Choroba Alzheimera to jedna z najczęstszych przyczyn demencji. Dokładne przyczyny jej rozwoju wciąż nie są dokładnie poznane. Wiadomo jednak, że wiąże się ona z tworzeniem się w neuronach złogów beta-amyloidu oraz wzrostem poziomu nieprawidłowego białka tau. Czynniki te prowadzą do drastycznego wzrostu śmiertelności komórek nerwowych i pogorszenia zdolności poznawczych. Szacuje się, że do roku 2050 na całym świecie na tę chorobę cierpieć będzie nawet 100 milionów osób. Mimo to wciąż nie udało się znaleźć naprawdę skutecznego leku.
Niedawno firmy Eisai Co., Ltd i Biogen Inc. poinformowały o zakończeniu drugiej fazy badań klinicznych dotyczących swojego nowego produktu – związku o nazwie BAN2401. Jest on humanizowanym przeciwciałem monoklonalnym IgG1, selektywnie wiążącym rozpuszczalne, toksyczne agregaty beta-amyloidu. Przez okres 18 miesięcy testowano różne dawki leku – od 2,5 lub 10 mg/kg masy ciała – oraz różną częstotliwość jego podawania – raz w tygodniu, raz na dwa tygodnie lub raz w miesiącu. Wzięło w nim udział w sumie ponad 800 ochotników cierpiących na łagodne zaburzenia poznawcze (MCI) spowodowane chorobą Alzheimera.
Największą skuteczność wykazano w przypadku wyższej dawki, podawanej co dwa tygodnie. Wydajnie obniżała ona stężenie beta-amyloidu – u 81% pacjentów udało się zredukować je do bezpiecznego poziomu. Wiązało się to ze spowolnieniem tempa pogarszania się zdolności poznawczych o 47% w stosunku do grupy placebo. Zaobserwowano także zmniejszenie stężenia nieprawidłowego białka tau.
Podczas testów zaobserwowano również pewne działania niepożądane BAN2401. Częstość ich występowania wynosiła 53,4% u grupy przyjmującej 10 mg/kg raz w miesiącu, 47,2% w grupie, której tę samą dawkę podawano raz na dwa tygodnie i 26,5% w grupie placebo. Poważne działania niepożądane występowały w tych grupach z częstością odpowiednio 12,3%, 15,5% i 17,6%. Większość tych zdarzeń dotyczyło zaburzeń związanych ze sposobem podawania dożylnego leku.
Obecnie planowane jest przeprowadzenie trzeciej fazy badań klinicznych, prowadzonej z udziałem większej liczby ochotników. W tym czasie określona zostanie zarówno skuteczność, jak i bezpieczeństwo stosowania BAN2401 w dłuższym okresie. Jeśli ich wyniki będą pozytywne, nowy lek ma szansę pojawić się na rynku już w 2023 roku, jako pierwszy od ok. 15 lat.
