W środowisku naukowym powszechnie wiadomo, że choroba Alzheimera rozpoczyna się na długo przed pojawieniem się pierwszych objawów klinicznych. Procesy neurodegeneracyjne mogą toczyć się przez dziesięciolecia, powodując uszkodzenia mózgu prowadzące do utraty zdolności poznawczych, która najczęściej jest już nieodwracalna. Dlatego tak ważne jest znalezienie sposobu na to, by nie dopuścić do zainicjowania patologicznych procesów neurologicznych lub by spowolnić ich postęp, a przez to możliwie jak najbardziej opóźnić i zminimalizować uszkodzenia struktur mózgu.
Wcześniejsze badania dotyczące choroby Alzheimera wykazały, że za jej rozwój odpowiedzialnych jest wiele czynników. Należą do nich predyspozycje genetyczne. a także wiek i styl życia. Wyniki badań naukowych sugerują, że nie bez znaczenia jest w tym przypadku również dieta. W niedawno opublikowanym raporcie naukowym pojawia się przypuszczenie, iż jadłospis składający się wyłącznie z produktów roślinnych może również mieć wpływ na zwiększenie prawdopodobieństwa rozwoju tego schorzenia z powodu niewystarczającej podaży ważnych składników odżywczych, w tym choliny. W układzie nerwowym jest ona wykorzystywana do produkcji acetylocholiny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za pamięć, koncentrację, kontrolę mięśni oraz nastrój. Jest także niezbędna do budowy błon komórkowych oraz odgrywa istotną rolę w kontroli ekspresji genów. Ponadto działa jako agonista receptora sigma-1, zaangażowanego w patogenezę choroby Alzheimera.
Naukowcy z Biodesign Institute na Arizona State University przeprowadzili badanie, w którym sprawdzili wpływ zawartości choliny w diecie na częstość występowania choroby Alzheimera u myszy. Skoncentrowali się przy tym na samicach myszy specjalnie hodowanych w celu rozwinięcia się objawów przypominających to schorzenie, gdyż u ludzi częściej występuje ono u kobiet niż u mężczyzn. Zwierzęta zostały podzielone na dwie grupy: kontrolną oraz badawczą, w której zawartość choliny w diecie była 4,5 razy większa niż w grupie kontrolnej. Taki sposób żywienia stosowano począwszy odkąd zwierzęta osiągnęły wiek 2,5 miesiąca i kontynuowano przez całe ich życie.
Myszy poddawane były testom sprawdzającym zdolności poznawcze. Przeanalizowano również stan ich mózgu, szczególnie hipokampa. Okazało się, że grupa, która otrzymywała większą dawkę choliny, wykazywała znacznie wyższy poziom funkcji kognitywnych niż grupa kontrolna, nawet wówczas, gdy u zwierząt tych rozwinęły się objawy przypominające chorobę Alzheimera. W ich hipokampie zaobserwowano znacznie niższe stężenie beta-amyloidu oraz mniejszą aktywację mikrogleju świadczącą o mniejszym stanie zapalnym w obrębie mózgu.
“Stwierdziliśmy, że suplementacja choliny przez całe życie wpłynęła na nikotynowe receptory alfa-7 acetylocholiny oraz na receptory sigma-1, co mogło skutkować zmniejszeniem aktywacji mikrogleju związanej z chorobą – mówi Ramon Velasquez, współautor badania. – Nasze badanie dobrze uzupełnia ostatnie prace wskazujące na istnienie korzyści z dożywotniego schematu suplementacji choliny u samców myszy z objawami choroby Alzheimera. Nikt wcześniej nie wykazał takich korzyści u samic.”
Wyniki otrzymane przez badaczy z Arizona State University sugerują, że zawartość choliny w diecie wyższa niż zalecana obecnie przez WHO (425 mg dziennie dla kobiet i 550 mg dla mężczyzn) może być skuteczną strategią pozwalającą zapobiec rozwojowi choroby Alzheimera. Górny tolerowany poziom spożycia tego składnika odżywczego wynosi dla obu płci 3500 mg na dobę, a zatem wartości wskazywane przez autorów publikacji – 1912,5 mg dziennie dla kobiet i 2475 mg dla mężczyzn – wciąż znajdują się na bezpiecznym poziomie. Cholina zawarta jest w wielu produktach spożywczych. Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA), jej dobrymi źródłami są wątróbka drobiowa (ok. 290 mg / 100 g), jaja kurze (147 mg / 1 duże jajko z żółtkiem) czy też stek wołowy (ok. 194 mg / 100 g).
