Pyłek sosnowy | Pine Pollen

1.1. Historia i pochodzenie

Sosna to popularny gatunek drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae), który występuje powszechnie w Europie, głównie w północnej i centralnej części kontynentu. Na północy najczęściej pojawiają się: sosna pospolita, sosna czarna, modrzew europejski i świerk pospolity. W Polsce (Europa środkowa) z kolei najczęściej spotkać można sosnę górską (kosodrzewina), czarną, pospolitą, a także limbę. Kwiaty tych drzew iglastych nie są zapylane przez owady, lecz przez wiatr. Aby proces ten przebiegał sprawniej, na jednym drzewie występują zarówno kwiaty żeńskie, jak i męskie. Te pierwsze mają postać zielonkawych bądź czerwonych łusek, które zebrane są w pionowe kwiatostany, wyrastające parami na zakończeniach młodych pędów. Kwiatostany męskie natomiast najczęściej występują na końcu gałęzi w skupiskach, nazywanych klastrami. Właśnie ta część sosny odpowiada za produkcję żółtego pyłku, przenoszonego z wiatrem na kwiaty żeńskie. Średnio jeden kwiatostan męski jest w stanie dostarczyć ok. 5 milionów ziaren pyłku. Wytwarzany jest on głównie w maju, czyli w okresie kwitnienia sosny. Ilość produkowanego pyłku sosnowego jest znacznie większa niż w przypadku innych drzew iglastych. Widoczny jest on najczęściej na brzegach kałuż po okresie krótkotrwałych opadach. Ze względu na charakterystyczny żółty kolor, pyłek określany jest czasami jako “siarczyste deszcze”.

Wyjątkowe właściwości sosny cenione były od bardzo dawna, gdyż już ponad 3 tysiące lat temu w Chinach panował pospolity obrzęd picia herbaty pod tym drzewem. Chińczycy byli bowiem przekonani, że żyje w niej dobry duch, który napełnia ich siłą. W starożytnej Grecji natomiast sosnę poświęcano bogini płodności i przyrody (Demeter). W obyczajach słowiańskich szyszki zebrane z tego drzewa składano z kolei w ofierze różnym bożkom, a udekorowane światełkami zielone gałązki sosny wykorzystywano w ceremoniach witania wiosny.

Jednym z największych dobrodziejstw jakie dostarcza nam sosna jest właśnie pyłek sosnowy. W największych ilościach produkowany jest on przez męskie kwiatostany sosny massona (Pinus massoniana) rosnącej powszechnie na górskich terenach Tajwanu oraz w południowych i centralnych Chinach. W tradycyjnej medycynie chińskiej pyłek z tego drzewa jest uznawany za prawdziwe panaceum praktycznie na każdą dolegliwość. Polecany jest głównie jako środek wykrztuśny, uśmierzający ból, podnoszący wytrzymałość oraz poprawiający odporność, zapobiegający przerostowi prostaty, ułatwiający odchudzanie, a także pomagający utrzymać zdrowy wygląd skóry. Pyłek sosnowy jest także wykorzystywany zewnętrznie w celu leczenia ran oraz chorób skórnych (liszaje, wypryski, odparzenia, trądzik itp.), a także aby powstrzymywać krwawienie. Zwolennicy stosowania naturalnych rozwiązań sugerują, że przyjmowanie pyłku skutkuje redukcją poziomu zmęczenia, lepszym radzeniem sobie w warunkach stresowych oraz regulacją profilu lipidowego we krwi.

Wyjątkowość pyłku sosny wynika z faktu, iż jest to jedno z nielicznych, a zarazem najbogatsze naturalne źródło testosteronu oraz prekursora tego męskiego hormonu – androstendionu. Dzięki temu w wielu kulturach pyłek uważany jest za “eliksir młodości”, a także “eliksir męskiej mocy”. Czasami spotkać można się również z określeniem “viagra dla całego ciała”. Wierzy się bowiem, że systematyczna suplementacja pyłku, który zawiera związki z grupy fitoandrogenów podnosi witalność organizmu, przeciwdziała starzeniu i poprawia libido u mężczyzn.

1.2. Klasyfikacja

Pyłek sosnowy jest naturalnym źródłem dobrze przyswajalnego testosteronu oraz związków, z których w organizmie produkowane są androgeny i żeńskie hormony płciowe. W rezultacie jest to środek silnie regulujący pracę układu endokrynnego obu płci. Często wskazuje się więc na jego funkcję prolibidalną oraz proenergetyczną. Ponadto suplementacja Pine Pollen przekłada się na modulację odpowiedzi immunologicznej organizmu, czyli zwiększa jego odporność. Pyłek jest także bogatym źródłem związków o właściwościach antyutleniających, czyli jego przyjmowanie znacząco podnosi ochronę organizmu przed działaniem wolnych rodników. Pyłek z sosny jest również z powodzeniem wykorzystywany w leczeniu różnych zmian skórnych.

1.3. Skład

Pyłek sosnowy odznacza się wyjątkowo wysoką wartością odżywczą. Według danych Agencji Żywności i Leków w jego skład wchodzą liczne aminokwasy (arginina, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, cysteina, tryptofan i tyrozyna), witaminy (głównie witamina D3 i witaminy z grupy B) oraz składniki mineralne (np. cynk, selen, żelazo, mangan, miedź, fosfor oraz śladowe ilości potasu). Ponadto jest to jedno z najbogatszych naturalnych źródeł testosteronu oraz prekursorów tego hormonu – androstendionu i dehydroepiandrosteronu (DHEA). Pyłek sosnowy zawiera również fitosterole, flawonoidy, cukry, kwas fenolowy, lignany oraz olejki eteryczne (alfa- i beta-pinen, borneol, octan bornylu, limonen, izoborneol, terpineol, karen, felandreny, kariofilen, a także kamfen).

2.1. Układ endokrynny

Ze względu na to, że pyłek sosnowy jest bogatym źródłem hormonu męskiego – testosteronu – oraz prekursorów tego związku, czyli androstendionu i dehydroepiandrosteronu, wpływa korzystnie na regulację gospodarki hormonalnej. Jako substancja o profilu androgenicznym, pyłek wspiera układ endokrynny głównie mężczyzn. Jednakże obecność DHEA, który jest związkiem wyjściowym w produkcji zarówno testosteronu, jak i estrogenu oraz progesteronu, sprawia, że pyłek sosnowy pomaga także regulować pracę układu hormonalnego kobiet. Ponadto te trzy hormony w różnych proporcjach są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmów obu płci.

Odpowiedni poziom DHEA w organizmie jest niezbędny. Niedobór tej substancji prowadzi do zaburzeń gospodarki hormonalnej, w której odpowiednia ilość hormonów nie jest produkowana. Ponadto stężenie DHEA zmniejsza się wraz z upływem lat, a wielu naukowców przekonuje, że spadek ten jest przyczyną negatywnych symptomów pojawiających się u osób w podeszłym wieku, takich jak słaba odporność, obniżone libido, objawy depresji, zaburzenia funkcji poznawczych oraz nadmierne gromadzenie się tłuszczu w organizmie. W związku z tym stosowanie pyłku sosnowego, a tym samym regulacja gospodarki hormonalnej, przekłada się na poprawę nastroju, zwiększenie siły i masy mięśniowej, utratę zbędnych kilogramów czy poprawę libido.

Dodatkowo prawidłowa praca układu endokrynnego jest kluczowa dla funkcjonowania pozostałych narządów organizmu. Dzięki suplementacji pyłku sosnowego można więc regulować stężenie DHEA, a tym samym wspierać pracę układu hormonalnego i pozostałych organów. W wielu niezależnych próbach klinicznych udowodniono, że pyłek sosnowy pośrednio działa korzystnie na płuca, nerki, wątrobę, serce i śledzionę.

2.1.1. Płodność

Zwiększenie poziomu hormonów, szczególnie androgennych, przekłada się na wzrost objętości spermy, a tym samym przeciwdziała zaburzeniom erekcji i poprawia płodność mężczyzn. Ponadto pyłek jest bogatym źródłem argininy. Aminokwas ten z kolei usprawnia krążenie krwi w penisie, co także ma korzystny wpływ na płodność.

2.2. Układ immunologiczny

W pyłku sosnowym znajduje się wiele składników odżywczych, w tym witamin, niezbędnych aminokwasów, minerałów oraz związków antyoksydacyjnych, które wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu immunologicznego, przez co zwiększają odporność organizmu. Suplement ten wykazuje właściwości adaptogenne, dzięki czemu jego przyjmowanie pozwala na lepsze przystosowanie się organizmu do zmiennych warunków środowiska, a także chroni komórki przed działaniem wolnych rodników.

Dodatkowo wykazano, że pyłek sosnowy zwiększa aktywność kluczowych przeciwutleniaczy występujących w organizmie, takich jak: glutation czy dysmutaza ponadtlenkowa. Pierwszy z nich jest niezbędny dla prawidłowego metabolizmu witamin (głównie C i E) i minerałów (np. żelazo), a także usprawnia transport aminokwasów. Ponadto dzięki temu, że posiada zdolność do zmiatania wolnych rodników, chroni DNA, a tym samym przeciwdziała chorobom nowotworowym. Glutation odpowiada również za prawidłowy przebieg procesu detoksykacji wątroby, co ma istotne znaczenie dla funkcjonowania całego organizmu.

Drugi z przeciwutleniaczy, czyli dysmutaza ponadtlenkowa, podobnie jak glutation posiada zdolność do neutralizowania wolnych rodników, a tym samym chroni organizm przed ich szkodliwym działaniem. Z wiekiem ilość produkowanego enzymu zmniejsza się. Dobrze jest więc stymulować jego syntezę, gdyż może to znacząco opóźnić procesy starzenia.

2.3. Skóra

Pyłek sosnowy jest popularny wśród kobiet z Azji, które słyną z tego, że ich skóra wygląda młodo i świeżo. Kobiety te stosują pyłek zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie, a dzięki temu mogą dłużej cieszyć się dobrą kondycją skóry. Udowodniono, że za ten efekt działania pyłku odpowiadają obecne w jego składzie aminokwasy. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują aminokwasy siarkowe (metionina i cysteina) oraz arginina, które są powszechnie wykorzystywane w terapiach chorób skórnych. Metionina i cysteina są niezbędnymi składnikami wykorzystywanymi w produkcji kolagenu i keratyny czyli dwóch podstawowych białek, odpowiadających za zdrowy wygląd skóry, a także włosów i paznokci. Pyłek sosnowy można stosować wewnętrznie oraz zewnętrznie. Dodatek pyłku do maści i kremów wykorzystywanych w leczeniu egzemy, różnych krost czy też zmian trądzikowych, zwiększa znacząco efekty terapeutyczne tych preparatów i przyspiesza redukcję zmian chorobowych.

Ponadto suplementacja pyłku sosnowego skutkuje regulacją poziomu androgenów, co również ma znaczenie w procesie regeneracji tkanek skórnych oraz w zapobieganiu degeneracji kolagenu i elastyny.