Depresja poporodowa to zaburzenie nastroju występujące w okresie trzech-sześciu miesięcy po porodzie. Cierpi na nie od 5 do 25% kobiet. Nieznane są obecnie przyczyny występowania tego zjawiska. Wiadomo jednak, że ma ono znaczący wpływ nie tylko na matkę, ale również i na dziecko – jest ono wówczas narażone na zaburzenia rozwojowe, problemy poznawcze, emocjonalne, behawioralne i medyczne.
Naukowcy z Louisiana State University przypuszczają, że przyczyna występowania depresji poporodowej może być związana z działaniem oksytocyny i jej receptorów. Na hormon ten w ostatnich latach zwrócono baczną uwagę jako na kluczowy element nowych metod terapeutycznych w przypadku licznych zaburzeń zdrowia psychicznego.
“Wielu naukowców próbował zbadać różnicę między układem oksytocynowym u kobiet i mężczyzn, ale dotąd nikt nie znalazł rozstrzygających dowodów – mówi prof. Ryoichi Teruyama, współautor badania. – Myślę, że nasze odkrycie może mieć zastosowanie do wszystkich ssaków, które wykazują zachowania matczyne, w tym także ludzi.”
Naukowcy przeanalizowali obszar szczurzej kory przedczołowej, w którym występują jądra wrażliwe na hormony płciowe. Porównanie tego obszaru u samic i samców wykazało, że u tych pierwszych, w obrębie przednio-centralnego jądra okołokomorowego, liczebność komórek zawierających receptory oksytocyny była znacznie wyższa. W pozostałej części kory przedczołowej nie zaobserwowano różnic między płciami.
Komórki zawierające receptory oksytocyny obecne są w regionie mózgu, który prawdopodobnie jest zaangażowany w regulację zachowania matki. Wykazano, że behawior ten pojawia się bowiem w wyniku aktywacji tych komórek podczas porodu, jak również podczas ssania sutków przez młode. Ekspresja tych białek ma miejsce jedynie wówczas, gdy obecny jest również estrogen. Udowodniono bowiem, że pozbawienie szczurów jajników prowadziło do braku ich aktywności, udało się ja natomiast przywrócić poprzez hormonalną terapię zastępczą. Liczne badania z udziałem ochotników potwierdziły, że zmiana w ekspresji tych receptorów ma związek z występowaniem depresji poporodowej. Jednak dokładne poznanie funkcji tych komórek oraz ich znaczenia w rozwoju depresji poporodowej wymaga dalszych badań.