Neurofizjologia

Czy psy rozpoznają ludzkie twarze?

Rozpoznawanie twarzy i jej wyrazu jest kluczowe dla efektywnej komunikacji – zarówno u ludzi jak i u innych ssaków naczelnych. Ta funkcja jest tak istotna, że w ludzkim układzie wzrokowym powstał specjalny obszar – zakręt wrzecionowaty (ang. fusiform face area,

Neurofizjologia

Czy spoidło wielkie zawsze jest potrzebne?

Ciało modzelowate składa się z wiązek zmielinizowanych aksonów i odpowiada za przesył informacji pomiędzy półkulami mózgu. Na każde 4000 osób na świecie przypada jedna, od urodzenia pozbawiona tej struktury. Większość z nich doświadcza całej gamy zaburzeń dotyczących percepcji, rozumowania i

Zdrowie fizyczne

Czy stres sprawia, że starzejemy się szybciej?

Naukowcy niedawno opracowali nowy sposób pomiaru wieku biologicznego organizmu na podstawie zmian chemicznych zachodzących w DNA. Te zmiany, zwane „zegarami epigenetycznymi”, są naturalnym elementem starzenia się, jednak u różnych ludzi występują w różnym wieku. Wyniki badań naukowych potwierdziły, że stanowią

Neurofizjologia

Czy wiesz, ile ważysz?

To, jak postrzegamy nasze ciała, nie zawsze jest zgodne z klinicznymi wytycznymi „niedowagi”, „normalnej wagi”, „nadwagi” i „otyłości” ustalonymi przez Światową Organizację Zdrowia. W wyniku zniekształcenia samooceny wielkości ciała lub niezadowolenia z jego wyglądu może dojść do rozwoju zaburzeń odżywiania,

Neurofizjologia

Depresja zabija astrocyty?

Depresja kliniczna powoduje przede wszystkim nieustający smutek oraz całkowitą utratę zainteresowania światem zewnętrznym. Prowadzi to do poważnych zaburzeń psychicznych i fizycznych. Nieleczona choroba nierzadko kończy się samobójstwem. Zespół naukowców Instytutu Douglasa, należącego do Uniwersytetu McGill, wykorzystał analizę strukturalną tkanki mózgu

Dieta

Dlaczego nastolatkowie nie powinni się upijać

Upijanie się to jeden najmniej bezpieczniejszych sposobów spożywania alkoholu. Według kryteriów przyjmowanych przez naukowców można za takowe uznać przypadku mężczyzn przyjęcie co najmniej czterech (dla kobiet) lub pięciu (dla mężczyzn) jednostek alkoholu w ciągu dwóch godzin. Takie zachowanie jest powiązane

Neurofizjologia

Dlaczego starsi mają problem ze znalezieniem słów?

Starzenie się nieuchronnie prowadzi do spadku kontroli funkcji poznawczych. W przypadku mowy jest to związane z paradoksem – starsi dorośli mają większe trudności ze znalezieniem odpowiednich słów niż młodsi, choć przecież posiadają większy zakres słownictwa. Dotychczas nie udało się odkryć

Neurofizjologia

Do biegu – neurony – start!

Codziennie wykonujemy niezliczoną ilość czynności. Niektóre z nich są zaplanowane wcześniej i zrealizowane z opóźnieniem. Na przykład w dzieciństwie, stojąc na linii startu, czekaliśmy na sygnał od wuefisty aby wystartować w sprincie. Jako dorośli, stojąc na światłach skrzyżowania, czekamy na

Neurofizjologia

Dopamina – przyjemność to nie wszystko

Prasa popularnonaukowa często nazywa dopaminę „cząsteczką przyjemności”, ponieważ jest to główny neurotransmiter w tzw. układzie nagrody. Wśród naukowców panuje jednak przekonanie, że rola tej substancji jest bardziej złożona. Dominujący model działania neuronów dopaminergicznych unerwiających jądro półleżące – kluczową strukturę tego

Zdolności poznawcze

Dysleksja – problem nie tylko z czytaniem

Dysleksja to zaburzenie poznawcze, które wiąże się z trudnościami w przyswajaniu informacji wzrokowej. Dotyka ono około 20% populacji i jest najpowszechniejszym zaburzeniem uczenia się. Pozostałe to np. dysgrafia lub dyskalkulia, które często towarzyszą dysleksji. Problem z przyswajaniem wiedzy nierzadko przekłada

Technologia

Dziwne sny cyfrowego mózgu

Nocny odpoczynek wywiera ogromny wpływ na jakość funkcjonowania poznawczego człowieka w ciągu dnia. Wystarczy jedna nieprzespana noc, by kluczowe zdolności intelektualne – np. pamięć – uległy znacznemu osłabieniu. Sen możemy podzielić na dwie występujące naprzemiennie fazy. W trakcie pierwszej –

Neurofizjologia

Faza REM do sprzątania mózgu

Naukowcy od lat próbują odkryć, dlaczego niemal wszystkie zwierzęta śpią, pomimo iż osłabia to ich czujność i naraża na atak drapieżników. Wiele badań aktywności mózgu podczas snu zostało przeprowadzonych, by wyjaśnić tę zagadkę, lecz przyniosły one niespójne rezultaty. Dlatego zespół

Neurofizjologia

GABA a odbiór bodźców wizualnych w autyzmie

Osoby ze spektrum autyzmu przetwarzają informacje sensoryczne inaczej niż osoby „neurotypowe”, czyli nie posiadające zdiagnozowanych przypadłości neurologicznych. Te różnice mogą prowadzić do wrażliwości sensorycznej, która jest źródłem napięcia psychofizycznego, pojawiającego się u niektórych autystów. Jednak dotychczas nie ustalono neurologicznych czynników

Środowisko

Gaworzące nietoperze

Gaworzenie to kamień milowy w rozwoju mowy niemowląt. Czy występuje też wśród innych gatunków, które posługują się jakąś formą języka? Przykładem takiego gatunku są nietoperze woreczkowate (Saccopteryx bilineata). Posiadają ogromny repertuar skomplikowanych zawołań i komunikatów, stosowanych przede wszystkim w rytuałach

Zdrowie psychiczne

Gaz rozweselający na depresję

Podtlenek azotu, popularnie zwany „gazem rozweselającym”, to środek znieczulający kojarzony przede wszystkim z gabinetem stomatologicznym. Wbrew swej nazwie ma on silne działanie nasenne i niewielkie właściwości euforyzujące. Przy tym bardzo szybko i dobrze wchłania się z płuc do tkanek organizmu,

Relacje

Głos mamy ukoi ból

Dziecko urodzone przed 37 tygodniem ciąży – tzw. wcześniak – trafia do inkubatora na oddziale intensywnej opieki, ponieważ samo nie jest w stanie oddychać ani jeść. W związku z tym jest ono niemal całkowicie odseparowane od rodziców, którzy nie mają

Technologia

Gra komputerowa nauczy czytać

Jakie zdolności poznawcze są niezbędne, aby nauczyć się czytać? Prawdopodobnie pierwsza, która przychodzi na myśl, to przekształcenie wyglądu liter na odpowiedni dźwięk. Jednak, jak podkreślają naukowcy z Genewy, potrzeba czegoś więcej, by nauczyć się czytać płynnie. Czytanie angażuje bowiem kilka

Technologia

Gra wywołująca halucynacje u ludzi i u myszy

Mysz polna jest organizmem modelowym, który dostarcza wielu bezcennych wskazówek dotyczących mechanizmów chorób takich jak nowotwory, cukrzyca, a nawet COVID-19. Badania na tym modelu zwierzęcym są prowadzone w laboratoriach naukowych całego świata. Lecz jeśli chodzi o zaburzenia pracy umysłu takie

Zdolności poznawcze

Ile komórek potrzeba, by pamiętać?

Zdolność zapamiętywania informacji napotkanych w przeszłości umożliwia organizmowi podejmowanie lepszych decyzji w przyszłości – chociażby podczas poszukiwania pożywienia bądź unikania drapieżników. Do tej pory w nauce dominowało właściwie niekwestionowane założenie, że do wytwarzania wspomnień niezbędny jest przynajmniej podstawowy układ nerwowy.

Relacje

Internet – przyjaciel młodzieży

Okres nastoletni wiąże się z głębokimi przemianami ciała oraz osobowości, przez co może być dość stresujący. Współcześni nastolatkowie dorastają otoczeni szeroką gamą najnowszych zdobyczy technologicznych: smartfonów, tabletów, konsol itp. Dla wielu z nich spędzanie czasu online to sposób na nudę

Neurofizjologia

Jak dopamina steruje motywacją

Dlaczego właściwie robimy cokolwiek? Co sprawia, że wysilamy się, by osiągnąć nasze cele – nawet te niezbyt ekscytujące, takie jak przygotowanie posiłku? Neurologiczna odpowiedź na te pytania jest ukryta głęboko w mózgu, w tzw. układzie nagrody. Ten system kontroluje naszą