...
Najnowsze i najciekawsze informacje ze świata neuronauki

Tag: percepcja

Dla wszystkich

Ból może przestać boleć

Badania dotyczące bólu koncentrują się zazwyczaj na fizycznym aspekcie jego odczuwania. Naukowcy analizują aktywność neuronów czuciowych, które odbierają sygnał o fizycznym uszkodzeniu danej części ciała, np. w wyniku użądlenia, skaleczenia czy oparzenia, i przekazują do dalszych partii mózgu informację o zagrożeniu zdrowia organizmu. Jednakże, aby stać się bólem, uczucie fizycznego dyskomfortu musi zostać połączone ze swego rodzaju etykietą emocjonalną. Naukowcy ze Stanford University w swoich badaniach dotyczących odczuwania bólu skupili się na neuronach ciała migdałowatego,

Przeczytaj całość

Ciało migdałowate w postrzeganiu własnego ciała

Niemieccy naukowcy z Uniwersytetu w Bonn postawili hipotezę, że zaburzenie prawidłowego funkcjonowania ciała migdałowatego warunkuje iluzoryczne postrzeganie własnego ciała. W pierwszym etapie doświadczenia grupę badawczą stanowiły jednojajowe siostry bliźniaczki, które w wyniku rzadkiej genetycznej choroby Urbacha-Wiethego cierpiały na obustronne uszkodzenie ciała migdałowatego. Natomiast grupę kontrolną – 20 zdrowych kobiet. U bliźniaczek odnotowano bardzo szybkie pojawienie się silnej iluzji sensorycznej posiadania tzw. gumowej ręki (RHI, ang. rubber hand illusion). Złudzenie RHI to klasyczna iluzja sensoryczna wywoływana

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Czy wiesz, ile ważysz?

To, jak postrzegamy nasze ciała, nie zawsze jest zgodne z klinicznymi wytycznymi “niedowagi”, “normalnej wagi”, “nadwagi” i “otyłości” ustalonymi przez Światową Organizację Zdrowia. W wyniku zniekształcenia samooceny wielkości ciała lub niezadowolenia z jego wyglądu może dojść do rozwoju zaburzeń odżywiania, takich jak anoreksja lub napadowe objadanie się. Naukowcy ustalili, iż zjawisko to występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, lecz w ich badaniach brali udział wyłącznie studenci. Dotychczas nie ustalono, jak wielu osób dorosłych dotyczy

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

GABA a odbiór bodźców wizualnych w autyzmie

Osoby ze spektrum autyzmu przetwarzają informacje sensoryczne inaczej niż osoby “neurotypowe”, czyli nie posiadające zdiagnozowanych przypadłości neurologicznych. Te różnice mogą prowadzić do wrażliwości sensorycznej, która jest źródłem napięcia psychofizycznego, pojawiającego się u niektórych autystów. Jednak dotychczas nie ustalono neurologicznych czynników będących podstawą tej odmiennej percepcji. Naukowcom z King’s College London udało się odkryć jeden z nich. Mianowicie ustalili zależność między poziomem neuroprzekaźnika GABA a regulacją przetwarzania bodźców wzrokowych. Wyniki tego badania zostały opublikowane w czasopiśmie

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Jak działa prędkościomierz mózgu?

W mózgu człowieka, ale także innych ssaków, znajdują się specjalne ośrodki odpowiedzialne za określanie położenia organizmu w przestrzeni oraz za monitorowanie prędkości poruszania się. Wykorzystują one w tym celu informacje wzrokowe o otoczeniu, a także bodźce dotyczące własnego ciała, np. jak dużą odległość przebywa się jednym krokiem. Proces ten nazywany jest integracją ścieżek. “Drugi typ sygnalizacji pochodzi z własnego ruchu w otoczeniu, tak jakby posiadać wewnętrzny prędkościomierz albo licznik kroków – mówi dr Ravikrishnan Jayakumar,

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Jak oczekiwania wpływają na postrzeganie świata

Poprzednie badania wykazały, że postrzeganie otaczającego świata przez człowieka jest w znacznej mierze uzależnione od ludzkich oczekiwań. Powszechnie określa się je także jako wcześniejsze przekonania, które pomagają zrozumieć dostrzegalną teraźniejszość, w oparciu o minione doświadczenia. Zjawisko to można by przyrównać do sytuacji, w której lekarz rezydent nie dostrzega na zdjęciu rentgenowskim pacjenta wszystkich istotnych szczegółów, łatwo wychwytywalnych przez wprawione oko doświadczonego lekarza, którego wieloletnia praktyka zawodowa pozwala trafnie zdiagnozować choroby nawet najtrudniej zauważalne na zdjęciu

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Minione doświadczenia mają znaczny wpływ na to, co widzimy obecnie

Nowojorscy naukowcy z NYU School of Medicine przeprowadzili badania, które dowiodły, że człowiek jest w stanie rozpoznać to, na co obecnie patrzy, dzięki łączeniu bodźców pochodzących ze zmysłu wzroku z obrazami zachowanymi w pamięci. Mechanizm ten działa na zasadzie porównania czy to, co teraz widzimy jest podobne do czegoś, co już kiedyś zobaczyliśmy. Dowiedziono również, że u osób cierpiących z powodu stresu pourazowego bądź schizofrenii, halucynacje pojawiają się w momencie, gdy przechowywane w ich pamięci

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Model 3D pokazuje obrazy twarzy przechowywane w mózgu

Brytyjscy naukowcy z University of Glasgow zobrazowali trójwymiarowo modele twarzy, wykorzystując informacje przechowywane w mózgach badanych w momencie, gdy przywoływali oni wspomnienia związane z wyglądem drugiej osoby. Badanie to pozwoli na zrozumienie mechanizmów, za pomocą których mózg identyfikuje twarze oraz może mieć szerokie zastosowanie w technologii sztucznej inteligencji, gier komputerowych, jak również w zeznaniach naocznych świadków. Początkowo uczeni zbadali sposób, w jaki ich czternastu kolegów rozpoznawało twarze czterech innych wspólnych znajomych. Badani określali konkretne szczegóły

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Mózg obserwujący ciało

Czy kiedykolwiek wydawało Ci się, że Twój pies lub kot rozumie, co czujesz? Wielu właścicieli wierzy, że ich pupil jest w stanie wyczuć nie tylko jedzenie, zjawiska pogodowe i choroby, ale również stany emocjonalne. Zwierzęta zdają się przejmować emocje człowieka albo odczytywać jego złe intencje, aby przyszykować się do ataku. Badanie przeprowadzone przez naukowców z amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego w Bethesdzie sugeruje, że intuicyjne przekonania właścicieli mogą znaleźć potwierdzenie w nauce. Mimo wielu badań,

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Nazywanie obiektu zależy od jego położenia w przestrzeni

Przyporządkowywanie obiektów do różnych kategorii jest czynnością, którą mózg ludzki wykonuje właściwie bez przerwy. Wcześniej naukowcy przypuszczali, iż odbywa się to w obszarach kory nowej odpowiedzialnych za zaawansowane przetwarzanie bodźców wzrokowych i jest niezależne od pierwotnych obszarów wzrokowych. Wyniki najnowszych badań pozwalają jednak na obalenie tej hipotezy. Przykładem wykorzystania praktycznego zdolności do kategoryzowania może być praca radiologów czy osób, które dbają o bezpieczeństwo na lotnisku. W przypadku obu tych zawodów istotne jest, aby na zdjęciach

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Neurony od śpiewu

Zdolność do wytwarzania muzyki należy do cech typowych dla gatunku ludzkiego. Muzyka jest elementem wszystkich znanych człowiekowi kultur i różni się znacząco nawet od najbardziej zbliżonych jej analogów występujących u zwierząt z rzędu ssaków naczelnych. Według wyników badań z zakresu neuroobrazowania, neurony odpowiadające za odbieranie i przetwarzanie muzyki tworzą odrębną populację komórek nerwowych. Naukowcy z Uniwersytetu Columbia w jednym ze swoich wcześniejszych badań z użyciem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego potwierdzili te założenia. Wyniki ich eksperymentu udowodniły,

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Neurony piramidowe pozwalają nam kategoryzować żywność

Grupa chińskich i amerykańskich naukowców dowiodła, że trójkątne neurony piramidowe, znajdujące się w ciele migdałowatym po obu stronach mózgowia, tworzą kompleksy, które warunkują odczuwanie całkowitego doznania związanego ze spożywaniem pokarmu, począwszy od jego rozpoznania, poprzez jego skategoryzowanie do odpowiedniej grupy, aż do wyczucia jego smaku i tekstury. Udział występujących w ciele migdałowatym komórek piramidowych w generowaniu reakcji obronnej oraz odczuwania strachu czy lęku został już bardzo dobrze poznany. Postanowiono zbadać, jaki wkład w tworzenie pozytywnych

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Nowe odkrycie dotyczące zawrotów głowy

Zawroty głowy stanowią objaw nieprawidłowości w czynności układu przedsionkowego, którego funkcją jest umożliwienie organizmowi utrzymanie równowagi. W języku polskim termin “zawroty głowy” nie jest jednoznaczny i odnosi się do dwóch różnych zjawisk o innym podłożu. Pierwszym z nich jest iluzja ruchu otoczenia lub własnego ciała (niekiedy tylko głowy) w określoną stronę – są to układowe zawroty głowy (ang. vertigo). W drugim przypadku dolegliwości są mniej sprecyzowane i obejmują wrażenie niestabilności, niepewności postawy, braku równowagi oraz

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Odkryto region mózgu odpowiadający za rozpoznawanie usłyszanych słów

Pierwszy opisany przypadek afazji pierwotnej postępującej (ang. primary progressive aphasia, PPA) został opisany w 1892 roku, choć nazwano wówczas tę chorobę głuchotą słowną. Dopiero w latach 80. XX wieku stwierdzono, że objaw polegający na niemożności rozpoznawania usłyszanych słów może świadczyć o występowaniu choroby neurodegeneracyjnej, której nadano obecnie stosowaną nazwę. Główna trudnością w badaniu tego schorzenia jest fakt, że występuje ono stosunkowo rzadko. Naukowcy z Northwestern University w stanie Illinois w USA przeprowadzili badanie z udziałem

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Rzeczywistość wirtualna zagina czasoprzestrzeń?

Pewnego dnia Grayson Mullen grał w grę w rzeczywistości wirtualnej , kiedy nagle zauważył, że dzieje się coś bardzo dziwnego. Zupełnie stracił poczucie czasu: nie był w stanie w oszacować, czy minęło 10 minut czy 40. To nieoczekiwane zjawisko wzbudziło w nim dużą ciekawość. A ponieważ był wtedy studentem kognitywistyki na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Cruz, w ramach swojej pracy doktorskiej podjął się próby wyjaśnienia tego fenomenu. Wyniki jego dociekań zostały opublikowane w czasopiśmie “Timing

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Ślepota twarzy kluczem do terapii autyzmu?

Prozopagnozja, nazywana też “ślepotą twarzy” to zaburzenie polegające na niemożności rozróżnienia twarzy różnych osób, nawet najbliższej rodziny i przyjaciół, często wiążące się z poważnymi problemami społecznymi. Może ujawnić się już we wczesnym dzieciństwie lub wystąpić jako skutek udaru mózgu. Zaburzenie to wiązane jest z uszkodzeniem zakrętu wrzecionowatego. Jednakże wyniki najnowszych badań wskazują na to, że “ślepota twarzy” stanowi wynik awarii całej sieci komunikacyjnej między wieloma częściami mózgu. Ich autorzy przypuszczają, że odkrycie to może prowadzić

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Sztuczna inteligencja, która czyta w myślach

Jeszcze do niedawna czytanie w ludzkich myślach było jedynie wplecione w fabuły książek i filmów z gatunku science fiction. Zdobycze nowoczesnej technologii już kilka dekad temu umożliwiły stosowanie neurofeedbacku. Zyskał on popularność przede wszystkim w sporcie oraz biznesie jako metoda umożliwiająca uzyskanie informacji zwrotnej, generowanej przez sieci neuronalne i reprezentowanej przez określone rodzaje fal mózgowych. Obecnie metoda ta ma tylu samo zwolenników, co przeciwników, a kontrowersje wokół niej nie ustają. Można jedynie domyślać się, jak

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Sztuczna ręka jak prawdziwa

Twórcy protez ręki od zawsze starają się, aby ich produkty jak najbardziej przypominały prawdziwe ludzkie kończyny i umożliwiały użytkownikom funkcjonowanie w stopniu jak najbardziej zbliżonym do stanu sprzed amputacji. Obecnie dostępne na rynku protezy mioelektryczne pozwalają już na kontrolę ruchów protezy dzięki pomiarom aktywności mięśni przedramienia. Jest to pewne ułatwienie codziennego życia, jednak wciąż nierozwiązana pozostaje kwestia kwestia informacji aferentnych, umożliwiających percepcję dotykową. Użytkownicy takich protez muszą więc w dużym stopniu korzystać z informacji wzrokowych.

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

W maseczce gorzej widać?

Za sprawą pandemii COVID-19 noszenie maseczek zakrywających usta i nos stało się normą w wielu sytuacjach społecznych. Ich funkcja ochronna ma szczególne znaczenie w kontakcie z drugim człowiekiem. Tym samym wszelkie interakcje “twarzą w twarz” zmieniły swój charakter – odczytywanie ekspresji rozmówcy noszącego maskę staje się znacznie bardziej wymagającym zadaniem, kiedy wyraźnie widzimy jedynie jego oczy. Zdarza się, że nie widząc charakterystycznych elementów twarzy, mamy trudności nawet z rozpoznaniem tożsamości jej właściciela. Główną przeszkodą zdaje

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Widzieć to nie znaczy wiedzieć, co się widzi

“Uwierzę, gdy zobaczę!” – mawiamy tak, gdy chcemy podkreślić, że nasza opinia jest oparta o doświadczenie. Pozostaje jednak jedno ważne pytanie – czy widzimy to, co naprawdę jest, czy też to, co nam się wydaje, że jest? Innymi słowy – czy nasze przekonania mogą wpływać na naszą percepcję rzeczywistości? W codziennym życiu nie zastanawiamy się nad tym, czy to co widzimy jest trafnym odzwierciedleniem rzeczywistości czy też może wynika z naszych przekonań. Jednak w przypadku

Przeczytaj całość
Dla wszystkich

Wywoływanie zdjęć prosto z mózgu?

Niezwykle trudno jest przekazać drugiej osobie szczegóły widzianego przez siebie przedmiotu, niezależnie od tego czy próbuje się o nim opowiedzieć, czy też narysować. Być może dzięki badaniom zespołu naukowców z Wydziału Psychologii University of Toronto Scarborough w przyszłości będzie istniała możliwość wydrukowania obrazu pobranego bezpośrednio z mózgu. Naukowcy, z dr Danem Nemrodovem na czele, pracują nad techniką cyfrowej rekonstrukcji obrazów zapisanych w mózgu na podstawie danych dostarczonych przez badanie elektroencefalografem (EEG). “Gdy coś widzimy, nasz

Przeczytaj całość