekursor dopaminy – L-DOPA oraz antagonistę tego neuroprzekaźnika

Przeczytaj całość