Ćwiczenia aerobowe, nazywane też ”cardio”, zwiększają częstość akcji serca do ok. 120 uderzeń na minutę, a także podnoszą intensywność oddychania. Pomagają dotlenić organizm i spalić zbędną tkankę tłuszczową. Są również korzystne redukcji lub profilaktyce wielu dolegliwości, w tym cukrzycy, zapalenia stawów, chorób serca, stresu, lęków czy depresji. Wyniki badań naukowców z Uniwersytetu Stony Brook w Nowym Jorku wskazują również na to, że ta forma aktywności fizycznej może być przydatna w profilaktyce i terapii uzależnień.
Jako model badawczy posłużyły szczury. Część z tych zwierząt przez 5 dni w tygodniu zażywała aktywności fizycznej w postaci biegania z prędkością 10 m/min. Czas ćwiczenia stopniowo zwiększano, rozpoczynając od 10 minut pierwszego dnia i stopniowo dochodząc do 60 minut. W sumie przez cały okres trwania eksperymentu (6 tygodni) szczury pokonały dystans 16,5 km. Druga grupa zwierząt prowadziła w tym czasie “siedzący tryb życia”: ich aktywność fizyczna ograniczona była do normalnego poruszania się w obrębie klatki.
Analiza mózgów zwierząt ujawniła, że aktywność fizyczna wpłynęła na zmniejszenie o ok. 20% wiązania się dopaminy do receptorów D1, a jednocześnie zwiększyła ten parametr o 19-30% dla receptorów D2 w obrębie struktur wchodzących w skład mezolimbicznego szlaku dopaminergicznego.
Receptory dopaminergiczne D1 i D2 biorą udział w regulacji funkcji motorycznych, motywacji oraz zachowań konsumpcyjnych i związanych z uzależnieniem. Zaobserwowano, że pobudzenie pierwszego ich typu wpływa u zwierząt na zwiększenie preferowania miejsca związanego z podawaniem kokainy. Natomiast pobudzanie receptorów D2 prowadzi do zmniejszenia samopodawania tego narkotyku. Z kolei zwierzęta, u których blokowano receptory D2 były bardziej skłonne do poszukiwania kokainy. W świetle tych danych zmiany w aktywności receptorów dopaminergicznych uzyskane dzięki działaniu ćwiczeń aerobowych mogą przyczynić się do przeciwdziałaniu uzależnieniu od narkotyków.
“Wiele badań wykazało, że (…) ćwiczenia aerobowe skutecznie zapobiegają rozpoczęcie, nasileniu i nawrotowo używania różnego rodzaju substancji, w tym alkoholu, nikotyny, stymulantów i opioidów. Nasza praca ma na celu pomóc w zidentyfikowaniu mechanizmów neurobiologicznych leżących i podstaw tych zmian” – mówi dr Panayotis Thanos, główny autor badania.
Naukowcy mają nadzieję, że otrzymane przez nich wyniki w przyszłości posłużą do opracowania nowych strategii terapeutycznych dla osób zmagających się z uzależnieniami. Stymulacja mezolimbicznego układu dopaminergicznego poprzez regularne wykonywanie ćwiczeń aerobowych mogłaby bowiem zmniejszyć ryzyko nawrotów nałogu. Dodatkową korzyścią byłby pozytywny wpływ aktywności fizycznej na zdrowie całego organizmu.
