Oliwa z oliwek extra virgin, czyli ta z pierwszego tłoczenia na zimno, cieszy się ogólnoświatowym uznaniem ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Niejednokrotnie już wykazano, że zawarte w niej składniki, w tym kwas oleinowy, skwalen, beta-sitosterol i hydroksytyrosol, zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, i nowotworów, pomagają redukować stężenie cholesterolu we krwi, a także wiążą się z niższą umieralnością u osób w wieku starszym. Naukowcy z Lewis Katz School of Medicine na Temple University w Stanach Zjednoczonych przeprowadzili badanie, którego wyniki udowodniły, że oliwa z oliwek jest istotna także dla zdrowia ośrodkowego układu nerwowego.
Badacze chcieli sprawdzić czy dieta bogata w oliwę z oliwek może wpływać na przebieg procesów prowadzących do rozwoju choroby Alzheimera. Skupili się przede wszystkim na białku tau, którego formy o nieprawidłowej konformacji tworzące charakterystyczne złogi zwane też splątkami, są ściśle związane z pogorszeniem zdolności poznawczych i nasileniem się objawów tego schorzenia. Prowadzone wcześniej prace z wykorzystaniem zwierzęcego modelu choroby Alzheimera pozwoliły wykazać, że wysoka zawartość oliwy extra virgin wprowadzona do diety już u młodych osobników zapobiegła utracie pamięci i pogorszeniu się zdolności poznawczych w miarę procesu starzenia się. Analiza tkanek mózgowych ujawniła, że u myszy karmionych oliwą nie występowały cechy charakterystyczne dla zaburzeń poznawczych, takie jak obecność blaszek amyloidowych.
Naukowcy postanowili zatem przekonać się czy podobne wyniki będzie można otrzymać w przypadku myszy genetycznie zaprogramowanych do rozwoju patologii białek tau. Zwierzętom w młodym wieku – porównywalnym z wiekiem 30-40 lat u ludzi – włączono do diety oliwę extra virgin. Ten sposób karmienia utrzymano przez 6 następnych miesięcy, aż do czasu, gdy wiek zwierząt odpowiadał wiekowi 60 lat u ludzi. Analiza tkanki mózgu wykazała, że u osobników, które spożywały oliwę występowało zmniejszenie patologii białka tau o 60% w porównaniu do grupy kontrolnej. Ponadto te same myszy osiągały lepsza wyniki w testach sprawdzających pamięć i zdolność do uczenia się.
Zaobserwowano także jeszcze jeden czynnik, który mógł wpływać na funkcjonowanie mózgu. U myszy karmionych oliwą występował bowiem podwyższony poziom białka nazywanego kompleksyną-1, które jest kluczowe dla utrzymania dobrej kondycji i prawidłowych funkcji synaps.
W dalszych badaniach naukowcy zamierzają dowiedzieć się czy dobroczynne efekty oliwy extra virgin mogą pojawić się także wówczas, gdy zostanie ona włączona do codziennej diety zwierząt w starszym wieku, u których zdążyły się już pojawić patologie związane z gromadzenie się złogów białka tau. Być może uda się za pomocą tego produktu spożywczego odwrócić uszkodzenia, a ostatecznie również leczyć tę patologię – w dalszej perspektywie także u ludzi.