...

Nowy kierunek w badaniach nad terapią stwardnienia rozsianego

Komórki progenitorowe oligodendrocytów przez całe życie zachowują zdolność do podziałów i przemieszczania się w miejsca, gdzie maja z nich powstać oligodendrocyty budujące osłonki mielinowe. Wyniki najnowszych badań udowodniły, że stan tzw. patologicznego spoczynku tych komórek macierzystych przyczynia się do rozwoju stwardnienia rozsianego. Zapobieganie temu zjawisku może stać się nowym podejściem terapeutycznym.

Rola oligodendrocytów w ośrodkowym układzie nerwowym jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania neuronów. Komórki te tworzą bowiem osłonki mielinowe, które chronią aksony i zwiększają wydajność przesyłania impulsów nerwowych. Utrata osłonki mielinowej generuje liczne problemy i jest charakterystyczna przede wszystkim dla stwardnienia rozsianego. Oligodendrocyty powstają ze specyficznych komórek progenitorowych. Jednakże mechanizmy molekularne regulujące ich homeostazę w dorosłym mózgu wciąż są słabo poznane.

Zespół naukowców z University of Buffalo zbadał zjawisko tzw. patologicznego spoczynku komórek progenitorowych oligodendrocytów. Ma ono miejsce, gdy komórki te stają się niezdolne do reagowania i wytwarzania oligodendrocytów w odpowiedzi np. na uraz, co jest kluczowym elementem patologicznych zmian w przebiegu stwardnienia rozsianego. Wyniki badań wykazały, że odpowiedzialna jest za to ekspresja genu kodującego czynnik transkrypcyjny PRRX1. Obecne badania dotyczące tej choroby koncentrują się głównie na środkach farmaceutycznych, które byłyby w stanie indukować różnicowania się komórek progenitorowych oligodendrocytów. Badacze z Buffalo skupili się jednak na innej koncepcji, w myśl której stan pacjentów można byłoby poprawić poprzez blokowanie patologicznego spoczynku.

“Pomysł, że patologiczny spoczynek progenitorów może zapobiec regeneracji w stwardnieniu rozsianym różni się od obecnych strategii przedklinicznych które trafiają do badań – mówi dr Fraser Sim, współautor badania – Stwierdziliśmy, że przełączenie tego genu może spowodować problemy w naprawie mieliny, blokując proliferację komórek progenitorowych oligodendrocytów, prekursorowych komórek macierzystych, odpowiedzialnych za całą regenerację mieliny w dorosłym mózgu.”

Wyniki otrzymane w badaniu z wykorzystaniem zwierzęcego modelu leukodystrofii, w przebiegu której mielina nie jest wytwarzana lub ulega zniszczeniu, pozwoliły stwierdzić że ekspresja PRRX1 wywołała patologiczny spoczynek także w przypadku przeszczepionych ludzkich oligodendrocytów, co uniemożliwiło sprawną regenerację mieliny. Z kolei inhibicja tego genu pozwoliła zapobiec wystąpieniu tego negatywnego efektu, także przy wpływie cytokin prozapalnych, w tym interferonu gamma, który reguluje ekspresję PRRX1.

Uzyskane przez naukowców z Buffalo wyniki otwierają nowy kierunek w badaniach nad możliwościami leczenia stwardnienia rozsianego. Być może dalsze odkrycia pozwolą na opracowanie środka farmakologicznego, który sprawnie przekroczy barierę krew-mózg i zapobiegnie ekspresji PRRX1, pozwalając tym samym na sprawną regenerację uszkodzonych osłonek mielinowych.

Bibliografia

Wang J., Saraswat D., Shina A.K., Polanco J., Dietz K., O’Bara M.A., Pol S.U., Shayya H.J., Sim F.J. Paired Related Homeobox Protein 1 Regulates Quiescence in Human Oligodendrocyte Progenitors. Cell Reports, 2018

Udostępnij:
Facebook
Twitter
LinkedIn

Ostatnie wpisy:

Podziel się opinią!

polecane wpisy:

Dzieci powinny czytać

W młodym wieku zachodzą kluczowe procesy plastyczności neuronalnej, które są istotne dla rozwoju mózgu. Dlatego warto wspierać u dzieci zachowania kształtujące ich rozwój, ponieważ mogą okazać się korzystne w dorosłym życiu. Przykładem takiego zachowania jest czytanie książek, czyli jedna z...

Kondycja wątroby a funkcje poznawcze

Przewlekłe choroby wątroby są coraz to bardziej powszechne w społeczeństwie. W ich przebiegu obserwuje się postępujące zmiany polegające na stopniowym zastępowaniu prawidłowego miąższu wątroby tkanką włóknistą, co prowadzi do zaburzeń struktury i funkcji tego narządu. Coraz więcej doniesień naukowych wskazuje,...

Jak białka pomagają spać

Sen pojawił się na wczesnym etapie ewolucji zwierząt i pełni podobną funkcję u wielu gatunków. Zarówno jego długość, jak i jakość jest ważna dla zachowania zdrowia. Jakość snu określana jest m.in. na podstawie częstotliwości i ilości wybudzeń w ciągu nocy....

Archiwum: