Migrena to skomplikowane zaburzenie, wpływające na pracę układu nerwowego. Objawia się w postaci powtarzających się epizodów pulsującego, najczęściej jednostronnego bólu głowy, któremu towarzyszy nadwrażliwość na światło, dźwięki i zapachy. Szacuje się, że przypadłość ta dotyka co siódmą osobę na świecie. Jest ona w pewnym stopniu dziedziczna – badania z udziałem bliźniąt wykazały, że wpływ czynników genetycznych wynosi 60-65%.
Zespół badawczy z Instytutu Farmakologii i Toksykologii Uniwersytetu w Zurychu, we współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu w Padwie, zidentyfikował mechanizm prowadzący do występowania rodzinnej hemiplegicznej migreny typu 2. Jest to szczególna postać migreny, powodowana przez uwarunkowania genetyczne. Naukowcy zaobserwowali, że towarzyszy jej wadliwe działanie astrocytów w obrębie kory obręczy – regionu mózgu zaangażowanego w odczuwanie bólu.
“Astrocyty zostały względnie pominięte przez neuronaukowców, pomimo obfitego występowania – mówi Mirko Santello, współautor badania. – Upośledzenie wychwytu glutaminianu przez astrocyty w korze zakrętu obręczy silnie zwiększa pobudliwość dendrytyczną kory, a tym samym przyspiesza aktywację neuronów.”
Jedną z niezwykle ważnych funkcji astrocytów jest usuwanie cząsteczek neuroprzekaźników z synaps. W swoich badaniach naukowcy wykazali, że w przypadku tej rodzinnej postaci migreny astrocyty nie są w stanie skutecznie usunąć nadmiaru neuroprzekaźników uwalnianych przez neurony. Wykorzystując model zwierzęcy, udowodnili, że nieprawidłowe działanie kory obręczy również ma znaczenie dla występowania migreny.
“Manipulując astrocytami w korze obręczy, byliśmy w stanie odwrócić ich dysfunkcję – mówi Jennifer Romanos, współautor badania. – Zapobiegło to nasileniu bólu głowy u myszy z wadą genetyczna.”
“Nasze wyniki stanowią wyraźny przykład tego, jak spowodowana defektem genetycznym dysfunkcja astrocytów wpływa na aktywność neuronów oraz na wrażliwość na wyzwalanie bólu głowy – mówi Mirko Sanello.”
Odkrycia badaczy z Zurychu i Padwy pomagają lepiej zrozumieć patofizjologię migreny. Sugerują, że krytyczne centrum tej choroby może stanowić kora obręczy. Wykazanie związku między migreną rodzinną i dysfunkcją astrocytów w tym obszarze może pomóc w opracowaniu nowych strategii leczenia tej uciążliwej przypadłości.
