Zaburzenia zdrowia psychicznego są jednym z najpoważniejszych wyzwań we współczesnym świecie. Zgodnie z danymi z 2016 r. aż 25 mln Europejczyków cierpiało na zaburzenia lękowe, które utrudniały ich życie i w znacznym stopniu wiązały się z wystąpieniem depresji. Światowa organizacja zdrowia przewiduje, że z czasem z problemami ze zdrowiem psychicznym będzie mierzyć się coraz więcej osób. Z tego powodu naukowcy wciąż poszukują sposobów, aby polepszyć zdrowie psychiczne pacjentów.
Standardowym sposobem leczenia zaburzeń lękowych jest terapia poznawczo-behawioralna oraz stosowanie środków farmakologicznych. Psychoterapia może jednak nie być wystarczającym sposobem na walkę z lękiem, z kolei środki farmakologiczne mogą wywoływać skutki uboczne, uzależnienie, a u niektórych pacjentów może występować oporność na określone leki. Poszukiwany jest więc sposób radzenia sobie z zaburzeniami lękowymi, który byłby łatwo dostępny, dostosowany do każdego pacjenta i pozbawiony skutków ubocznych. Od lat w pracach naukowych przewija się wątek ćwiczeń fizycznych i ich zbawiennego wpływu na zdrowie psychiczne człowieka. Dotychczasowe badania nie były jednak przeprowadzane w taki sposób, aby jednoznacznie stwierdzić, jaki rodzaj wysiłku wysiłku fizycznego i jaki czas jego trwania wpływa pozytywnie na łagodzenie symptomów zaburzeń lękowych. Naukowcy z University of Gothenburg postanowili przeprowadzić eksperyment, w którym oceniali wpływ dwóch różnych rodzajów treningów na objawy zaburzeń lękowych. Sprawdzali dodatkowo, czy wprowadzenie regularnego ruchu do codziennego życia wpłynie na złagodzenie objawów depresji, będącej często następstwem tych zaburzeń.
W badaniu wzięło udział 286 osób, których średnia wieku wynosiła 39 lat. 70% uczestników stanowiły kobiety. Z badania wykluczono osoby, które już wcześniej były bardzo aktywne fizycznie. Przed rozpoczęciem eksperymentu naukowcy oceniali zdrowie psychiczne pacjentów na podstawie specjalnie opracowanych do tego celu testów. Uczestników przydzielono następnie losowo do trzech grup. Pierwsza grupa przez 12 tygodni, 3 razy w tygodniu, wykonywała trening oporowy o niskiej intensywności. Uczestnicy z drugiej grupy, również przez ten sam okres czasu i z tą samą częstotliwością, wykonywali trening wytrzymałościowy o średniej bądź wysokiej intensywności, w zależności od indywidualnych możliwości. Grupę kontrolną stanowiły osoby, którym udzielono porad na temat pozytywnego wpływu ruchu na zdrowie psychiczne, ale nie nie wymagano od nich udziału w zajęciach sportowych. Badanie przeprowadzono za pomocą metody tzw. podwójnej ślepej próby. Badani nie wiedzieli, że istnieje podział na różne grupy. Osoby przeprowadzające testy psychologiczne nie wiedziały natomiast, do której grupy trafili uczestnicy badania. Po zakończeniu 12 tygodni regularnych treningów uczestnicy zostali ponownie poddani testom psychologicznym. Badacze oceniali u nich częstotliwość i nasilenie epizodów lęku oraz stanów depresyjnych.
Wyniki opisywanego badania pokazują, że regularne treningi zarówno o niskiej, jak i wysokiej intensywności mogą wpływać pozytywnie na symptomy zaburzeń lękowych. Przed rozpoczęciem eksperymentu wszyscy pacjenci zgłaszali, że często odczuwają silny lęk. Po 12 tygodniach regularnego wysiłku fizycznego pacjenci rzadziej odczuwali lęk, a jego ogólny poziom oceniali jako łagodny. Osoby z grupy kontrolnej oceniały natomiast występujący u siebie lęk jako umiarkowany. Okazało się również, że ci pacjenci, u których wcześniej rozwinęła się depresja, obecnie rzadziej miewali obniżony nastrój i oceniali swoje samopoczucie jako lepsze niż osoby z grupy kontrolnej. W tym zakresie również nie zauważono znaczących różnic pomiędzy wynikami uzyskanymi dla grup wykonujących ćwiczenia o niskiej bądź wysokiej intensywności. Ogólny wpływ obu rodzajów na objawy był bardzo podobny. Okazało się jednak, że intensywniejsza aktywność działała skuteczniej.
Jak widać, regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych może być efektywnym sposobem radzenia sobie z zaburzeniami lękowymi i obniżonym nastrojem. Być może lekarze powinni traktować wysiłek fizyczny jako jeden z elementów terapii. Odpowiednio dostosowany, nie wywołuje on skutków ubocznych, nie wymaga nakładów finansowych i dodatkowo poprawia ogólny stan zdrowia. Naukowcy zwracają uwagę na to, że przyszłe prace naukowe powinny ocenić wpływ regularnych treningów na różne rodzaje zaburzeń lękowych, takich jak lęk napadowy, lęk uogólniony, fobie czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Powinni też zwracać uwagę na optymalną intensywność wysiłku.