Pregnenolon | Vitasteron™

1.1. Historia i pochodzenie

Pregnenolon jest związkiem o budowie steroidowej. Nazywany jest czasem “matką hormonów”, ponieważ stanowi prekursor do budowy wszystkich innych steroidów. Jest naturalnie produkowany w mitochondriach z cholesterolu przy udziale enzymu 20,22-desmolazy. Pregnenolon po raz pierwszy został zsyntetyzowany przez Adolfa Butenandta i współpracowników w 1934 roku.

1.2. Klasyfikacja

Pregnenolon należy do neurosteroidów, czyli grupy związków steroidowych syntetyzowanych z cholesterolu w komórkach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Oprócz pregnenolonu do tej grupy należy np. progesteron, allopregnenolon czy DHEA. Neurosteroidy modulują aktywność jonotropowych receptorów błonowych i zmieniają pobudliwość neuronów. Pregnenolon reguluje działanie neuroprzekaźników takich jak dopamina, GABA i acetylocholina. Wpływa również na receptory opioidowe sigma-1 i receptory NDMA. Wykazuje działanie neuroprotekcyjne, poprawia kondycję mózgu i reguluje nastrój.

1.3. Występowanie

Pregnenolon jest produkowany głównie w gonadach, nadnerczach i w tkance mózgowej. W mniejszej ilości jest wytwarzany przez gruczoły ślinowe i limfocyty. Ilość pregnenolonu zmniejsza się wraz z wiekiem i w warunkach przewlekłego stresu. Do celów medycznych i suplementacyjnych pozyskuje się go na drodze syntezy chemicznej w laboratoriach.

Pregnenolon jest nieaktywny biologicznie i ulega dalszym przemianom, w wyniku czego powstaje P4, czyli pierwszy aktywny biologicznie produkt szlaku syntezy hormonów steroidowych. Następnie, pod wpływem dehydrogenazy 3 beta-hydroksysteroidowej i delta 5,4-izomerazy, powstaje hormon progesteron, natomiast pod wpływem 17α-hydroksylazy i 17,20-liazy – dehydroepiandrosteron (DHEA). Związki te dają początek pozostałym hormonom steroidowym, takim jak kortyzol, aldosteron, estrogeny czy testosteron. Cały proces zachodzi w wyniku stymulacji przez hormony tropowe wytwarzane przez przysadkę mózgową, takie jak hormon adrenokortykotropowy (ACTH), lutropina (LH) i folikulotropina (FSH).

2.1. Poprawa kondycji mózgu

Pregnenolon jest neurosteroidem produkowanym głównie przez komórki glejowe i neurony. Wykazuje powinowactwo do receptorów GABA A, NMDA, sigma-1, cholinergicznych i dopaminergicznych, działając jako ich częściowy agonista i antagonista. Pobudza uwalnianie acetylocholiny, dzięki czemu zwiększa jej stężenie w obszarach odpowiedzialnych za pamięć krótko- i długotrwałą, w tym w hipokampie. Poprzez oddziaływanie na neuroprzekaźnictwo poprawia szybkość przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym. Oprócz tego pregnenolon wspomaga proces wytwarzania osłonki mielinowej aksonów, co pozwala na szybsze i bardziej wydajne przesyłanie impulsów nerwowych. Wszystko to przekłada się na poprawę pamięci i zdolności do koncentracji.

2.2. Działanie neuroprotekcyjne

Fizjologicznie u osób starszych i chorych na demencję odnotowuje się niski poziom pregnenolonu. Wykazano, że suplementacja tym związkiem łagodzi objawy demencji i może chronić przed rozwojem chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i stwardnienie rozsiane. Ponadto pregnenolon chroni neurony przed śmiercią komórkową oraz wspomaga proces tworzenia się nowych komórek i połączeń nerwowych.

2.3. Działanie przeciwdepresyjne

Wyniki badań naukowych sugerują, że pregnenolon i jego pochodna – siarczan pregnenolonu – działają przeciwdepresyjnie i przeciwlękowo. Jest to związane ze wzrostem stężenia GABA, który jako neuroprzekaźnik hamujący promuje sen i relaks. Pregnenolon aktywuje również receptory opioidowe sigma-1, co wpływa na poczucie szczęścia i dobrostanu. Ponadto obniżony poziom pregnenolonu obserwuje się w przebiegu depresji, stanów lękowych i choroby afektywnej dwubiegunowej. Przeprowadzono eksperyment, w którym pregnenolon lub placebo podawano 80 dorosłym z chorobą afektywną dwubiegunową przez 12 tygodni. Wskaźnik remisji depresji w grupie przyjmującej pregnenolon był dwukrotnie wyższy niż w grupie placebo. Uczestnicy zgłaszali poprawę samopoczucia oraz zmniejszenie odczuwanego lęku.

2.4. Regulacja gospodarki hormonalnej

Stężenie pregnenolonu w organizmie zmienia się wraz z wiekiem. U młodych kobiet wynosi ono do 230 ng/dl, u mężczyzn jest nieznacznie niższe i wynosi do 200 ng/dl. Wraz z wiekiem jego poziom znacznie się obniża, dochodząc nawet do wartości ok. 40 ng/dl. Uzupełnienie niedoboru pregnenolonu może być zatem elementem hormonalnej terapii zastępczej. U kobiet prowadzi do wzrostu stężenia estrogenów, co może łagodzić objawy menopauzy i zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). U mężczyzn pregnenolon może okazać się skuteczny, gdyż zwiększa stężenie testosteronu.

2.5. Wpływ na stawy

Wyniki badań naukowych wskazują, że pregnenolon poprawia elastyczność i ruchomość stawów. Obecnie trwają badania nad jego wykorzystaniem w leczeniu chorób stawów. Przeprowadzono eksperyment, w którym chorym na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) podawano zastrzyki pregnenolonu codziennie przez 4 tygodnie. Po tym okresie u uczestników doszło do zmniejszenia dolegliwości bólowych i do zwiększenia mobilności stawów.

2.6. Poprawa libido

Podczas suplementacji pregnenolonem u części pacjentów zaobserwowano zwiększony popęd płciowy i libido. Wynika to ze zwiększonej produkcji hormonów płciowych, zwłaszcza testosteronu i DHT.

2.7. Poprawa jakości snu

Wyniki badań naukowych wskazują, że pregnenolon poprawia jakość i długość snu. W niskich stężeniach zwiększa ilość snu REM, natomiast w wyższych wpływa na sen głęboki, który jest kluczowy dla procesów regeneracji organizmu. Wynika to przede wszystkim ze zwiększania poziomu neuroprzekaźników hamujących – GABA i glutaminy.