...

Jak rytm serca może zmieniać postrzeganie?

Wyniki najnowszych badań naukowych świadczą o istnieniu silnego powiązania między cyklem pracy serca a zdolnością mózgu do percepcji bodźców dotykowych.

Do mózgu każdego człowieka nieustannie docierają bodźce pochodzące zarówno z samego ciała, jak i jego otoczenia. Jednakże jedynie część informacji pojawia się w świadomości. Większość podstawowych procesów fizjologicznych – takich jak bicie serca czy oddychanie – zachodzi niezauważona. Zwykle zwracamy na nie uwagę dopiero wtedy, gdy ich praca zostanie w jakiś sposób zaburzona – choćby w przypadku niestrawności lub arytmii serca. Czy te procesy zachodzące w organizmie niezależnie od woli człowieka mogą wpływać na to, jak postrzegane są inne bodźce?

Naukowcy z Instytutu Maxa Plancka w Lipsku postanowili to zweryfikować. Ich eksperyment opublikowany w prestiżowym czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences miał na celu zbadanie relacji między rytmem serca a zdolnościami percepcyjnymi. Badacze wykorzystali dwie metody umożliwiające wykazanie zależności między percepcją a rytmem serca. Sprawdzili wrażliwość na bodźce w fazie rozkurczu i skurczu serca oraz relację między neuronalnym przetwarzaniem uderzeń serca a przetwarzaniem prezentowanych bodźców.

W tym celu przeprowadzono eksperyment z udziałem 37 badanych, których zadaniem była detekcja delikatnej elektrostymulacji jednego z palców dłoni. W każdej próbie napięcie elektryczne było zmieniane. Uczestników następnie pytano o ich subiektywne wrażenie dotyczące stymulacji oraz wskazanie, który z palców otrzymał bodziec. Równocześnie rytm ich serca mierzony był za pomocą elektrokardiografu (EKG), a pracę mózgu monitorował elektroencefalograf (EEG).

Zebrane informacje miały posłużyć do zbadania zależności między wskaźnikami behawioralnymi i neuronalnymi a fazą rytmu serca. Wskaźnik behawioralny stanowiła poprawność lokalizacji stymulacji dotykowej, zaś neuronalnym wskaźnikiem przetwarzania bodźców był potencjał P300. P300 to komponent sygnału EEG, a jego amplituda stanowi odzwierciedlenie zasobów poznawczych wykorzystanych do detekcji i przetwarzania bodźca. Innymi słowy, im wyższa amplituda P300, tym więcej uwagi otrzymuje obiekt percepcji.

Wyniki badania pozwoliły wyciągnąć wniosek, że wrażliwość zmysłu dotyku na bodźce była niższa w trakcie skurczu serca. Oznacza to, że w tej fazie rytmu serca badani popełnili najwięcej błędów w lokalizowaniu stymulacji. Natomiast na podstawie badań pracy mózgu wykazano, iż amplituda komponentu P300 była niższa w fazie skurczu serca. W ten sposób odzwierciedlała ona zmniejszoną wrażliwość sensoryczną. Co ciekawe, ten efekt był silniejszy u badanych o stabilnym rytmie serca.

“Te wyniki są szczególnie interesujące, ponieważ dowodzą, że nasza świadoma percepcja zewnętrznego świata może zmieniać się wraz z rytmem biciem serca, którego zazwyczaj zupełnie nie dostrzegamy. Oznacza to, że na kształt naszej świadomości może wpływać nie tylko stan mózgu. Zależy to także od innych narządów ciała” – mówi Esra Al, doktorantka Instytutu oraz jedna z autorek artykułu.

Zgodnie z teorią kodowania predyktywnego (ang. predictive coding) mózg nie tylko reaguje na zewnętrzne bodźce, ale także aktywnie je antycypuje. Autorzy badania uważają, że mózg przewiduje nastąpienie kolejnego skurczu serca i na czas jego trwania niejako “wycisza” zdolność postrzegania niektórych z wewnętrznych procesów cielesnych. Dzięki temu akustyczne i fizjologiczne odczucia towarzyszące uderzeniu serca nie docierają do świadomości i zazwyczaj nie zakłócają świadomego przetwarzania innych bodźców.

Bibliografia

Al E. et al., Heart-brain interactions shape somatosensory perception and evoked potentials. Proc Natl Acad Sci U S A 2020

Udostępnij:
Facebook
Twitter
LinkedIn

Ostatnie wpisy:

Podziel się opinią!

polecane wpisy:

Neuropsychologiczne podłoże IBS

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Jak działają psychobiotyki?

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Zaburzenia odżywiania u osób starszych

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Kawa i mózg

Nie masz dostępu do tych treści Wygląda na to, że nie masz rangi Czytelnik, aby ją otrzymać zaloguj się klikając na przycisk poniżej. Przejdź do logowania Nie masz jeszcze konta? Dołącz do nas! Logowanie

Archiwum:

Wesprzyj nas, jeśli uważasz, że robimy dobrą robotę!

Nieustannie pracujemy nad tym, żeby dostępne u nas treści były jak najlepszej jakości. Nasi czytelnicy mają w pełni darmowy dostęp do ponad 300 artykułów encyklopedycznych oraz ponad 700 tekstów blogowych. Przygotowanie tych materiałów wymaga jednak od nas dużo zaangażowania oraz pracy. Dlatego też jesteśmy wdzięczni za każde wsparcie członków naszej społeczności, ponieważ to dzięki Wam możemy się rozwijać i upowszechniać rzetelne informacje.

Przekaż wsparcie dla NeuroExpert.