Wielu wybitnych ludzi odcisnęło swój ślad w naszej historii i kulturze – chociażby da Vinci, Mozart i Einstein. Charakteryzowały ich niespotykane zdolności w jednej bądź kilku dziedzinach – fenomen powszechnie zwany talentem. Jednak czy talent jest wyłącznie przywilejem człowieka? Właśnie to postanowili sprawdzić naukowcy z Wydziału Etologii Uniwersytetu Eötvösa Loránda w Budapeszcie. W ramach programu “Family Dog Project” sprawdzili oni, czy istnieją psy obdarzone większą niż inne zdolnością do rozwiązywania specyficznych zadań. Wyniki ich pracy zostały opublikowane w czasopiśmie “Scientific Reports”.
W programie wzięło udział 40 psów, które zostały poddane intensywnemu, trzymiesięcznemu treningowi. Jego celem było nauczenie ich nazw przynajmniej dwóch psich zabawek, które następnie rozróżniały wyłącznie przy pomocy komend głosowych. Procedura treningowa uwzględniała codzienną zabawę psa, w której jego właściciel wielokrotnie nazywał i wskazywał zabawki. Ponadto raz w tygodniu trening wspierał przeszkolony psi behawiorysta.
Początkowo naukowcy przyjęli, że czynniki rozwojowe – np. neuroplastyczność w okresie dorastania – odegrają kluczową rolę w przyswajaniu nowej wiedzy. Dlatego w badaniu uczestniczyły zarówno szczeniaki, jak i dorosłe psy. Jednak, ku zdziwieniu naukowców, wyniki badania wskazały, że większość czworonogów nie potrafiła skojarzyć nazwy z konkretną zabawką – i to niezależnie od wieku. A to nie koniec niespodzianek! Okazało się bowiem, że 7 dorosłych psów wykazało się wyjątkową zdolnością uczenia się – w trakcie treningu zapamiętały nie tylko nazwy dwóch “regulaminowych” zabawek, ale nauczyły się także nazw kolejnych. Rekordzista rozpoznawał aż trzydzieści siedem imion zabawek!
Spośród 7 utalentowanych psów 6 znało kilka nazw przedmiotów przed rozpoczęciem badania. Siódmy pies, o imieniu Oliwa, nie znał żadnych, lecz w ciągu jedynie dwóch miesięcy nauczył się 21. Te rezultaty pokazują, że wcześniejsze doświadczenie nie jest konieczne, by pies mógł wykorzystać swój talent. Co więcej, wszystkie utalentowane psy należały do rasy border collie, która została wyhodowana z myślą o współpracy z człowiekiem. Jednakże wśród psów, które nie wykazały zdolności uczenia się nazw, również było 18 innych border collie. Zatem wniosek, iż talent wynika z przynależności do konkretnej rasy, jest nieuzasadniony.