Jednym z najważniejszych odkryć biogerontologii jest fakt, iż długość życia wielu organizmów kontrolowana jest przez określoną liczbę mechanizmów. Pojedyncze mutacje w obrębie kontrolujących je genów mogą skutkować u organizmów modelowych wydłużeniem życia o 30-100%, szczególnie jeśli dojdzie jednocześnie do kilku z nich. Znacznie mniejsze korzyści można obecnie osiągnąć poprzez stosowanie terapii farmakologicznych, nawet ukierunkowanych na te same ścieżki.
Zespół naukowców z National University of Singapore badał wpływ na długość życia połączenia różnych substancji stosowanych obecnie jako leki. W tym celu nicieniom Caenorhabditis elegans podawano kombinację pięciu związków: rapamycyny, rifampicyny, metforminy, alantoiny i psora-4. Wszystkie wykorzystywane są w leczeniu. Metformina jest doustnym lekiem obniżającym poziom glukozy we krwi, stosowanym w cukrzycy typu II. Rapamycynę podaje się w celu zminimalizowania odrzucenia przeszczepionych narządów. Rifampicyna jest antybiotykiem skutecznym m.in. przeciwko prątkom gruźlicy. Alantoina to pochodna mocznika wspomagająca gojenie się ran. Psora-4 natomiast jest selektywnym blokerem kanałów potasowych. O wszystkich tych środkach wiadomo było, że są w stanie do pewnego stopnia zwiększyć długość życia u różnych organizmów modelowych (nicieni, muszek owocowych i myszy), jednak do tej pory nieznane były rezultaty ich jednoczesnego podawania.
“Wiele krajów na świecie, w tym Singapur, boryka się z problemami związanymi ze starzenia się populacji” – mówi dr Jan Gruber, współautor badania. – “Gdyby udało nam się znaleźć sposób na wydłużenie życia w zdrowiu i opóźnienie starzenia się u ludzi, moglibyśmy przeciwdziałać negatywnym skutkom starzenia się społeczeństwa.”
Otrzymane wyniki ujawniły, że zastosowanie wszystkich tych leków razem przyczyniło się do wzrostu długości życia nicieni w znacznie większym stopniu, niż w przypadku podawania każdego z nich osobno, możliwe było nawet dwukrotne zwiększenie tej wartości. Do tej pory w żadnym innym eksperymencie nie udało się uzyskać tak dobrych rezultatów. Co więcej, nie zaobserwowano żadnego negatywnego wpływu na jakość życia czy stan zdrowia nicieni. Budzi to w naukowcach spore nadzieje, gdyż wyniki te mogą stać się punktem wyjścia do opracowania podobnych metod, pozwalających na przedłużenie życia i poprawy kondycji zdrowotnej także u ludzi.
“Czerpalibyśmy korzyści nie tylko z dłuższego życia, ale także z faktu, że przez więcej lat bylibyśmy wolni od chorób związanych z wiekiem, takich jak reumatyzm, choroby sercowo-naczyniowe, rak czy choroba Alzheimera” – mówi dr Gruber. – “Te schorzenia wymagają bardzo kosztownych terapii, a więc korzyści ekonomiczne związane z dłuższym utrzymaniem dobrego zdrowia byłyby ogromne.”
Zespół z Singapuru jest zdania, że otrzymane przez nich wyniki stanowią dowód potwierdzający, że możliwe jest zastosowanie połączonej farmakoterapii w celu zwiększenia długości życia i poprawy jego jakości. Planowane jest prowadzenie dalszych badań, których celem ma być zaprojektowanie jeszcze skuteczniejszych procedur, ocena molekularnych i biologicznych mechanizmów, na jakie wpływają dane leki, a w końcu – także opracowanie bezpiecznej i wydajnej metody wydłużenia ludzkiego życia.
