Wyniki badań naukowych wskazują na to, że patologiczne procesy prowadzące do rozwoju choroby Parkinsona rozpoczynają się – przynajmniej u części pacjentów – w obrębie jelit. Jest więc bardzo prawdopodobne, że wpływ na to schorzenie może mieć mikrobiom jelitowy. Naukowcy z Uniwersytetu Helsińskiego postanowili sprawdzić czy wobec tego dla jego rozwoju mogą mieć znaczenie przebyte antybiotykoterapie.
Badacze zebrali dane dotyczące niemal 14 tysięcy osób, u których w latach 1998-2014 zdiagnozowano chorobę Parkinsona oraz ponad 40 tysięcy osób zdrowych, stanowiących grupę kontrolną. Analizując je, skupili się przede wszystkim na stosowaniu przez nie antybiotyków podawanych doustnie w latach 1993-2014 na podstawie danych dotyczących zakupów takich środków. Wzięto pod uwagę również budowę chemiczną poszczególnych antybiotyków, ich spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego i mechanizm działania. Wyniki tej analizy wykazały, że nadmierne stosowanie niektórych antybiotyków może wiązać się ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia choroby Parkinsona z opóźnieniem wynoszącym od 10 do 15 lat.
“Związek między ekspozycją na antybiotyk a chorobą Parkinsona jest zgodny z obecnym poglądem, że u znacznej części pacjentów patologia choroby Parkinsona może pochodzić z jelit i prawdopodobnie związana jest ze zmianami mikrobiologicznymi, mającymi miejsce na wiele lat przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby Parkinsona, takich jak spowolnienie, sztywność mięśni i drżenie kończyn – mówi dr Filip Scheperjans, współautor badania. – Wiadomo, że skład mikrobioty jelitowej u pacjentów z chorobą Parkinsona jest nieprawidłowy, ale przyczyna tego stanu rzeczy pozostaje niejasna. Nasze wyniki sugerują, że niektóre powszechnie stosowane antybiotyki, o których wiadomo, że silnie wpływają na mikrobiotę jelitową, mogą być czynnikiem predysponującym.”
Typowe dla choroby Parkinsona zmiany patologiczne w obrębie jelit obserwowano u pacjentów w okresie do 20 lat przed diagnozą. Wynika z tego, że występowanie zaparć, zespołu jelita drażliwego i nieswoistego zapalenia jelit może stanowić czynnik ryzyka związany z rozwojem tego schorzenia. Wystawienie na działanie antybiotyków powoduje zmiany w składzie bakterii zasiedlających jelita. Już wcześniej wykazano, że nadmierne stosowanie antybiotyków wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wielu chorób, takich jak zaburzenia psychiczne czy choroba Crohna. Jednak te schorzenia, podobnie jak zwiększona podatność na infekcje nie wyjaśniają obserwowanego obecnie związku między antybiotykami a chorobą Parkinsona.