Wcześniaki to noworodki, które przychodzą na świat przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży. Mają one na ogół znacznie niższą masę urodzeniową niż dzieci, które urodziły się w okolicy 40. tygodnia ciąży. Ponieważ organizm wcześniaka nie jest jeszcze w pełni dojrzały, procesy adaptacyjne zwykle przebiegają u nich w dość trudnych warunkach, a to z kolei negatywnie wpływa na rozwój układu oddechowego, nerwowego, pokarmowego, hormonalnego i innych. Jak się okazuje, jednym ze sposobów na poprawę rozwoju mózgu u wcześniaków może być podanie im kwasów omega-3 – jeszcze podczas pobytu w szpitalu.
Dzieci urodzone przedwcześnie mają nieco niższe wyniki w testach IQ niż maluchy urodzone w terminie. Często towarzyszą temu również zaburzenia funkcji poznawczych. Co ciekawe, tkanka nerwowa wcześniaków pozbawiona jest naturalnego zapasu kwasu dokozaheksaenowego (DHA), który ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju mózgu, układu odpornościowego, a także narządu wzroku. DHA zaliczany jest do grupy kwasów omega-3. Jednakże substancja ta nie może być naturalnie syntetyzowana przez ludzki organizm, dlatego należy dostarczać ją z zewnątrz – z pożywieniem lub suplementami diety.
Grupa badaczy z South Australian Health and Medical Research Institute (SAHMRI) na czele z dr Jacqueline Gould, chciała sprawdzić, jaka jest zależność między niedoborem kwasów tłuszczowych omega-3 a IQ wcześniaków. Naukowcy wyszli z założenia, że wczesne uzupełnienie niedoborów DHA w czasie ciąży przełoży się na szybsze dojrzewanie układu nerwowego. Czy ich hipoteza znalazła potwierdzenie w przeprowadzonych badaniach?
W badaniu udział wzięły 323 niemowlęta urodzone przed 29. tygodniem ciąży. Tuż po urodzeniu, aż do momentu wypisu ze szpitala, podawano im dojelitowo DHA w dawce 60 mg/kg masy ciała. Grupę kontrolną stanowiły 333 wcześniaki, które nie otrzymały takiej suplementacji. Po upływie 5 lat dzieci z obu grup przeszły testy IQ dla wieku przedszkolnego i skali inteligencji Wechslera. Wyniki badań wykazały, że IQ wcześniaków, którym podawano kwas DHA było aż o 3,5 punktu wyższe niż u tych, które nie otrzymywały tego kwasu. Jak się zatem okazuje, suplementacja DHA może poprawić wydajność poznawczą u wcześniaków. Może stanowić zatem prostą profilaktykę, która wspiera prawidłowy rozwój mózgu.
Stosowanie kwasu DHA jest rekomendowane przez cały okres ciąży (a także wcześniej, na etapie planowania dziecka), a zwłaszcza w 3 trymestrze, gdy rozwój mózgu jest szczególnie dynamiczny. Źródłem kwasów DHA są przede wszystkim ryby morskie, ale również algi, orzechy i oleje roślinne. Dobrym rozwiązaniem jest dostarczanie kwasów omega-3 w innej postaci, np. w kapsułkach. Regularna suplementacja tymi kwasami pozytywnie wpływa nie tylko na rozwój układu nerwowego, ale także zapobiega przedwczesnym porodom, zmniejsza ryzyko alergii u dziecka i usprawnia funkcje motoryczne.
