W niedawnym badaniu opublikowanym w JAMA Network Open Journal naukowcy przeprowadzili kompleksowe badanie związku między dietą a zdrowiem psychicznym. Skoncentrowali się oni na wpływie ultraprzetworzonej żywności (UPF) na ryzyko depresji wśród kobiet w średnim wieku.
Badanie podkreśla głęboki wpływ wyborów żywieniowych na samopoczucie psychiczne, zgodnie z odwiecznym powiedzeniem “jesteś tym, co jesz”. W ciągu ostatnich kilku dekad nastąpiło niepokojące odejście od świeżej, minimalnie przetworzonej żywności na rzecz kultury wygody charakteryzującej się spożywaniem wysokoprzetworzonych produktów, często zdominowanej przez UPF. Żywność ta, zazwyczaj bogata w tłuszcze przetworzone, cukry i szereg dodatków, takich jak sztuczne barwniki i aromaty. Należą do niej mrożone posiłki, napoje bezalkoholowe, fast food i pakowane przekąski, ciastka a także wysokoprzetworzone mięso.
Podczas gdy wcześniejsze badania powiązały już UPF z różnymi fizycznymi problemami zdrowotnymi, takimi jak zespół jelita drażliwego, otyłość, osłabiona funkcja układu odpornościowego, a nawet rak, nasze zrozumienie ich wpływu na zdrowie psychiczne pozostaje ograniczone. Większość istniejących badań była ograniczona przez dane ze zbyt krótkich okresów, obejmowała małe populację lub nie uwzględniała wielu pośrednich zmiennych . Biorąc pod uwagę globalny wzrost zachorowań na choroby psychiczne, identyfikacja behawioralnych czynników ryzyka, takich jak wybory żywieniowe, staje się coraz bardziej krytyczna.
Opracowanie naukowców miało na celu wypełnienie tej luki poprzez wykorzystanie danych z dużej kohorty kobiet w średnim wieku zapisanych do Nurses’ Health Study II – długoterminowej inicjatywy badawczej prowadzonej przez Uniwersytet Harvarda. Badanie to trwało od 2003 do 2017 roku i obejmowało regularne kontrole co 4 lata. Co najważniejsze, uczestnicy nie wykazywałi klinicznych objawów depresji w momencie rozpoczęcia badania.
Uzyskane wyniki były szokujące. Stwierdzono, że wyższe spożycie UPF jest istotnie związane ze zwiększonym ryzykiem depresji. Osoby mniej dbające o dostarczanie do diety naturalnych produktów są narażone na depresję 1,5 raza bardziej. Co więcej, osoby z wysokim spożyciem UPF wykazywały również szereg innych zaburzeń zdrowotnych, w tym palenie tytoniu, niski poziom aktywności fizycznej, wysokie BMI i choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, nadciśnienie i dyslipidemia. Warto zauważyć, że uwzględnienie tych potencjalnych czynników zakłócających nie zmieniło znacząco wyników badania.
Co ciekawe, badanie wskazało również konkretne składniki UPF, które były szczególnie powiązane z podwyższonym ryzykiem depresji. Sztucznie słodzone napoje i sztuczne słodziki znajdujące się w UPF okazały się godnymi uwagi czynnikami przyczyniającymi się do tego ryzyka.
Być może najbardziej intrygującym odkryciem było to, że u osób, którym udało się zmniejszyć spożycie UPF o trzy porcje dziennie, zaobserwowano częściowe zmniejszenie ryzyka depresji w porównaniu z osobami, które utrzymywały stabilny wzorzec spożycia UPF.
Podsumowując, badanie to podkreśla skomplikowany związek między dietą a zdrowiem psychicznym, rzucając światło na potencjalną rolę UPF w zwiększaniu ryzyka depresji. Niemniej jednak, badania te podkreślają kluczowe znaczenie dokonywania świadomych wyborów żywieniowych zarówno dla dobrego samopoczucia fizycznego, jak i psychicznego.
