Wątroba - NeuroExpert - Encyklopedia Neurofizjologii

Andrographis | Andrographis paniculata

Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) to jednoroczna roślina należąca do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Naturalnie występuje w tropikalnych krajach azjatyckich, takich jak: Tajlandia, Sri Lanka, Indie. Można ją spotkać także w Chinach. Preferuje zacienione i wilgotne miejsca, na których dorasta do wysokości od 30 do 110 cm. Charakterystyczna dla tej rośliny jest ciemnozielona łodyga pokryta lancetowatymi liśćmi, a także małe, jasnofioletowe kwiaty. Owoce brodziuszki wiechowatej wyglądem przypominają jagody, a ich średnica nie przekracza 2 cm. Jest to roślina o wyjątkowo gorzkim smaku, przez co potocznie została nazwana “królem gorzkich ziół”…

Bazylia azjatycka | Tulsi

Bazylia azjatycka jest rośliną z rodziny jasnotowatych. Pochodzi z tropikalnych i półtropikalnych regionów Azji (Półwysep Indyjski, Malezja). Występuje naturalnie w klimacie tropikalnym, ale może być hodowana w klimacie umiarkowanym. W Ajurwedzie znana jest jako “królowa ziół” i czczona jako „eliksir życia”, który nie ma sobie równych pod względem właściwości leczniczych i duchowych. Według tej starożytnej medycyny przenika ona do głębokich tkanek, wysusza wydzieliny tkanek i normalizuje dwie z czterech konstytucji psychofizycznych wyróżnianych w Ajurwedzie, (tzw. dosze) kapha i vata. Stanowi przedmiot kultu religijnego w kulturze hinduistycznej…

Berberyna | Berberine

Rośliny będące źródłem berberyny od dawna wykorzystywane były w tradycyjnej medycynie. Najlepiej znane są dwie spośród nich: berberys zwyczajny (Berberis vulgaris) i cynowód chiński (Coptis chinensis). Najstarsze zapiski świadczące o tym, że owoce berberysu używane były jako środek oczyszczający krew, pochodzą z glinianych tabliczek należących do biblioteki asyryjskiego cesarza Asurbanipala datowanych na 650 r p.n.e. Jednakże stosowanie różnych części berberysu – łodygi, korzeni czy kory – praktykuje się w tradycyjnej medycynie chińskiej już od 3000 lat…

Brahmi | Bacopa monnieri

Bakopa drobnolistna jest gatunkiem rośliny z rodziny trędnikowatych (Scrophulariaceae), choć niektóre systemy klasyfikują ją w obrębie rodziny babkowatych (Plantaginaceae). Głównym miejscem jej występowania są Indie, ale można ją znaleźć również w Nepalu, Chinach, Wietnamie i na Sri Lance, a także na Florydzie (USA), w Europie, Afryce i Australii. Jej naturalnym środowiskiem są tereny podmokłe, takie jak bagna i płytkie zbiorniki wodne, położone na wysokości nie większej niż 1300 m n.p.m. Jest to niewielkie, pnące ziele dorastające od 30 do 60 cm. Posiada podłużne, mięsiste liście w kolorze jasnozielonym oraz pojedyncze niewielkie kwiaty o pięciu białych, różowych lub fioletowych płatkach…

Buzdyganek | Tribulus terrestris

Buzdyganek naziemny pochodzi z południowych obszarów Azji – z Indii, Chin, Japonii oraz Korei. Uprawiany jest także na Saharze, w południowej części Europy i w ciepłych rejonach Ameryki. Buzdyganek to roślina wieloletnia posiadająca żółte kwiaty. Preferuje miejsca suche i ciepłe. Do celów leczniczych wykorzystuje się głównie owoce. Są one małe, zielone i posiadają grube kolce. Czasami używa się także korzeni. Od tysiącleci T. terrestris jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej i ajurwedyjskiej głównie jako suplement diety o działaniu wzmacniającym, moczopędnym oraz jako silny afrodyzjak. W Europie stosowano go w celu obniżenia ciśnienia krwi, leczenia bólów głowy, zaburzeń nerwowych, zaparć oraz stymulacji centralnego systemu nerwowego…

Cholina | Choline

Cholina to zasadowy związek organiczny odkryty w latach 30. ubiegłego wieku. Jest ona rozpuszczalnym w wodzie składnikiem aktywnym. Dawniej zaliczana była do kompleksu witamin grupy B, skąd pochodzi jej potoczna nazwa czyli witamina B4. Obecnie ze względu na fakt, że organizm jest w stanie sam ją produkować oraz w związku z jej dużym znaczeniem biologicznym, uważana jest za substancję witaminopodobną lub pseudowitaminę. Cholina w organizmie wykorzystywana jest głównie przez wątrobę, gdzie odpowiada za metabolizm cholesterolu i innych tłuszczów. Zapobiega tym samym odkładaniu się tych lipidów w ścianach naczyń i pęcherzyku żółciowym. Duże znaczenie ma także udział choliny w funkcjonowaniu układu nerwowego…

Cytryniec | Schisandra chinensis

Schisandra chinensis jest rośliną należącą do rodziny cytryńcowatych (Schisandraceae Blume). Wcześniej zaliczana była do roślin magnoliowatych (Magnoliaceae) Naturalnie występuje w północno-wschodniej części Chin oraz na niektórych obszarach Rosji. Roślina ta ze względu na swoje wyjątkowe właściwości lecznicze znana jest od setek lat w tradycyjnej medycynie chińskiej. Początkowo jej wykorzystanie związane było z przedłużaniem życia. Wierzono, że jej przyjmowanie może skutecznie polepszyć nie tylko jakość życia, ale także opóźnić procesy starzenia się oraz podnieść poziom energii…

Dziurawiec | Hypericum perforatum

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia bylina z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), występująca naturalnie w Europie, północnej Afryce oraz na terenach zachodniej Azji. Na pozostałych kontynentach jest uprawiana na szeroką skalę. Najczęściej spotkać ją można przy miedzach, na leśnych polanach i łąkach. Dziurawiec preferuje miejsca słoneczne, o suchych i bardzo dobrze przepuszczalnych podłożach. W Polsce jest to roślina bardzo pospolita i często pojawia się w roli niepożądanego chwastu na polach, gdyż jej obecność pogarsza jakość siana i warunkuje jego nieprzydatność…

Eleuthero | Eleutherococcus senticosus

Eleuterokok kolczasty to gatunek rośliny należący do rodziny araliowatych (Araliaceae). Obszar jego występowania obejmuje północno-wschodnią część Azji: Syberię, Mandżurię, Chiny, Japonię i Koreę. Jest to silnie rozgałęziony krzew dorastający nawet do 4 m, choć jego typowa wysokość to 2,5 m. Jego pędy pokryte są licznymi, cienkimi kolcami, ustawionymi skośnie ku dołowi. Kłącze eleuterokoka od tysięcy lat wykorzystywane było w chińskiej medycynie ludowej w celu zwiększenia sił witalnych…

Forskolina | Coleus forskohlii

Pokrzywa indyjska jest wieloletnią rośliną z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), występującą w obszarze klimatu subtropikalnego, głównie w Azji Południowo-Wschodniej, a także w Ameryce Południowej. W Polsce różne jej odmiany hodowane są często jako doniczkowe rośliny ozdobne ze względu na charakterystyczne zabarwienie liści. Ajurweda, tradycyjna hinduska medycyna, od tysiącleci leczy za pomocą tej rośliny schorzenia sercowo-naczyniowe, zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego oraz centralnego układu nerwowego. Surowcem najczęściej są korzenie C. forskohlii, ale wykorzystuje się także liście oraz całe rośliny…

Fosfatydylocholina | PC

Fosfatydylocholina to związek fosfolipidowy, w którym cholina zestryfikowana jest resztą fosforanową. Jest to podstawowy składnik budujący dwuwarstwy lipidowe w błonach biologicznych występujących w organizmie (np. błony komórek nerwowych). Czasami fosfatydylocholina nazywana jest lecytyną, aczkolwiek nie są to synonimy i użycie tych dwóch nazw zamiennie jest niewłaściwe. Lecytyna to żółto-brązowa substancja tłuszczowa, w której PC jest podstawowym komponentem, jednakże w swoim składzie zawiera ona także inne związki, takie jak: fosfatydyloetanoloaminy czy fosfatydyloinozytol…

Guduchi | Tinospora cordifolia

Guduchi to roślina z rodziny miesięcznikowatych (Menispermaceae). Występuje dość powszechnie w tropikalnych częściach Azji: na subkontynencie indyjskim oraz w Chinach, Birmie, Bangladeszu i na Sri Lance, na terenach położonych między 300 a 1200 m n.p.m. Jest to pnący krzew, często osiągający znaczne rozmiary. Wytwarza długie, sięgające gruntu korzenie powietrzne, które z czasem przyrastają na grubość i drewnieją, przypominając łodygi, choć są pozbawione ulistnienia i zgrubień w odcinkach węzłowych. Młode łodygi mają zielonkawy kolor, starsze pokryte są szarą lub kremowo-białą korą o podłużnych lub spiralnych szczelinach…

Imbir | Zingiber officinale

Imbir lekarski jest wieloletnią rośliną należącą do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Pochodzi z południowo-wschodniej Azji, z terenów Chin, Indii, Jawy, Filipin. Obecnie nie występuje w stanie dzikim. Jego największym producentem są Indie, ale uprawia się go w wielu krajach i regionach o ciepłym i wilgotnym klimacie, między innymi w Chinach, Nepalu, Bangladeszu, Meksyku, Brazylii, Australii, Nigerii na Florydzie, Jamajce, Tajwanie. Wymaga żyznych i wilgotnych gleb o pH wynoszącym 6,0 – 6,5, bogatych w materię organiczną…

Jagody goji | Goji berries

Jagody goji to podłużne, czerwone owoce, występujące na krzewie kolcowoju pospolitego, inaczej szkarłatnego (łac. Lycium Barbarum). Krzew ten należy do rodziny roślin psiankowatych (łac. Solanaceae). Można go spotkać na wzgórzach oraz w dolinach Chin, Tybetu i Mongolii, gdzie osiąga wysokość 1-3 m. Same owoce mają długość do 2 cm. Konsystencją i wyglądem przypominają nieco rodzynki. W smaku natomiast są podobne do żurawiny, jednakże są od niej mniej słodkie i bardziej cierpkie. Gdy owoce są świeże, nie powinno się ich dotykać rękami, ponieważ może zajść reakcja utleniania, w wyniku której jagody goji staną się czarne…

Jiaogulan | Gynostemma pentaphyllum

Gynostemma pentaphyllum jest rośliną należącą do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), jest więc krewną dyni, ogórka, arbuza czy melona. Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej i naturalnie występuje w Chinach, Japonii, Korei, Wietnamie i Indiach. Wyglądem przypomina winobluszcz, jest bowiem wytwarzającym wąsy czepne pnączem z liśćmi złożonymi o pięciolistkowej budowie. Późnym latem, w sierpniu i wrześniu, wytwarza małe, żółto-zielone kwiaty, następnie zaś niejadalne jagody, początkowo ciemnozielone, później przybierające kolor czarny…

Kadzidłowiec indyjski | Boswellia serrata

Kadzidłowiec indyjski (Boswellia serrata) to gatunek rośliny z rodziny osoczynowatych (Burseraceae) pochodzący z terenów Pendżabu i Pakistanu. Występuje również na terenie Półwyspu Arabskiego, Somalii i Etiopii, gdzie najchętniej rośnie w położonych wyżej, suchych lasach. Pod względem morfologicznym jest to średniej wielkości drzewo o mocno rozgałęzionej koronie. Na przełomie marca i kwietnia kora na pniu jest nacinana, po czym zbiera się wypływający z niej wysięk. Żywica ta przechowywana jest w specjalnych bambusowych pojemnikach, w których przez kilka tygodni wysycha, zmieniając barwę ze złotej na brązową lub zielono-brązową, w zależności od miejsca występowania drzewa, jego wieku, pory roku oraz sposobu i rozmiaru nacięcia…

Karczoch | Cynara scolymus

Karczoch zwyczajny to zielna roślina wieloletnia zaliczana do rodziny astrowatych (Asterraceae). Jest to najstarsze warzywo uprawiane przez ludzi. Zastosowanie artyszoku jako produktu spożywczego i leczniczego zostało opisane już w IV wieku p.n.e., przez Teofrasta, który był uczniem Arystotelesa. Przez wiele stuleci karczoch znany był jako wykwintne warzywo goszczące głównie na stołach zamożnych arystokratów. W starożytnym Rzymie do uprawy wprowadzono go na Sycylii. Według zapisków żyjącego ówcześnie Piliniusza Starszego: mięsiste nasady listków karczocha były luksusowym przysmakiem spożywanym na surowo bądź po ugotowaniu…

Krzyżownica | Polygala tenuifolia

Krzyżownica cienkolistna to roślina pochodząca z terenów Azji. Występuje w Mongolii, Chinach i Rosji. Uprawia się ją także w Indiach i Korei, a także, choć w mniejszych ilościach, w Kanadzie i w Brazylii. Jej korzeń, zwany Yuan Zhi, od tysięcy lat wykorzystywany jest w tradycyjnej medycynie chińskiej jako wsparcie zdolności poznawczych, szczególnie w przypadku demencji, a także jako środek zapobiegający przedwczesnemu starzeniu się. W Indiach uważano ją za lek na hipoglikemię, ale również stosowano do zwalczania nowotworów. Ceniono również działanie tej rośliny redukujące napięcie nerwowe i ułatwiające zasypianie…

Kwas chlorogenowy | Zielona kawa

Kwas chlorogenowy został odkryty w roku 1887, jednak po raz pierwszy (jako czysty związek) został wyizolowany w roku 1908 z substancji krystalicznej (ang. caffetannin) zawartej w ziarnach kawy. Późniejsze doświadczenia wykazały, że jest on szeroko rozpowszechniony i występuje w liściach oraz nasionach wielu roślin. W roku 1932 ustalona została jego struktura chemiczna. Pod koniec lat 60. XX wieku, za pomocą techniki spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego, zidentyfikowano jego dziewięć izomerów (związków chemicznych o wspólnym wzorze sumarycznym, a różniących się wzorem strukturalnym)…

Kwas foliowy | Witamina B9

Witamina B9 początkowo – w latach 20. XX wieku – łączona była z prawidłową ilością czerwonych krwinek. Jej niedobór zaś utożsamiano z niedokrwistością megaloblastyczna. Dopiero jednak w latach 30. XX wieku Lucy Wills, brytyjska lekarz i naukowiec, zaobserwowała, że można leczyć tę chorobę za pomocą ekstraktu drożdży piekarniczych. Ten czynnik przeciwanemiczny uzyskano także z ekstraktu wątroby oraz z liści szpinaku. W 1941 roku, zużywając 4 tony liści tego warzywa, Hersnel Michell, Esmond Snell i Roger Williams wyizolowali związek o charakterze kwasu. Nadali mu nazwę “kwas foliowy”…

Kwas hialuronowy | HA

Kwas hialuronowy należy do grupy glikozaminoglikanów. Oddziałuje na wiele procesów biochemicznych zachodzących w organizmie. Wpływa korzystnie nie tylko na kondycję i wygląd skóry, ale także na zdrowie stawów, układu krążenia, wątroby i układu nerwowego.

Kategorie suplementów: Wątroba

Popularne słowa kluczowe